Döviz borcu için ‘zihinsel’ çalışma

DÜNYA Bankası’nın sadece özel sektöre odaklı kalkınma kuruluşu IFC (Uluslararası Finans Kurumu) bu yıl kuruluşunun 60’ıncı yılını ve Türkiye’deki ofisinin açılışının 30’uncu yılını kutluyor. IFC Başkanı ve CEO’su Philippe Le Houerou ev sahipliğinde Türkiye’de bir panel gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen organizasyonun onur konuğu ise Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek oldu. Dünyada 50 milyar dolarlık yatırımı destekleyen IFC’nin düzenlediği panele Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, Fiba Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, Şişecam Fabrikaları Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Özince ve Boyner Grup Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Boyner katıldı. 

DÖVİZ BORCUNA DÜZENLEME OLABİLİR

Düzenlenen toplantıda bir konuşma yapan Mehmet Şimşek, gelecek dönemde yapılabilecek çalışmalar hakkında bilgi verdi. Kur riskinin ve açık pozisyonların yönetilmesi konusunda çalışmalara başlayacaklarını kaydeden Mehmet Şimşek, “Özel sektör bizi ilgilendirmez diyemeyiz. Aşırı risk almayı kurala ve ölçüye bağlayabiliriz. Ancak bu konuda gelecek dönemin gündeminden bahsediyorum. Makro ihtiyati bir çerçevede bir taraftan finansal hedging (ters pozisyon alma) yapılmasının önünü nasıl açarız, nasıl teşvik ederiz, ona bakacağız. Ama bir taraftan da tabi ki özellikle döviz geliri olmayanların döviz cinsinden borçlanması hususunu tekrar bir takım kurallara bağlama gibi çalışmalar yapabiliriz” diye konuştu. Şu an için ‘zihinsel’ düzeyde bir çalışma içinde olduklarını belirten Şimşek, “Henüz ortaya bir çerçeve konulmadı. Döviz geliri olmayanların döviz cinsinden borçlanmasına ilişkin ‘Kısıtlama gelecek’ demiyoruz. Ancak buna da bakmalıyız. Tartışmalıyız” dedi.

 BES FONU BANKALARA

2017’de otomatik katılımla devam edecek olan BES’ten elde edilecek gelirlerin de bankalara bir yıl veya daha uzun süreli olarak vadeli mevduatlar şeklinde yatıracaklarını kaydeden Başbakan Yardımcısı Şimşek, “Böylece bankaların hem mevduat vade yapısını iyileştirip hem de kredi mevduat oranı üzerinden sistem üzerindeki baskıyı sınırlayacağız” ifadelerini kullandı. İşsizlik fonundaki ilave birikimlerin de kullanılabileceği bilgisini veren Şimşek, “BES ile ilgili gelirlerin önemli ölçüde banka mevduatına yatırılması söz konusu. Sadece kamu bankaları olmayacak şirketler üzerinden de yönetilecek. Cüzi bir kısmı da nakit ihtiyacını karşılaması için reverse (ters) repo, bir kısmı da hazinenin çok kısa vadeli enstrümanlarına yani maksimum 180 güne kadar olan kısma yatırılabilir. Büyük bir kısmı yani yüzde 60 ve fazlası mevduata gidebilir” bilgisini verdi.

2017’DE 6 MİLYARLIK YATIRIM YAPACAĞIZ

AKFEN Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ise istikrarsızlığın Türkiye’nin başına çok sık geldiğini ancak her seferinde daha büyük bir sıçrayış yakaladığını aktardı. Türkiye’nin yönünü batı olarak belirlediğinin altını çizen Akın, “Biz şu anda Akfen olarak 2017’de 3 milyar TL’si  hastaneler olmak üzere 6 milyarlık yatırım yapıyoruz ve hepsi 2017’de bitecek. Bunun 1.5 milyar TL’si enerji, geri kalanı da maden sektöründe olacak. Dolar biraz daha sakinleşmiş görünüyor. Yatırımlara başladık ve devam edeceğiz. Burada biraz daha motivasyon gerekiyor” dedi. Geçtiğimiz günlerde ‘bu dolar kurunda yatırım yapılmaz’ şeklindeki sözlerinin yanlış anlaşıldığına dikkat çeken Akın, “Aslında dolar kuru oynakken yatırım yapılamaz demiştim. Ancak yanlış anlaşıldım. 2017’de 6 milyar TL’lik yatırım yapıyoruz” dedi. 

İYİ DOST KÖTÜ GÜNDE BELLİ OLUR

İSTANBUL’un kalbinde büyük bir yeri olduğunu ifade eden Philippe Le Houerou, “Çok basit bir ilkeye inanıyorum. Dost kara günde belli olur. İşler kötüye gittiğinde dostluğun asıl imtihanı görülür. Burada bulunmaktan büyük gurur duydum. İstanbul’a gelip gelmeme konusunda sadece 30 saniye düşündüm” dedi. Türkiye’nin IFC için kilit bir ülke olduğunu belirten Philippe Le Houerou, “Küresel anlamda zorlu zamanlardan geçiriyoruz. Türkiye’de küresel çevrelerden etkileniyor. Büyüme yüzde 4’e kadar yavaşladı. Yabancı yatırımlarda azalama var. Zayıflayan para birimi, enflasyonun artması gibi tehditler var. Bu koşullar altında da Türkiye’ye olan bağlılığımız her zaman kuvvetlidir” diye konuştu.

Türkiye’de IFC’nin ilk yatırımının 1964 yılında gerçekleştiği bilgisini veren Philippe Le Houerou, “Türkiye o dönemden bugüne düşük gelirden yüksek orta gelirli ülkeye geçiş yaptı. Özel sektör bu işin lokomotifi oldu. Geçtiğimiz mali yılda 18 projede 1.5 milyar dolar yatırım yaptık. Türkiye’de kısa vadeli yatırımcı değiliz. Uzun vadede iyi de kötü de dönemler olabilir. Türkiye 10 yılda başarıyla gerçekleştirdiği gibi küresel entegrasyon ve rekabetçiliği geliştirme konusundan devam etmeli. Genç nüfusu istihdam etmek için yatırım yapmalı. Yatırımcının güvenini canlandıracak kalıcı reformlarla istenilen başarılabilir”  ifadelerini kullandı.

LONDRA’DA BİZE BORÇ SORUYORLAR

DÜŞÜK tasarruf, yüksek açık ve reel sektörün dış borcunun Türkiye’nin önünde önemli bir problem olduğunu kaydeden Mehmet Şimşek, Londra ya da New York’a gidildiğinde, “Türkiye borçlarını çevirebilecek mi? ” sorularıyla karşılaşıldığını aktardı. Kimsenin artık devleti konuşmadığını söyleyen Şimşek, yeni dönemde reel sektörün dış finansman ihtiyacı, mevcut dış borçlarının yönetimi için makro ihtiyati bir çerçeveyi oturtacaklarına dikkat çekti.

 AB İLE TİCARET 300 MİLYAR DOLARA ULAŞIR

ULUSLARARASI toplumla ilişkilerin daha da iyileştirmesi gerektiğine dikkat çeken Mehmet Şimşek, “Avrupa ile entegrasyonu çok daha güçlü bir şekilde devam ettirmeliyiz. Nitekim Avrupa ile pozitif bir gündemimiz de var. Biliyorum sıkıntılı birçok konu var, ama pozitif bir gündem de var. Mesela Gümrük Birliği’nin güncellenmesi bence Türkiye’ye muazzam bir şekilde değer katar. Rekabet gücünü olumlu yönde etkiler. Eğer biz kapsamlı yeni bir anlaşmayı uygulamaya koyabilirsek, ticaret hacmimiz yaklaşık 150 milyar dolar diyelim, çok rahat bir şekilde bunu 300 milyar dolara çıkarabiliriz. Türkiye’nin bölgesel anlamda AB’ye daha derinlemesine bir entegrasyonu Türkiye’nin menfaatinedir” ifadelerini kullandı.

KÖRFEZ İLE BİR SERBEST TİCARET GÖRÜŞMESİ

KÖRFEZ ile bir Serbest Ticaret Anlaşması (STA) üzerinde çalıştıklarını belirten Mehmet Şimşek, “Onlar kabul etse belki yarın süreci tamamlarız. Körfez ile bir STA, AB ile yeni nesil bir Gümrük Birliği Türkiye’nin önceliklerinden biridir” dedi.

ARTIK BÜYÜK SANAYİ YATIRIMLARI GÖRMÜYORUZ

TOPLANTIDA düzenlenen ‘Türkiye’de özel sektör: Sürdürülebilir Kalkınma’ panelinde konuşan Fiba Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, son dönemlerde çok büyük sanayi yatırımları görmediklerini kaydetti. Büyük istihdam yaratan bu yatırımcıların Türkiye’den çekildiğini aktaran Özyeğin, bu nedenle küçük ve ölçekli şirketlerin daha büyük önem kazandığını dile getirdi. 

BU DÖNEMİ FIRSATA ÇEVİRMEK LAZIM

ÇOK kapsamlı bir reform gündemleri olduğuna değinen Mehmet Şimşek, “Yapacaklarımız 3 aşağı 5 yukarı hazır. Ben inanıyorum ki bu Anayasa değişikliğinden sonra hızla Türkiye normal gündemine döner, mevcut olağanüstü hal geride kalır ve hızlı bir şekilde yapısal reform uygulamalarını başarılı bir şekilde hayata geçiririz. Bunun için en önemli bileşen halkın desteğidir. Halkımız, milletimiz teröre karşı mücadelede arkamızda. Reformlara ilişkin çabalarımıza güçlü bir destek verdi, vermeye de devam ediyor. O nedenle bu dönemi fırsata çevirmek lazım” dedi.