Domates yüzde 112’yle ateşledi enflasyon hedefi 1 puan aştı

EKİMDE 9 ayın zirvesine çıkan enflasyon, yıllık bazda düşüşe geçti. Yüzde 1.83’lük artışla tüketici fiyatları endeksinde (TÜFE) yılın en yüksek oranını gören enflasyon, üretici fiyatları endeksi (ÜFE) ile de yüzde 1.21 arttı. Ekim ayında gıda ve giyim fiyatlarındaki artış etkili olurken, domates yüzde 112.2’lik artışla ekimde de enflasyonu yukarı taşıdı.
Yıllık düşüşe geçti
Ekimde bu sonuçlarla birlikte yıllık enflasyon TÜFE’de iki aydan sonra düşüşe geçerek yüzde 8.62 olurken, ÜFE’de yüzde 9.92 artış gösterdi. 10 aylık enflasyon TÜFE’de yüzde 6.69, ÜFE’de yüzde 7.80 düzeyinde gerçekleşti. Ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8,45, üretici fiyatlarında yüzde 7.71 düzeyinde oldu.
Beklentilerin üzerine
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı bu veriler, beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Merkez Bankası’nın ekim ayı ikinci beklenti anketinde TÜFE beklentisi yüzde 1.15 artış düzeyinde olurken, yıl sonu enflasyon beklentisi de yüzde 7.60 olarak belirlenmişti. Ekime ilişkin fiyat artış piyasa beklentileri de TÜFE’de aylık yüzde 1.43 ÜFE’de ise yüzde 0.5 düzeyindeydi. Merkez Bankası 2010 yıl sonu enflasyonun yüzde 70 olasılıkla orta noktası yüzde 7.5 olmak üzere yüzde 7 ile yüzde 8 arasında öngörüyordu.  Ekim ayı itibariyle yıllık enflasyon, Merkez Bankası’nın açıkladığı yıl sonu enflasyon hedefinin 1.12 puan üzerinde seyrediyor. Yıllık enflasyon yıl sonu hedefinin yüzde 7.5 olarak belirlendiği Orta Vadeli Program’a (OVP) göre OVP’ye göre hedefi şimdiden aşmış durumda. Merkez Bankası hedefinin tutturulması için kasım ve aralıkta 0.68 puandan fazla artış gerekiyor.
Gıda fiyatlarının etkisi
Ekim ayını TÜFE’de zirveye taşıyan fiyat gelişmelerinin en önemlisi gıda grubunda yaşandı. Ana harcama grupları içindeki gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde yaşanan yüzde 4.52’lik artışın, yıllık bazda yüzde 12.06’yı buldu. Enflasyon sepetinde yüzde 27.60’la en yüksek ağırlığa sahip gıda fiyatları, yüzde 1.83’lük ekim enflasyonunun 1.23’ünü oluşturdu.
Şampiyon yine domates
Madde bazında bakıldığında ise ekim ayının zam şampiyonu ise yine domates oldu. Kasım ayı itibarıyla domates fiyatları düşüşe geçmiş olsa da, eylüldeki yüzde 57’lik artışın ardından ekimdeki yüzde 112.22’lik artış enflasyona yansıdı. Domatesi yüzde 33.58 ile kabak, yüzde 27.72 ile kadın kazağı, yüzde 23.36 ile patates, yüzde 23.14 ile dolmalık biber izledi. Ekimde fiyatı en çok düşen ürün yüzde 31.14’le limon olarak belirlendi.

Ergün: Yüzde 7.5’lik hedefimiz tutacak

SANAYİ ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, mevsimsel bazlı artışlar veya azalışlar olsa da 2010 yılı sonu enflasyonunda yüzde 7.5 olan hedefin tutacağını savundu. TRT Haber’de çıktığı programda enflasyon rakamlarını değerlendiren Ergün, şunları söyledi:
Önemli bir sapma olmaz
Enflasyonda mevsimsel veya dönemsel bazı artışlar ve azalışlar olabilir. Önemli olan 2010 yılı toplamında enflasyonun ne olacağı ve hedeflere nasıl bir paralellik göstereceği. 2010 hedefinden önemli bir sapma olacağını sanmıyorum.
Okullar ve sezon etkiledi
Okulların yeni açılmış olması, yeni sezon tekstil ürünlerinin piyasaya sürülmüş olması, kışa hazırlık, gıda fiyatlarındaki mevsimsel artışlar gibi nedenler enflasyon üzerinde önemli etkiler meydana getirdi. Özellikle tarımsal ürün fiyatlarının mevsimsel değişikliklere çok açık.

Tarımda aylık artış yüzde 6.59

EKİM ayında yüzde 1.21 artan ÜFE, tarım sektöründe yüzde 6.59, sanayide binde 1’lik artış kaydetti. Tarımdaki yıllık enflasyon yüzde 26.71’i bulurken, sanayide yüzde 6.47 oldu. Sanayinin üç sektöründen, imalatta yüzde 0.08 artış yaşanırken, elektrik, gaz, suda yüzde 0.30, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 1.17 gerileme görüldü.

En yüksek artış giyimde

EKİMDE yüzde 7.63 artan giyim ve ayakkabı fiyatları da, ana harcama grupları içindeki en yüksek oranlı artış oldu. Ekim ayı TÜFE’sinin 0.55’i bu kalemden kaynaklandı. Ekimde alkollü içecekler ve tütün kaleminde ise yüzde 1.10’luk düşüş yaşandı. Ancak bir yıllık dönemde yaşanan yüzde 23.77’lik oranın en yüksek artış olması dikkat çekti.