Dolarda 2 TL’nin altı ABD ile mümkün

Piyasalar bir dalgalı haftayı daha geride bırakırken yeni haftanın ajandasında Amerikan Merkez Bankası Fed’in beklenen kararı ve Suriye’ye müdahalenin kapsamı yer alacak. Geçtiğimiz hafta 2.0840 TL’ye ulaşarak yeni tarihi zirvesine ulaşan doların bu gelişmelerden nasıl etkileneceği merak konusu. Öte yandan Cuma günü ABD’de açıklanan ve 169 bin kişi ile beklenenin çok altında gelen Ağustos ayı istihdam sayısı dolar/TL kurunda rahatlamayı getirmiş, dolar 2.05 TL’den haftayı kapamıştı. Fed’in varlık alımı azaltma kararı henüz netleşmemişken piyasada bu kararın bir ay gecikeceği yorumları “dolar 2 TL altını görür mü” sorularına da yol açtı.

MERKEZ BANKASI ZAMAN KAZANMAK İSTEYECEK
Doların 2 TL altını görmesi için ise yeni haftada açıklanacak iki veri önem taşıyor. Türkiye’de Salı günü açıklanacak ikinci çeyrek Gayrisafi Yurtiçi Hasıla verileri ile Perşembe açıklanacak Temmuz ayı cari açık rakamları doların yukarı ya da aşağı yönlü hareketlerini etkileyecek. Haftanın ilk gününde ise Merkez Bankası’nın dolara döviz satım ihaleleri ile yapacağı müdahaleler bekleniyor. Pazartesi günlerini istisnai gün ilan eden ve ek parasal sıkılaştırma uygulayan Merkez Bankası geçtiğimiz hafta, pazartesi günü gerçekleştireceği döviz satım ihalelerinin minimum miktarını 100 milyon dolardan 180 milyon dolara çıkarmıştı. Bu hamleye rağmen piyasalar 17 ve 18 Eylül’deki Fed toplantılarına kadar Merkez Bankası’ndan sert müdahaleler beklemiyor. Standard Bank Gelişen Piyasalar Ekonomisti Timothy Ash geçtiğimiz hafta TL konusunda Merkez Bankası’nın yumuşak bir dil kullandığını belirterek bu hafta özel bir hamle beklemediğini dile getirdi. Ash “Merkez Bankası’nın bu hafta zaman kazanmaya çalışacağını ve 17 Eylül’deki Fed toplantısına kadar bu stratejiye devam edeceğini düşünüyorum” diye konuştu.

MÜDAHALE BU HAFTA OLACAK BEKLENTİSİ
Piyasalarda özellikle doları etkileyecek bir başka gelişme de Suriye’ye müdahalenin bu hafta başlayıp başlamayacağı olacak. Pazartesi günü ABD Kongresi’nde oylanacak Suriye’ye müdahale konuş hakkında Salı günü de ABD Başkanı Obama halka seslenecek. Uzmanlar ise Suriye’ye müdahalenin piyasalar tarafından artık satın alındığını belirtiyor. G20 Zirvesi sonrası, ABD’nin öncülüğünde yapılacak kısa süreli bir hava operasyonuna neredeyse kesin gözle bakılırken bu operasyonun piyasalarda Fed ve ABD verileri kadar etkili olmayacağı konuşuluyor.

"DOLAR 2 TL’NİN ALTINA ABD VERİLERİYLE DÜŞER"
Piyasada ağırlıklı görüş Suriye etkisinin sınırlı olacağı yönünde olunca doların 2 TL’ye geri çekilmesi ihtimali de konuşulur oldu. Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay’a göre bu ancak ABD’den gelecek zayıf verilere bağlı. Uskuay ABD’den gelen her verinin Türkiye’de risk alma iştahını etkilediğini belirterek “Gelişen piyasalar 100 milyon dolarlık fon kuracağının açıklanması dolarda rahatlamaya yol açtı. ABD tarım dışı istihdamı da kritik Fed toplantısı öncesi çok rahatlatıcı bir veri. Ancak 2 TL’nin altına gitmesi için gözlerimizi yine dışarıdaki gelişmelere, ABD verilerine çevirmemiz gerekiyor” dedi. ABD’de Cuma günü açıklanacak perakende satışları bu bağlamda önemli olacak. Fed yetkililerinin kafasını karıştıran tarım dışı istihdam verilerinin ardından ABD ekonomik toparlanması için önemli bir veri olan perakende satışlarının düşük çıkması durumunda dolardaki düşüşün de hızlanabileceği konuşuluyor.

• bbalci@hurriyet.com