Dolar etkisi
Güncelleme Tarihi:
ENFLASYON düşmüyor. Ağustosta gıda fiyatlarının düşmesi umut edilirken, yükselmesi ve Türk Lirası’ndaki büyük değer kaybı nedeniyle enflasyon yüzde 0.11 olan beklentilerin üzerinde yüzde 0.40 artış yaşandı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre temmuzda iki yılın en düşük verisini gören yıllık tüketici enflasyonu ise yüzde 7.14’e çıktı. Uzmanlar eylülde yükselişin süreceğini ve yıl sonunda enflasyonun yüzde 8 seviyelerine çıkacağını öngörüyor. Enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesi doların bir miktar değer kazanmasına neden oldu. Veri açıklanmadan önce 2.9440 seviyelerinden işlem gören dolar veri sonrası 2.95’i aştı.
ÇEKİRDEK PATLADI
Hazirandan beri hükümetin kurulamaması, erken seçim tartışmaları ve çatışma ortamı nedeniyle rekor üstüne rekor kıran dolar kurunun da üretici fiyatlarında baskısı ağustosta kendini gösterdi. Yurtiçi üretici fiyatları endeksi (Yİ-ÜFE) ağustosta yüzde 0.98 arttı ve yıllık Yİ-ÜFE yüzde 6.21 oldu. Merkez Bankası’nın para politikasını belirlemek için takip ettiği çekirdek enflasyon göstergeleri ise genel enflasyonu geçti. Gıda, enerji, içki ile altın fiyatlarındaki değişimler gözardı edilerek hesaplanan H çekirdek enflasyonu yüzde 7.83’e, enerji, gıda, içki ile altın fiyatlarındaki değişimler gözardı edilerek hesaplanan I çekirdek enflasyonu ise yüzde 7.66’ya çıktı. İki çekirdek enflasyonun daha fazla artmasında doların yükselişi etkili oldu. Enflasyonda en belirleyici grup gıda. Enflasyon sepetinin yüzde 25’ini oluşturan bu grupta ağustosta yüzde 1.31 fiyat artışı yaşandı. Yıllık gıda enflasyonu da yüzde 9.71 oldu. En fazla yükseliş yüzde 29.7 ile salatalık fiyatlarında yaşanırken taze fasulyeye yüzde 20 zam geldi. Yumurta fiyatlarındaki yüzde 5.74, biberdeki yüzde 8 zamlar gıda enflasyonunu yükseltti. Gıda aylık enflasyonu 0.33 puan arttırdı. Giyim ve ayakkabı grubunda indirim sezonunun sürmesi enflasyonun yardımcısı. Giyimde fiyatlar yüzde 4.32 azaldı. Eylül enflasyonunda giyimde zam haberleri gelecek. Ağustosta giyim grubu aylık enflasyonu 0.33 puan düşürdü. Gıdadan gelen yükselişi telafi etmeyi başardı. Gıdadaki yükselişe paralel lokanta ve oteller grubu fiyatlarında artışlar yaşanıyor. Ağustosta bu grupta enflasyon yüzde 2.05 arttı ve bu aylık enflasyonu 0.15 puan etkiledi.
Kur fiyatları artıyor
AĞUSTOSTA koalisyon görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanması, IŞİD saldırıları, yurtiçinde çatışma ortamı doları 3 liraya kadar yükseltmişti. Böylece yılbaşından bu yana dolar kurundaki artış yüzde 27’ye yaklaşmıştı. Dolardaki rekor Türkiye’de fiyatları olumsuz etkiliyor. Özellikle ithal ürünler ve üreticilerin girdi fiyatlarındaki sert yükselişler enflasyonda da artışa neden oluyor.