Güncelleme Tarihi:
FED piyasaları şaşırtan bir kararla tahvil alım miktarında azaltıma gitmedi. FED Eylül 2012'den beri aylık 85 milyar dolarlık tahvil alım programını uyguluyordu. Bu programla birlikte gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye'ye sermaye akımı hızlanmıştı.
Kararın ardından piyasalarda hareketlilik yaşandı. Dolar diğer para birimlerine karşı değer kaybetmeye başladı. Karar öncesi uluslararası piyasalarda 1300 dolardan seyreden altının onsu günlük yüzde 4'ünüstünde artarak 1362 dolara çıktı. Borsa son 3 ayın en yüksek seviyelerine geldi.
ALTIN VE PETROL UÇTU
Kararın etkisi diğer piyasalarda da hissedildi. ABD borsalarının hepsinde yüzde 1'i aşan yükselişler yaşandı. S&P 500'de yükseliş yüzde 1.30'a ulaştı. Amerika borsaları rekorlarla kapandı. Asıl etki ise altın ve petrolde yaşandı. Altının onsu uluslararası piyasalarda günlük yüzde 4'ün üstünde artışla 1362 dolara yükselirken son 8 ayın en büyük sıçramasını gerçekleştirdi. Ham petrol de yüzde 2.70 artarak 108 dolara çıktı.
DOLAR 2 TL'DEN 1.94 TL'YE DÜŞTÜ
Kararın piyasalara etkisi büyük oldu. Uluslararası piyasada karar öncesi 2 TL civarında seyreden dolar önce 1.97 TL seviyesinin altına düşerek 1.9659 TL'ye kadar düştü. Dolarda ilk kayıp yüzde 1.77'yi geçti. Ardından Fed Başkanı Ben Bernanke'nin açıklamalarının ardından dolardaki düşüş daha da hızlandı. Dolar Bernanke toplantısı sırasında 1.9554 TL'ye geldi. Dolarda günlük kayıp yüzde 2.15'i bulurken TL dolar karşısında dünyada en çok değer kazanan para birimleri arasında yer aldı. Bu sabaha gelindiğinde ise dolardaki düşüş devam etti. Bir ara 1.93 TL'yi gören dolar şu dakikalarda 1.9420 TL'den işlem görüyor.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı 27 Ağustos'ta verdiği demeçte doların yılsonunda 1.92 TL seviyelerinde olması durumunda kimsenin şaşırmaması gerektiğini belirtti. Fed'in sürpriz kararının ardından dolar kuru Başçı'nın yılsonu tahminine çok yaklaşmış oldu.
Merkez Bankası bu gelişmeler üzerine normal günlerde döviz satım ihalesi minimum tutarını 50 milyon dolardan 20 milyon dolara indirdi.
BORSA 80 BİNE DAYANDI
Amerikan Merkez Bankası Fed'in tahvil alım programını azaltmadan devam etmesini açıklaması piyasalarda büyük hareketlere yol açtı. Bu hareketlerden borsa da etkilendi.
Borsa doların TL karşısında 1.94 TL'ye kadar düşmesiyle birlikte açılışta yüzde 4,76 prim yaparak 78 bin 214 puana yükseldi. Borsa dünü 74 bin 660 puandan kapamıştı. Böylece borsa 19 Haziran'daki seviyelerini yakalayarak son 3 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Açılışın ardından borsa yükseliş ivmesini hızlandırdı. Günlük yüzde 5.87 artış yaşayan borsa 79 bin puan sınırını geçerek 79 bin 050 puana ulaştı.
Bankacılık endeksi en çok yükselen endeks oldu. Banakacılık endeksi yüzde 6.5 değer kazanarak 154 bin 171 puana yükseldi.
10 YILLIK TAHVİLLER YÜZDE 9'UN ALTINDA
Öte yandan 10 yıllık hazine tahvilleri faizleri yüzde 9'un altına geriledi. Gösterge bono faizleri de Fed kararlarının etkisiyle yüzde 7,94'e geriledi.
AMERİKAN TAHVİL FAİZLERİ GERİLEDİ
Borsanın bu büyük yükselişinde Fed kararının Amerikan 10 yıllık tahvil faizlerini büyük ölçüde düşürmesi de yol açtı. Borsanın 70 bin puan altına düşmesinde Amerikan faizlerinin yüzde 3'e yükselmesi rol oynamıştı. Bu faizler Fed kararının ardından yüzde 2.69'a kadar geriledi.
9'A KARŞI 1 OY İLE TAHVİL ALIMINA DEVAM
Piyasa uzmanları Fed'in aylık tahvil alımını 10-15 milyar dolar azaltacağını düşünüyordu. Tahvil alımına 85 milyar dolar devam kararı 10 kişilik komitede 9'a karşı 1 oy ile alındı. Böylece Fed büyük bir oy çoğunluğuyla piyasaları ters köşeye yatırmış oldu.
Fed'den yapılan açıklamada tahvil alımı azaltımı için daha net verilerin bekleneceği açıklandı. Banka ABD'de ekonomik büyümenin yakında gerçekleşeceğini belirtti.
BEN BERNANKE: İŞSİZLİK KABUL EDİLEBİLİR SEVİYENİN ÜZERİNDE
Karar sonrası Fed Başkanı Ben Bernanke basın toplantısı yaptı. Tahvil alımına devam edileceğini belirten Ben Bernanke ABD işsizlik oranının kabul edilebilir seviyenin üzerinde olduğunu belirtti.
İşsizlik oranı ABD'nin tahvil alımı programının azaltımı ve ABD'nin faiz artırımı için kritik önem taşıyor. Fed faiz artırımı için işsizliğin yüzde 6.5'e çekilmesi gerektiğini açıklamıştı. En son gelen Ağustos ayı verilerinde ABD işsizliği yüzde 7.3 seviyesinde bulunuyor. Ben Bernanke toplantıda faiz artırımının işsizlik oranının yüzde 6.5'in altına inmeden gerçekleşmeyeceğini söyledi.
Ben Bernanke ekonomik verilerin tahvil alımı azaltımı için yeterli olmadığını söyledi. Bernanke büyüme ile ilgili endişelerin devam ettiğini belirtirken tahvil alımındaki azalma büyüme ile ilişkili olduğunu belirtti. Bernanke tahvil alım azaltımının belli bir takvime bağlı olmadığını söylerken ekonomideki gelişmelere yönelik azaltıma gidebileceklerini vurguladı.
"TÜRKİYE İÇİN OLABİLECEK EN İYİ KARAR"
FED'in kararını hurriyet.com.tr'ye değerlendiren Bosphorus Capital Genel Müdürü Murat Salar, kararın Türkiye'de piyasalara kısa vadede çok olumlu etkileri olacağını söyledi. Murat Salar "Beklentilerin dışında bir karar. Likidite aynı dozda devam edecek. Bunun Türkiye gibi etkilere pozitif etkisi olacaktır. Eğer Ben Bernanke tahvil alım zamanlaması hakkında bir zamanlama vermezse bunun olumlu etkilerini hemen görürüz. Türkiye'nin uzun vadeli tahviller yüzde 9'lara doğru yaklaşabilir. Borsaya etkisi olumlu olur. Türkiye için olabilecek en iyi karar. FED'in piyasalardaki olumlu durumu desteklediğinin bir göstergesi." dedi.
"BORSA ESKİ YÜKSEK SEVİYELERİNE ÇIKMAYI DENEYECEK"
Gedik Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Taner Özarslan ise borsanın bu gelişmeden sonra eski seviyelerine çıkmak isteyeceğini belirtti. Hurriyet.com.tr'ye açıklama yapan Özarslan "Fed'in azaltıma gideceğini açıkladığı tarih olan 22 Mayıs'a dönüyoruz. Tabii Haziran sonrası Türkiye'de siyasi risk de devreye girmişti. Mümkün olduğunca piyasaların gitmek isteyeceği yer eski gidemediği zirveler olacak. Ancak Türkiye'de önümüzdeki seçimler, Suriye gibi politik risklerden dolayı belki 93 bin tarihi seviyeleri göremeyebiliriz. Kısa vadede gösterge bono faizleri için yüzde 7.5 ile 8 arası gündeme gelir. Buna bağlı olarak borsa yükselir. Merkez Bankası Başkanı Başçı'nın koyduğu yılsonu 1.92 TL'lik dolar hedefinin tutacağı görüşümü koruyorum" dedi.