Doğum izni artıyor, izin sonrası anneye esnek çalışma imkanı geliyor

“Türkiye İçin Nüfus ve Aile Politikaları Kapsamında Yapılan Mevzuat Çalışmaları” paketi hazırlanırken Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, kadın istihdamını artıracak önlemler alınması konusunda hazırladığı çalışmaları masaya getirdi. Diğer bakanlıklar maddeleri uygun buldu ve çalışma kabul edildi. Çalışma kapsamında şu hükümler yer alıyor:

ÇOCUK SAYISI ÜÇE ÇIKARILACAK
“Kadın memurların ücretsiz doğum izinlerinde, erkeklerin askerlik hizmetlerinde geçen sürelerinin kademe ve derece ilerlemesinden sayılmasına paralellik sağlayacak şekilde düzenleme yapılacak. Sigorta primlerinin ödenmesi konusuna ilişkin olarak borçlanılabilinecek çocuk sayısı da ikiden üçe çıkarılacak.

6 AYA KADAR ESNEK ÇALIŞMA
Pakette doğum yapan kadınlar için doğumdan önce 8 hafta olan izin süresinin toplamda 18 aya çıkarılması planlanıyor. Ayrıca pakette ücretli izni biten kadınlar ilk çocuk sonrası 6 aya kadar yarı zamanlı esnek çalışma yer alıyor. Pakette ikinci ve üçüncü çocuğu yapan anneye daha uzun esnek çalışma imkanı verileceği de konuşuluyor. Doğum yapan işçilerin de memuriyette ve askerlik hizmetinde olduğu gibi aylıklı ya da aylıksız doğum izni süresinin sonunda iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işverene bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek işe almak zorunluluğu getirilecek.

GÖREV YERİ DIŞINDA ÇALIŞMAYACAK
Kadın çalışanlar için hamileliğin 24. haftasından itibaren ve doğumdan sonraki bir yıl süreyle isteği haricinde memuriyet mahalli dışında geçici veya sürekli olarak görevlendirilemeyeceği ve sağlık durumunu tabip raporunda belgelemesi halinde hamileliğin yirmi dördüncü haftasından önce de bu haktan yararlanabileceği hükmü getirilecek.

İSO BAŞKANI "KADINLAR KARŞI ÇIKMALI" DEMİŞTİ
Çalışan kadınlara, ‘doğum yapmaları ve çok çocuk sahibi olmaları’ halinde işverene karşı yeni haklar getirmeyi planlayan hükümete ve kadınlara sanayiciden ilginç bir uyarı geldi. Türkiye’nin en büyük sanayi odası konumundaki İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, “Son dönemdeki düzenlemeler kadınların lehine gibi görünüyor ama bence yanlış bir etkisi olabilir. Genişletilen haklar, kadın istihdamını zorlaştıran adımlardır” dedi. Bu konudaki adımların özellikle kadınlar tarafından daha dikkatli analiz edilmesi gerektiğini söyleyen Başkan Bahçıvan “Bence buna kadınlar karşı çıkmalı. Böyle giderse, işverenler işe eleman alırken ‘kadın mı erkek mi’ diye düşününce, erkekten yana bir ayrıma gelebilirler. Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranı zaten düşük seviyelerde. Bizim, hem kadın çalışan sayımızı hem kadın girişimci sayımızı artırmamız gerekiyor.” demişti.

ASO BAŞKANI: KADIN İSTİHDAMI DÜŞER
Kadın çalışanlara getirilecek bu desteklerin işçilik maliyetlerini ciddi oranda artıracağını belirten Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, “Bir kadın için en ulvi şey anne olmak ama kaş yapayım derken göz çıkarmamak gerekiyor. Kadın işçilere sağlanan ek haklar kadın istihdamını daha da aşağı çekecektir. Çünkü işletmeler maliyet hesabı yapıp düşük maliyetli olanı tercih eder. Aksi halde rekabet avantajını kaybedip yok olur” dedi.

KAGİDER: ÇOCUK BAKIM DESTEĞİ VERİLSİN
Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), hükümetin kadınları doğuma teşvik eden ve istihdamda kadın sayısının artmasını öngören iki düzenlemenin görünürde kadınların lehine olduğunu ancak uzun vadede aleyhine olabileceği açıklaması yapmıştı. KAGİDER, hükümet taslağında annelik izninin 18 haftaya çıkarılırken, izin sonrası çocuk bakımı için bir destek olmadığına dikkat çekmişti. Kadın istihdamının artması için devletin 'çocuk bakım desteği' vermesi gerektiğinin altını çizmişti

KAGİDER önerilerini şöyle sıralamıştı:

- Uzun süreli ücretli annelik izniyle kadınların işe dönüşlerini zorlaştıracak, işveren için kadın istihdamını çok daha yüksek maliyetli kılacak düzenlemeler, işvereni cezalandırıcı uygulamalar kadın istihdamı için tehlike teşkil etmektedir.
- Çalışan kadınların çocuk bakım ihtiyacını çözmek üzere kadını işten uzaklaştırmak değil; kaliteli, erişilebilir, düşük maliyetli ve devlet tarafından sağlanacak bir çocuk bakım desteği sunulmalıdır.
- Çocuk sahibi olmak, hem anne hem de baba için eşit bir haktır. Aynı şekilde çocuk sahibi olmanın bakım ve yükümlülükleri de anneler ve babalar için eşit olmalıdır.
- AB'de 18 haftalık annelik izni uygulanmaktadır. Ücretli izin süresi Almanya’da 14 hafta, Fransa’da ise 16 hafta olarak belirlenmiştir. Ancak bu ülkelerde izin sonrası çocuk bakımı için devlet tarafından kapsamlı hizmetler sunulmaktadır. Oysa Türkiye'de hazırlanan yasa taslağında, 16 haftalık iznin 18 haftaya çıkartıldığı ifade edilmektedir. Ancak izin sonrası çocuk bakımı için bir hüküm yoktur. KAGİDER olarak kadınların iş yaşamına katılmaları önündeki en azından çocuk bakım engelinin kaldırılması için çalışmaları yaklaşık üç yıldır yürütmekteyiz. Bu amaçla AÇEV ile ortak gerçekleştirdiğimiz Çocuk Bakım Modelini ilgili bakanlığa sunmuş, bakanlığımızın projeye desteğini talep etmiştik. Bunun dikkate alınmasını istiyoruz.
- Kamu kurum ve kuruluşlarında bulunan kreşlerin kapatılmasından ve Maliye Bakanlığı’nın 21.01.2013’de yayınladığı “Kamu Sosyal Tesislerine İlişkin Tebliğ” ile kreşlere kamu bütçesinden harcama yapılmasının engellenmesi, kamuda çalışan anne göremeyeceğimiz ya da kadın göremeyeceğimiz endişesini doğuruyor.