DİSK-AR: Sanayide "aşırı çalıştırmaya" son verilmeli

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan sanayi üretimi ve istihdam verilerini değerlendiren DİSK-AR’ın ilgili roparondu, "TÜİK tarafından 15 Haziran’da açıklanan Mart dönemi Hane Halkı İşgücü İstatistikleri ile 8 Haziran’da açıklanan Sanayi Üretim Endeksi İstatistikleri verileri karşılaştırıldığında sanayide istihdam azalmasına rağmen üretimde büyüme yaşandığı ortaya çıktı" denildi ve şu değerlendirme yapıldı:

"TÜİK Hane Halkı İşgücü verilerine göre Mart 2014 tarihinde 5 milyon 365 bin olan sanayi istihdamı;
- Mart 2015te 5 milyon 307 bin,
- Mart 2016da 5 Milyon 295 bin
- Mart 2017de ise 5 milyon 345 bin olarak gerçekleşti.

"Böylece bu dönem içinde istihdamda artış yaşanması bir yana, 70 bine varan düşüşler yaşandı.

"2014-2017 arasında dönem toplamında ise sanayi istihdamı net 20 bin kişi azaldı.

"İstihdamdaki değişim 2014 yılı 100 kabul edilirse yıllar itibariyle 2015te yüzde 1.1, 2016da yüzde 1.3 ve 2017de yüzde 0.4lük bir azalma anlamına geliyor."

DİSK-AR raporunda, "Sanayi istihdamında yaşanan bu azalmaya rağmen büyüme oranlarındaki artış ise son derece çarpıcıdır" denilerek, 2014 yılında 100 olan sanayi üretim endeksinin son dört yılda düzenli biçimde artış gösterdiğine dikkat çekildi ve eklendi:

"Sanayi üretimi 2014 yılına göre 2015 yılında yüzde 4.9,

- 2016 yılında yüzde 9.8

- 2017 yılında ise yüzde 12.6 artış gösterdi.

"Böylece sanayi istihdamı düşerken, son dört yılda yaşanan üretim artışı yüzde 13e yaklaşmış oldu."

DİSK-AR raporunda, "İstihdamda düşüş yaşanırken üretim artışının sebebi nedir?" sorusu da şöyle yanıtlandı ve öneriler yapıldı:

"Bunun iki sebebi olabilir: Makine-teçhizat (teknoloji) yatırımlarındaki artış veya mevcut istihdamın daha yoğun ve aşırı kullanımı. İstihdam artışı yaşanmaksızın üretimde meydana gelen artışın nedenini irdelediğimizde bu artışın makine-teçhizat yatırımından (teknolojik yenilenmeden) kaynaklanmadığı anlaşılıyor.

"TÜİK'in Dönemsel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla 1. Çeyrek sonuçlarına göre 2016-2017 döneminde makine-teçhizat yatırımlarında yüzde 10 daralma yaşandı.

"2016 ilk çeyreğinde 100 olan makine-teçhizat yatırımları endeksi 2017nin ilk çeyreğinde 89.9a geriledi.

"Bu veriler net bir biçimde üretim artışının işçilerin üzerinden gerçekleştiğini gösteriyor.

"İstihdam artışı bir yana, işçi sayısı azalmasına rağmen üretim artıyor.

"Bu ’mucizevi’ büyümenin arkasında yatan gerçek işçilerin daha yoğun ve aşırı çalıştırılmasıdır.

"Makine-teçhizat yatırımları ve istihdam gerilerken üretimin artması ancak bir şekilde mümkün olabilir: "İşçilerin daha yoğun ve aşırı çalıştırılması. Bu yoğun ve aşırı çalıştırmanın, iş kazalarını, iş cinayetlerini ve meslek hastalıklarını artırdığı biliniyor.

"Türkiye sanayisi istihdama faydası olmayan, işçinin daha yoğun çalıştırılması ve sömürülmesine dayanan bir büyüme süreci yaşıyor.

"İstihdam seferberliği iddiaları ve teşviklerine rağmen sanayide son dört yılda istihdam artışı değil, istihdam daralması yaşanıyor.

"Ancak istihdamda yaşanan bu durgunluk ve daralmanın sanayi üretiminde düşüşe yol açmadığı tersine sanayi üretiminin arttığı görülüyor.

"Üretimde yaşanan artışın istihdama da yansıması için:

"Çalışma saatlerinin düşürülmesi,

"Aşırı çalıştırılma uygulamalarına son verilmesi,

"İşçilerin çalışma koşullarının işçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uygun hale getirilmesi gereklidir." (Grafik)