Diploma oyunu!

GIDA imalathanelerinde bazı gıda mühendisleri yerine artık diplomaları çalışıyor. En az 7-8 işletmeye birden diplomalarını kiralayan bazı mühendisler, denetim yapmadıkları halde bu firmaların her birinden 700-800 lira ücret alıyor. 7 Ocak 2014’te yapılan yönetmelik değişikliği sonrası Gıda Mühendisleri Odası’ndan belge alma zorunluluğu ortadan kalkınca, işveren bir kişiyi istihdam etmek yerine daha az maliyet için diploma kiralamamaya başladı. Peki ama nasıl?

6 BİN LİRALIK KAZANÇ

10 kişiden fazla işçi çalıştıran gıda imalathanelerinin gıda mühendisi çalıştırması yasal zorunluluk. Bu işletmelerin denetimini Tarım Bakanlığı yapıyor. Önceden bir imalathanenin gıda mühendisi çalıştırıp çalıştırmadığı diploma ve Gıda Mühendisleri Odası’nın verdiği çalışma belgesiyle denetleniyordu. GMO bir mühendisin sadece bir işletmede çalışması için belge veriyordu. İşte bu belge 7 Ocak itirariyle ortadan kalktı GMO da devreden çıktı. Bunu fırsat bilen bazı şirketler gıda mühendisi istihdam etmek yerine işyerinde sadece diplomasının kopyasını bulundurmaya başladı. Piyasada ‘diploma kirası’ olarak adlandırılan yöntem sayesinde maliyet düşüren firmalar tarım bakanlığı yetkililerine denetim sırasında sadece kiralanmış diplomayı, ‘bu mühendis burada görev yapıyor’ diye gösteriyor. Oysa mühendisin o işyeri ile ilişkisi sadece kağıt üzerinde. Bu yöntem bazı gıda mühendisleri için de yeni bir kazanç kapısı oluşturdu. Diplomasının kopyasını 7-8 işletmeye veren bir mühendisin aylık kazancı diploma başına en az 700 TL’den 6 bin liraya kadar yükseldi. Ancak ortada büyük bir denetim sorunu var. Gıda mühendislerinin ortadan kalkması özellikle sağlık açısından yeni bir tehdit unsuru oluşturuyor. Uzmanlar ise, 7 Ocak 2014’te yapılan yönetmelik değişikliği sonrası işyerlerinde çalıştırılması gereken ‘istihdamı zorunlu personel’ için denetim yapılırken SGK kayıtlarının da incelenmesi gerektiğini ifade ediyor.

İŞVERENLER İSTEMEDİ

İstanbul Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Sedat Kuru, “Çalışanların denetimi tam olarak sağlanamadığı için bu imalathanelerde ne üretildiği belli değil. Ne yediğimizi bilmiyoruz. Biz 2900 lira mühendisler için taban ücret belirlemiştik. İşletmeler bunu çok buldu” diye konuştu. 2010’dan önce de ‘istihdamı zorunlu personel’ yönetmeliğinde bazı değişiklikler yapıldığının altını çizen Kuru şöyle konuştu: “Yönetmelik değişikliği yetkimizi de sınırlandırıldı. Karardan önce gıda mühendislerinin işledikleri suça göre belirli dönemler için meslekten men etme hakkımız vardı. Şimdi yok. Biz de bu yüzden dava açtık. Sonucunu bekliyoruz.”

Oda kaydını sildiriyorlar

ODAYA kayıt olan ve çalışan gıda mühendislerinin aylık 12 lira ödediğini belirten Sedat Kuru, “Çalışmayan veya herhangi bir şekilde öğrenciliği devam edenlerden bu ücret alınmıyor” dedi. Odadan kaydını sildirmek isteyenlerin sildiremediği yönündeki iddiaları da cevaplayan Kuru, “Gıda mühendisliği yapmıyorsa bize bir dilekçe ile başvurduğunda kayıtlarını siliyoruz. Ancak gıda alanında çalışıyorsa kayıt silme gibi bir durum olamaz” dedi. İsmini vermek istemeyen bir gıda mühendisi de çalıştığı bütün başvurularını rağmen odaya aylık ödediğini söyledi.

Aflatoksini bilmiyorlar

TARIM Bakanlığı’nın yaptığı bazı denetimlerde ortaya çıkanlar hakkında da bilgi veren Sedat Kuru, “Tarım bakanlığı uygunsuz üretim yapan birçok firmayı teşhir ediyor. O işletmelerden birinde aflatoksin içeren ürünlere rastlanıyor. Aflatoksin uygunsuz depolama koşulları sonrası oluşan bir maddedir. Ancak işletme sahibine sorulduğunda ‘ben aflatoksin katmadım’ diyor. Daha bunun ne anlama geldiğini bilmeyen işletmeciye gıda güvenliği teslim ediliyor” dedi.