Dinamik hızlı etkili adım

Koronavirüsün ekonomi üzerindeki etkilerini azaltmak için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ile ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak değerlendirmelerde bulundu. Anadolu Ajansı’nın özel yayınında konuşan Albayrak koronavirüs salgını ile birlikte dünya tarihinde benzeri görülmemiş ve sürecin tahmin edilemediği bir döneme girildiğini ifade etti. Albayrak, “Ve suyun derinliğini hâlâ bilmiyoruz. Ama kısa süre içerisindeki etkilerine baktığımızda özellikle küresel ekonomiye, her ülkenin kendi ekonomisine etkilerine karşı benzer tedbirler alınıyor. Özellikle likidite tedbirleri alıyor, iktisadi faaliyetin yavaşlaması durması veya aksamasına dayalı ülkelerin kendi içinde ekonomik anlamda minimum hasar görmesi için tedbirler alıyor. Biz de bu kapsamda Türkiye olarak sağlık boyutu ve ekonomik boyutu çok yakından takip ediyoruz” diye konuştu.

DİNAMİK BİR SÜREÇ

Açıklanan önlemlerin, STK’lar başta olmak üzere tüm paydaşlarla görüşmeler sonucunda oluşturulmuş ilk paket olduğunu belirten Albayrak, şöyle devam etti: “Bu tabii dinamik bir süreç. Bu sürecin etkilerini kimse kestiremediği için çok dinamik bir şekilde bu süreci yakından takip edeceğiz. Ekonomilere, ekonomimize, küresel ticarete etkilerini yakından takip ederek çok dinamik hızlı ve etkili adımlar atmamız gereken canlı bir süreç bu. Dolayısıyla resme bu noktada baktığımızda özellikle önümüzdeki birkaç aylık süreç virüs özelinde baktığımızda bir çok belirsizlik ve ya durgunluk veya ekonomilerin ticari faaliyetin durma noktasına geleceği süreçleri beraberinde barındırıyor.

Bununla ilgili çok açık ve net şekilde bu açıklanan programda öncelikli etkilenecek sektörler olmak üzere, turizm, ihracat, ticaretin farklı alanlarda oluşabilecek nakit akışı sıkışıklığı, iş akışında yaşanabilecek problemler özelinde ciddi bir rahatlama getirecek bir 3 aylık pencere açtık.” Albayrak sözlerine şöyle devam etti: “Dolayısıyla belirlediğimiz sektörler muhtasar, stopaj, SGK primleri, KDV ödemeleri noktasında bu 3 aylık özellikle piyasaya ciddi bir likidite rahatlaması oluşturulacak. 3 aylık yaklaşık 50-60 milyar TL’lik bir likidite piyasada bu manada ilişkili sektörlere, etkilenen sektörlere bir rahatlama sunacak. “

VAKİT KAYBETMEDEN

Salgının etkisinin çok daha uzun süreceğine, turizm ve ihracat bağlamında yeni desteklerin olup olmayacağına ilişkin bir soru üzerine Bakan Albayrak, alternatif planlar hazırladıklarını, Türkiye’nin iç piyasasının ihracatı ikame etme anlamında potansiyelinin çok yüksek olduğunu, turizmde de aynı durumun bulunduğunu söyledi. “İhtiyaca dayalı adımları atma noktasında yol haritamız hazır” diyen Albayrak, esnek çalışma, asgari ücret desteği, stok finansmanı desteği gibi araçların sağlayacağı etkilere işaret etti.

PANİK YAPMADAN

Albayrak, sözlerini şöyle sürdürdü: “İç piyasa ve iç talep noktasında, bu üretimlerin bir kısmını iç piyasaya yönlendireceğiz. Gerekirse turizm için de bunu yapacağız. Çok net söyleyeyim; kampanyalar, paketler... Bu adımların her biriyle ilgili B, C, D senaryolarıyla ilgili... Türkiye’nin kapasitesi, altyapısı her türlü şeye müsait. Türkiye’nin iç piyasası ve iç talebi çok canlı ve güçlü. Bütün bunlara yönelik Türkiye ekonomisinin minimum etkilenmesi ve bu süreçten sonra en güçlü ve pozitif neticelerle çıkmasıyla ilgili tüm adımları vakit kaybetmeden atacağız. Burada bekleyerek, adım adım, gözeterek, etkilerini test ederek, sabırla, dikkatle, panik yapmadan adımlarımızı atacağız.” Albayrak, dünyanın panikte olduğunu ifade ederek, Türkiye’nin bu süreçlere alışkın olduğunu, böyle zamanlarda kim ne derse desin kendilerinin işlerine baktığını, Türkiye’nin bu süreçten çok daha kazanımlarla çıkacağını söyledi.

BİN LİRALIK DESTEK

Pakette emeklilerden ihtiyaç sahibi insanlara kadar maddeler olduğunu hatırlatan Bakan Albayrak, “Paketteki maddelerden bir tanesi emekli maaşlarındaki bin liralık alt limitin bin 500 liraya çıkarılması söz konusu. Yani yaklaşık 650 bin, bin 500 liranın altındaki emekliyi buraya çıkararak bir kere burada da bir tüketim harcaması anlamında gelir anlamında destek var. Yaklaşık 2 milyona yakın ihtiyaç sahibine bin liralık bir destek sağlıyoruz. Özellikle nisan ayında bunu devreye alacağımız için nisan ayında yaşanabilecek potansiyel yavaşlamayı iç piyasa anlamında desteklemek için yaklaşık 2 milyar TL’lik bir paket sunuyoruz” dedi.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Kısa çalışma ödeneği ile ilgili olarak Berat Albayrak, “İşsizlik Fonu bugünler için var. Bu çerçevede gerekiyorsa istihdamı koruma koşuluyla kısa çalışma ödeneğiyle ilgili bakanlığımızın da zaten Meclis’e detayı, maddeyi gönderecek, esnetilmesi konusu. Daha fazla sektörün de olumlu etkilenmesi noktasında bir düzenlemeyle bir torbaya gelecek, zaten o paketin içerisinde bu da var. Dolayısıyla birçok sektörün de bu çerçevede İşsizlik Fonu üzerinde kısa çalışma ödeneğinden faydalanması ile ilgili bu da söz konusu olacak” diye konuştu.

TAM KARANTİNA SÖZ KONUSU DEĞİL

Tam karantinanın gelip gelmeyeceği yönündeki soru üzerine, sosyal medyada yaşanan bilgi kirliliklerine işaret eden Berat Albayrak, şu değerlendirmelerde bulundu: “Orası da ayrı bir pandemi, ayrı bir salgın, bilgi kirliliği salgını... Sıhhatli, doğru mecralar değil. Sokağa çıkma yasağı olacakmış, ülke duruyor, Türkiye’nin şu kadarı virüslüymüş ama geziyorlarmış gibi... Resmi kurumlar yalanlıyor ama eyvah... Bunları bir kenara koyarsak şu an hükümetimizin gündeminde böyle bir durum söz konusu değil.”

FATURA ERTELEMESİ GÜNDEMDE YOK

Bakan Albayrak, elektrik su ve doğal gaz faturalarında bir erteleme olup olmayacağı yönündeki soruya, “Bakılabilir, şu anda bu gündemimizde yok” dedi. Açıklanan pakette çok geniş bir yelpaze olduğunu ifade eden Albayrak, çok sayıda sektörü kapsayan bir paketin açıklandığını söyledi.

KAMUDA EVDEN ÇALIŞMA

Evden çalışmanın devlet dairelerinde uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin soru üzerine Berat Albayrak, kamu çalışanları ile ilgili bir esnetmenin zaten getirildiğini anımsattı. Bu kapsamın dışında genel olarak, evden çalışma kültürü konusunun ise başlı başına Bakanlar Kurulu’nda tartışılması gerektiğini ifade ederek, “Bu detaylı çalıştığımız bir husus değil” dedi.