Dikkat, Maliye peşinizde!
Güncelleme Tarihi:
“Beyan etmesem Maliye nereden bilecek?” demeyin. Teknolojinin de her türlü imkanlarından yararlanan Maliye, kira gelirlerini tespit bakımından yeni yöntemler geliştirerek, çemberi sürekli daraltıyor. Yaklaşık 1 milyon 550 bin kişi 2013 yılı kira gelirlerini beyan edecek.
YAZI DİZİSİ...... (KİRA VERGİSİ REHBERİ)
1 MART’ın Cumartesi’ye rastlaması nedeniyle, 3 Mart Pazartesi gününden itibaren, yaklaşık 1 milyon 550 bin kişi 2013 yılı kira gelirlerini beyan edecek.
Süre 25 Mart Salı akşamı bitiyor.
Son günlere kalmadan, Mart ayının birinci ve ikinci haftasında beyanda bulunmakta yarar var.
MALİYE BİLİYOR
“Beyan etmesem Maliye nereden bilecek?” demeyin.
Maliye özellikle kira geliri elde edenlerin, nefes alışını bile izliyor.
Bankaya yatırılan konut ve işyeri kiralarını, bir tuşa basarak öğreniyor.
Teknolojinin de her türlü imkanlarından yararlanan Maliye, kira gelirlerini tespit bakımından yeni yöntemler geliştirerek, çemberi sürekli daraltıyor.
Nitekim, yıllar itibariyle kira geliri beyan eden mükellef sayısındaki artış da bunu doğruluyor.
Kira geliri beyan eden mükellef sayısı, bazı yıllar itibariyle şu şekilde;
2001:387.330, 2005:571.228, 2010:839.564, 2012:1.040.734, Aralık 2013: 1.550.164
Görüldüğü gibi, kira geliri beyan eden mükellef sayısında “inanılmaz artış” var.
Bu deyimi kullanmamızın nedeni; 2001’den bu yana diğer mükelleflerin bazılarında azalma, bazılarında da yüzde 5-15 civarında artış olurken, kira geliri beyan edenlerde yüzde 300 artış oldu.
Bu artışta, Maliye’nin kira gelirlerine yönelik denetiminin de büyük payı var.
GEÇMİŞ YILLARI GİZLEYENLER
Geçmiş yıllarda konut kira geliri elde ettiği halde bunu beyan etmeyenler, risk altındalar.
Nedenine gelince, Maliye geriye dönük 5 yılın (2008-2011), kira gelirini banka, tapu idaresi, belediye, elektrik ve su idarelerinden edinecekleri gayrimenkul bilgilerinden, her an tespit edebilir.
Kiracı ya da bir başkası “yüzde 10 ihbar ikramiyesinin cazibesine kapılıp” kira gelirlerinin beyan edilmediğini, ihbar edebilir.
Bu durumda olanların, “Beş yıl korkulu rüya” görmektense, geçmiş yıl kiralarını “Pişmanlık dilekçesi” ile beyanda bulunup, cezadan kurtulmaları mümkün..
KİRA GELİRİ OLANLAR HİÇ VERGİ ÖDEMEYEBİLİRLER
Hatta “vergi iadesi” bile alabilirler. Duruma göre, daha az vergi de ödeyebilirler.
Herkesin durumu ve seçenekleri farklı olabiliyor ve sonuçta “Aaa… ben bunu bilmiyordum” diyebileceğiniz birçok ayrıntı var.
Bunları demek için de öncelikle, vergi yasalarında yer alan “özel avantajları” bilmek gerekiyor.
Tek başına bilmek de yetmiyor, “tercihleri de doğru yapmak” gerekiyor.
Örneğin, kira gelirlerinden indirilecek giderler yönüyle, “seçilecek yöntem” önemli.
Kira geliri olanların, vergi durumu ile ilgili genel bir açıklama yapmak doğru olmaz. Herkesin durumunu (konut ya da işyeri kirası, banka kredisi kullanılıp kullanılmadığı, evin son 5 yılda alınıp alınmadığı, kira geliri elde edenin kendisinin kirada oturup oturmadığı, kiranın tahsilat durumu, gayrimenkulün yakın akraba veya arkadaşa bedelsiz kiralanması, yapılan bağışlar, eğitim ve sağlık harcamaları, bireysel emeklilik vs.) ayrı ayrı ele alıp değerlendirmek gerekir.
HANGİ YÖNTEMİ SEÇMELİ
Kira gelirleri beyan edilirken, hangi yöntemin tercih edileceği çok önemli.
Birincisi: Götürü gider yöntemi,
İkincisi: Gerçek gider yöntemi.
Aman dikkat!
Birinciyi yani götürü gider yöntemini seçerseniz, “iki yıl” bu yöntemden dönemezsiniz.
Bu yazı dizisini dikkatle okuyun ve sizin için hangisinin daha avantajlı olduğunu öğrenip, tercihinizi ona göre yapın.
GÖTÜRÜ YÖNTEM YÜZDE 25 GİDER DEMEK
Götürü gider, 1 lira masrafınız olmasa bile, yıllık kiranın (istisna sonrası), yüzde 25’ini düşebilmeniz anlamına geliyor.
GÖTÜRÜ GİDER YÖNTEMİNİ SEÇEN İKİ YIL DÖNEMİYOR
Kira geliri elde edenlerin, “götürü veya gerçek gider” yöntemlerinden birini seçerken, dikkat etmeleri gereken “ince bir nokta” var.
O da şu; götürü gider yöntemini seçenler iki yıl süre ile bu yöntemi uygulamak zorundalar.
Götürü gider uygulamasında, yıllık konut kira gelirinizden;
1- ÖNCE 3.200 TL İSTİSNA düşüyorsunuz a) Ticari, zirai veya mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, örneğin esnaf, tüccar, doktor, avukat istisnadan yararlanamıyor. b) Ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının tutarı 94 bin lirayı aşanlar da istisnadan yararlanamıyor.
2013 yılı kira gelirlerinden başlayarak uygulanacak yeni bir düzenlemeye göre, emekli ikramiyeleri ve kıdem tazminatları ile emekli aylıkları da 94 bin liralık tutara dahil edilecek (Gelir Vergisi Tebliği, No: 286).
Buna göre 2013’te 12 bin TL konut kirası, 20 bin TL ücret, 80 bin TL emekli ikramiyesi alan bir kişi, 3.200 TL’lik istisnadan yararlanamayacak.
İSTİSNA SADECE KONUTLARA
3.200 TL’lik istisna uygulaması, sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkuller için söz konusu.
2- Sonra da kalan tutarın yüzde 25’ini “götürü gider” olarak düşüyorsunuz.
3- İstisna+götürü gider toplamı, yılık kira gelirinden indiriliyor.
KİRADA TAHSİL ESAS
- 2013’te 10 aylık kira tahsil edildiyse, tahsil edilen kira beyan edilecek.
- Geçmiş yıl tahsilatı, tahsil edilen yılın hasılatı sayılır.
ÖRNEK: 2011 ve 2012 yılları kira gelirleri topluca 2013 yılında tahsil edilirse, 2013 yılının geliri sayılır.
BİR ÖRNEK: Emine Teyze’nin 2013 yılı konut kira geliri aylık 1.600, yıllık 19.200 liradır.
Buna göre;
19.200 – 3.200 (istisna) = 16.000 TL
16.000 x % 25 (götürü gider) = 4.000 TL
3.200 TL (istisna) + 4.000 TL (götürü gider) = 7.200 TL (Brüt kiradan indirilecek tutar)
19.200 (yıllık kira) – 7.200 TL (İstisna ve indirim toplamı) = 12.000 TL vergi matrahı (yani verginin üzerinden hesaplanacağı tutar) bulunuyor.