Devletin 6 yıllık milli emlak geliri 9,3 milyar lira

Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün 2013 Faaliyet Raporu'ndan derlenen bilgiye göre, devlet son 6 yıllık dönemde, lojman, arazi, arsa, bina, sosyal tesis kira ve satışı ile ecrimisil, irtifak hakkı, kullanma izni gibi emlak işlemlerinden toplam 9,3 milyar lira kazandı.

Devletin 2008 yılında 943 milyon 825 bin lira olan milli emlak geliri, 2009'da 1 milyar 24 milyon 143 bin liraya, 2010'da 1 milyar 266 milyon 160 bin liraya, 2011'de 1 milyar 499 milyon 153 bin liraya yükseldi. 2012'de 1 milyar 455 milyon 375 bin liraya gerileyen bu rakam, 2013'te rekor düzeyde artarak 3 milyar 117 milyon 611 bin liraya ulaştı. Böylece, milli emlak işlemleri kapsamında 2008-2013 yılları arasında devletin kasasına 9 milyar 306 milyon 267 bin lira kaynak aktarıldı.

Geçen yıl elde edilen 3,1 milyar liralık milli emlak gelirinin yüzde 57,5'ini milli emlak satış gelirleri, yüzde 28'ini taşınmaz kira gelirleri, yüzde 14,4'ünü ise ön izin, irtifak hakkı ve kullanma izin gelirleri oluşturdu.

2012 yılında kamuoyunda "2B" olarak bilinen orman vasfını yitirmiş arazilerin satışına ilişkin yasanın yürürlüğe girmesiyle devletin milli emlak satışlarından elde ettiği gelir adeta patlama yaptı. Öyle ki, 2008 ve 2009'da
215 milyon, 2010'da 293 milyon, 2011'de 354 milyon, 2012'de 297 milyon olan satış geliri, 2013'te 6 kat artarak 1 milyar 794 milyon 136 bin liraya yükseldi. Bunun yüzde 80'ini 2B arazilerinin satış gelirleri oluşturdu.

2B geliri hedeflenenin altında kaldı

Rapora göre, 2013 yılı için 4,8 milyar lira olarak hedeflenen 2B gelirleri, söz konusu arazilerin satış bedeli hesaplamalarına ilişkin olarak hak sahibine bir defa olmak şartıyla 400 metrekareye kadar olan kısmında yüzde 50 indirim sağlayan 6412 sayılı Kanun'un çıkarılması ve taksitli ödemelerin cazip hale gelmesi nedeniyle hedefin gerisinde kaldı.

2B yasasının yürürlüğe girdiği 26 Nisan 2012 tarihinden 2013 yılı sonuna kadar 1 milyar 257 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmazın 374 bin 153 hak sahibine satış işlemi gerçekleştirildi. Satışı yapılan taşınmazların toplam satış bedeli 4 milyar lira olarak hesaplandı.

Ayrıca, 2013 yılında kamu hizmetlerinde kullanılmak üzere, toplam 4 bin 423 adet ve 425 milyon 225 bin metrekare yüzölçümlü taşınmaz kamu idarelerine bedelsiz olarak tahsis edildi.

Kamuya 260 milyon metrekarelik orman tahsisi

Kamuya tahsis edilen taşınmazlar arasında yüz ölçümü bazında ilk sırayı 260 milyon 461 bin metrekareyle ormanlar alırken, bunu 117 milyon 293 bin metrekareyle araziler, 26 milyon 641 bin metrekareyle tarlalar, 13 milyon 730 bin metrekareyle arsalar takip etti.

Raporun "değerlendirme" kısmında, kamu taşınmazlarının yönetimindeki mevcut sistemin oldukça karmaşık bir mevzuat yapısına sahip olduğu ve çok sayıda kamu idaresinin yetkilendirildiği belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:

"Bu durum, devlet açısından yönetim maliyetini, vatandaş açısından da uyum maliyetini artırmaktadır. Bu bağlamda; kamu taşınmazlarının yönetim ve uyum maliyetini azaltmaya ve Milli Emlak mevzuatındaki dağınıklığı gidermeye yönelik düzenlemeler yapılacaktır. Genel Müdürlük iş ve işlemlerinin daha iyi takip edilebilmesi ve hız kazanması amacıyla kağıt ortamındaki evrakların elektronik ortama aktarılarak, yazışmaların elektronik belge yönetimi sistemi üzerinden yapılmasına ilişkin yatırım ve çalışmalara hız verilecektir."