‘Devlet teşvik vermedi’ dedi 410 milyon doları ‘Toprak’a gömdü
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 16, 2002 01:19
Halis Toprak, bankası Fon'a devredilince, kendisini haklı göstermek için, "Devlet teşvik vermeyince, ben de bankamdan 410 milyon dolar çektim" itirafında bulundu.
Halis Toprak, bankası Toprakbank elinden gidince, kendini haklı çıkarmak için, ‘‘Devlet teşviklerimi vermedi, ben de bankamdan 410 milyon dolar çektim’’ dedi. Aynı Halis Toprak, BDDK'nın kendisinden parayı tahsil edeceğini anlayınca, ödememenin yolunu aramaya başladı. Halkın sırtına aslında 1 katrilyon liralık fatura yükleyen Toprak, kendi açıklarını unutturmak için şimdi de saldırganlığı seçti.
TOPRAKBANK'ın eski sahibi Toprak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Toprak yaptığı açıklamalar ve gazetelere verdiği ilanlarla bir yandan başta bazı hükümet üyeleri olmak üzere karşısında olduğuna inandığı herkese saldırırken, diğer yandan da kendi ağzı ile Toprakbank'tan sağladığı kaynaklarla yatırım yaptığını itiraf ediyor. Halis Toprak'ın itiraflarında Toprakbank'tan kullandığı kredinin miktarı 312 milyon dolarla 410 milyon dolar arasında değişiyor.
Toprakbank için Halis Toprak'ın yaptığı ve içinde itirafının da yer aldığı açıklama aynen şöyle:
‘‘Ben iki kararname ve bunlara dayalı iki teşvik belgesine güvenerek Adapazarı'nda iki fabrika, Bilecik, İstanbul ve Muğla'da birer tesis, Eskişehir'de sekiz sanayi tesisi olmak üzere toplam 13 tesis kurdum. Ancak, devletten teşvik belgeleri karşılığı, faiz dahil yaklaşık 1 milyar dolarlık alacağımı tahsil edemedim. Eğer o teşvikler ödenseydi, bugün hiç borcum olmazdı. Biz bu krizi önceden tahmin ediyorduk. Ona göre hazırlandık. Ancak, devletin taahhüt ettiği alacaklarımızı tahsil edemeyince, 239 milyon dolarlık ana parayı, ki bu rakam faiziyle birlikte 410 milyon dolar ediyor, Toprakbank'tan yatırım kredisi olarak kullandık.’’
Bu sözlerle Toprak, devletten teşvik alamayınca, kendi bankasından, ihtiyacı oldukça ‘para çektiğini’ kabul etmiş oldu. Toprak, 4 Eylül tarihinde yaptığı ve yine Toprakbank'tan kullandığı krediyi kabul ettiği açıklamasında ise ‘‘Faizsiz nakit borcumuz 312 milyon dolardır. Bunun 85 milyonu ödenmiş, geriye 227 milyon dolar borç kalmıştır. 14 milyon dolarlık gayrinakdi borç ile toplam 241 milyon dolar etmektedir. Libor+2.5 ile yapılacak faiz hesabı 56 milyon dolar tuttuğuna göre toplam 297 milyon dolar borç kalmaktadır. TMSF ise bizden 473 milyon dolar istemektedir’’ diyor.
BOZÜYÜK TOPLANTISI
Toprakbank ve Halis Toprak, en son AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mehmet Emin Karamehmet, Mustafa Süzer gibi batık banka sahiplerini Bozüyük Fabrikası'nda misafir etmesiyle gündeme geldi.
Halis Toprak'ı bu buluşmayı düzenlemeye yönelten neden, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), geçen temmuz ayında mahkeme kanalıyla alacak takibine başlaması oldu. Temmuz ayında BDDK, el koyduğu Toprakbank'ı 1.3 katrilyon lira zarara uğratmakla suçlanan eski patron Halis Toprak ve 18 eski yönetici hakkında, 874 trilyon liralık alacak davası açtı. Açılan davada, Halis Toprak ve eski yöneticiler, bankacılık usul ve esaslarıyla ilgili mevzuata aykırı işlemler yapmak, kötü idare ve büyük bölümü grup şirketlerine olmak üzere, usulsüz kredi kullandırıp bankayı zarara uğratmakla suçlandılar. Sanıkların malvarlıkları için haciz, tedbir ve yurtdışı yasağı istemi ise kabul görmedi.
Ancak bu gelişme, bankasını ve banka üzerinden diğer finans sektörü şirketlerini kaybetmesine rağmen Toprak Holding'in diğer şirketlerindeki faaliyetini sürdüren Halis Toprak'ı sarsmaya başladı. Çünkü TMSF'ye olan borçların ödenememesi halinde Halis Toprak'ın diğer ticari şirketlerini kaybetme ihtimali ortaya çıkıyor. Bu durum, bankasından, çeşitli nedenlerle ‘para çekme’ alışkanlığı olan eski banka sahiplerinin her an başlarına gelebilecek bir durum.
Bankama el koyduğu için BDDK'ya teşekkür ederim
HALİS Toprak, Toprakbank'a el konulmadan önce BDDK'nın, kendilerine, ‘‘Bankadan aldığınız parayı ödeyin’’ demesine rağmen, yatırıma gitmiş olan paranın yerine konulamadığını, bunun üzerine bankanın TMSF'ye devredildiğini, Toprakbank'ın TMSF'ye devrinden kısa süre sonra kendisi açıklamıştı. Toprak o açıklamasında, ‘‘Fakat, BDDK haklı olarak görevini yaptı. Hiçbir sitemim olamaz. Hatta kendilerine teşekkür ediyorum’’ da demişti. Çünkü Toprak o tarihte, bankadan çektiği ve geri ödemeye niyeti olmadığı yüzmilyonlarca doları, Türk halkının üzerine yıktığını düşünüyordu. Daha sonra BDDK'nın, Toprakbank'tan Toprak Grubu'na aktarılan parayı almakta kararlı olduğunu ve işin peşini bırakmayacağını anlayan Toprak, aldığı parayı ödememek için önüne gelene saldırmaya başladı. Toprakbank'a el konulduğu günlerde, o günkü amacına uygun olarak Hürriyet'ten de destek isteyen ve açıklamaları yayımlanan Toprak, para korkusu yaşamaya başlayınca, sadece işini yapanların hazırladığı Hürriyet'e saldıranların başında koşmaktan kaçınmaz hale geldi. Oysa, ‘BDDK’ya teşekkürü' Hürriyet haber yapmıştı, Bozüyük Toplantısı da Hürriyet'e haber oldu.
Fon besledi, banka kár etti, Halis Toprak övündü
HALİS Toprak, BDDK'nın Toprakbank'ı 30 Kasım 2001 tarihinde TMSF'ye devretmesinden sonra başlayan sürecin ilk döneminde son derece sakin hatta bankaya el konulmasından memnundu. Satış süreci başladığında ve bankaya, borçları kapatmada işe yarayabilecek tutarlı tekliflerin gelmemesi üzerine paniğe kapıldı. Toprak, bu yılın ilk üç ayında Toprakbank'ın 150 trilyon lira kár ettiğini, bu gidişle yıl sonunda kárını 1 katrilyon liraya çıkartabileceğini ve bu kárlılıktaki bir bankanın 10 katrilyon liraya satılacağını, gazetelere verdiği ilanlarla açıkladı. Toprak'ın rakamları çarpıtarak sözünü ettiği 150 trilyon liralık kárın hikayesi ise şöyle: TMSF bankanın özsermaye açığını kapatmak için 926 trilyon lira enjekte etti. TMSF, Toprakbank'a enjekte ettiği kaynak için ‘faiz tahakkuk ettirmedi’. Toprakbank'ın taşıdığı açık pozisyondan kaynaklanan kur farkı kazançları da vardı. TMSF, bu yılın ilk üç ayında bankaya aktardığı kaynağa faiz tahakkuk ettirseydi, bankanın kur farkı gelirleri öncesi kárı 10 trilyonun altına düşecekti.
1.1 katrilyon lira özsermaye açığı var
TOPRAKBANK'ın TMSF'ye devri öncesindeki dönemde, 30 Kasım 2001 itibariyle birikmiş zararı 1 katrilyon 240 trilyon liraydı (yaklaşık 842 milyon dolar). Ayrıca özsermaye açığı ise 1 katrilyon 160 trilyon liraya (yaklaşık 785 milyon dolar) ulaşmıştı.
Yine 30 Kasım 2001 itibariyle Toprak Grubu şirketlerine kullandırılan krediler toplamı ise 685 trilyon lira (yaklaşık 463 milyon dolar) olurken, Toprak Grubu şirketleri faiz reeskontları 108 trilyon lira (yaklaşık 73 milyon dolar) ve grup riski toplamı ise 793 trilyon lira (yaklaşık 536 milyon dolar) düzeyindeydi.
Halis Ağa, bankasının kárını bile bilmiyor
TOPRAK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Toprak, geçtiğimiz aylarda yine kendisi tarafından yapılmış bir açıklamada, Toprakbank için şu sözleri sarfetti: ‘‘Toprak grubuna 1 milyar doların üzerinde maliyeti olan Toprakbank, 1996'da 110 milyon dolar kár etmiştir. 1997'de 162 milyon dolar, 1998'de 178 milyon dolar, 1999'da 133 milyon dolar kár etmiştir. Kuruluşundan bugüne değin, Toprakbank'tan sadece 9 trilyon lira kár alınmış olup (Bankanın yılsonu bilançolarındaki kár rakamlarından sadece 9 trilyon lira aldığını açıklayan Halis Toprak, kendi ağzından, ayrıca gerektikçe bir kaç yüz milyon doları bankadan çektiğini de söylüyor) yapılan kárın tamamı ihtiyata alınmıştır Toprakbank'ın, Toprak Grubu'na maliyeti 2 milyar doların üzerindedir.’’
Toprak, eski bankası ile ilgili rakamları verirken, bilinen rakamların dışında rakamlardan söz ediyor. Bankanın, gruba maliyeti bir tarafa, Toprak tarafından ifade edilen hiçbir kár rakamı gerçekle tutarlı değil.
Toprakbank, 1997'de vergi öncesi 12.6 trilyon, net 10.4 trilyon, 1998'de vergi öncesi 31.5 trilyon, net 22.2 trilyon, 1999'da vergi öncesi 23.7 trilyon, net 17.1 trilyon kár açıklamış. Bu rakamların hiçbiri 1998 hariç, her hangi bir yöntemle 100 milyon dolarlık kár rakamına yaklaşamıyor. Sadece 1998 yılı kárı çok zorlandığında, vergi öncesi kárı 130 milyon dolara kadar tırmandırılabiliyor ama Halis Toprak'a göre o yıl da banka 178 milyon dolar kár etmiş görünüyor.
TOPRAKBANK'ın eski sahibi Toprak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Toprak yaptığı açıklamalar ve gazetelere verdiği ilanlarla bir yandan başta bazı hükümet üyeleri olmak üzere karşısında olduğuna inandığı herkese saldırırken, diğer yandan da kendi ağzı ile Toprakbank'tan sağladığı kaynaklarla yatırım yaptığını itiraf ediyor. Halis Toprak'ın itiraflarında Toprakbank'tan kullandığı kredinin miktarı 312 milyon dolarla 410 milyon dolar arasında değişiyor.
Toprakbank için Halis Toprak'ın yaptığı ve içinde itirafının da yer aldığı açıklama aynen şöyle:
‘‘Ben iki kararname ve bunlara dayalı iki teşvik belgesine güvenerek Adapazarı'nda iki fabrika, Bilecik, İstanbul ve Muğla'da birer tesis, Eskişehir'de sekiz sanayi tesisi olmak üzere toplam 13 tesis kurdum. Ancak, devletten teşvik belgeleri karşılığı, faiz dahil yaklaşık 1 milyar dolarlık alacağımı tahsil edemedim. Eğer o teşvikler ödenseydi, bugün hiç borcum olmazdı. Biz bu krizi önceden tahmin ediyorduk. Ona göre hazırlandık. Ancak, devletin taahhüt ettiği alacaklarımızı tahsil edemeyince, 239 milyon dolarlık ana parayı, ki bu rakam faiziyle birlikte 410 milyon dolar ediyor, Toprakbank'tan yatırım kredisi olarak kullandık.’’
Bu sözlerle Toprak, devletten teşvik alamayınca, kendi bankasından, ihtiyacı oldukça ‘para çektiğini’ kabul etmiş oldu. Toprak, 4 Eylül tarihinde yaptığı ve yine Toprakbank'tan kullandığı krediyi kabul ettiği açıklamasında ise ‘‘Faizsiz nakit borcumuz 312 milyon dolardır. Bunun 85 milyonu ödenmiş, geriye 227 milyon dolar borç kalmıştır. 14 milyon dolarlık gayrinakdi borç ile toplam 241 milyon dolar etmektedir. Libor+2.5 ile yapılacak faiz hesabı 56 milyon dolar tuttuğuna göre toplam 297 milyon dolar borç kalmaktadır. TMSF ise bizden 473 milyon dolar istemektedir’’ diyor.
BOZÜYÜK TOPLANTISI
Toprakbank ve Halis Toprak, en son AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mehmet Emin Karamehmet, Mustafa Süzer gibi batık banka sahiplerini Bozüyük Fabrikası'nda misafir etmesiyle gündeme geldi.
Halis Toprak'ı bu buluşmayı düzenlemeye yönelten neden, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), geçen temmuz ayında mahkeme kanalıyla alacak takibine başlaması oldu. Temmuz ayında BDDK, el koyduğu Toprakbank'ı 1.3 katrilyon lira zarara uğratmakla suçlanan eski patron Halis Toprak ve 18 eski yönetici hakkında, 874 trilyon liralık alacak davası açtı. Açılan davada, Halis Toprak ve eski yöneticiler, bankacılık usul ve esaslarıyla ilgili mevzuata aykırı işlemler yapmak, kötü idare ve büyük bölümü grup şirketlerine olmak üzere, usulsüz kredi kullandırıp bankayı zarara uğratmakla suçlandılar. Sanıkların malvarlıkları için haciz, tedbir ve yurtdışı yasağı istemi ise kabul görmedi.
Ancak bu gelişme, bankasını ve banka üzerinden diğer finans sektörü şirketlerini kaybetmesine rağmen Toprak Holding'in diğer şirketlerindeki faaliyetini sürdüren Halis Toprak'ı sarsmaya başladı. Çünkü TMSF'ye olan borçların ödenememesi halinde Halis Toprak'ın diğer ticari şirketlerini kaybetme ihtimali ortaya çıkıyor. Bu durum, bankasından, çeşitli nedenlerle ‘para çekme’ alışkanlığı olan eski banka sahiplerinin her an başlarına gelebilecek bir durum.
Bankama el koyduğu için BDDK'ya teşekkür ederim
HALİS Toprak, Toprakbank'a el konulmadan önce BDDK'nın, kendilerine, ‘‘Bankadan aldığınız parayı ödeyin’’ demesine rağmen, yatırıma gitmiş olan paranın yerine konulamadığını, bunun üzerine bankanın TMSF'ye devredildiğini, Toprakbank'ın TMSF'ye devrinden kısa süre sonra kendisi açıklamıştı. Toprak o açıklamasında, ‘‘Fakat, BDDK haklı olarak görevini yaptı. Hiçbir sitemim olamaz. Hatta kendilerine teşekkür ediyorum’’ da demişti. Çünkü Toprak o tarihte, bankadan çektiği ve geri ödemeye niyeti olmadığı yüzmilyonlarca doları, Türk halkının üzerine yıktığını düşünüyordu. Daha sonra BDDK'nın, Toprakbank'tan Toprak Grubu'na aktarılan parayı almakta kararlı olduğunu ve işin peşini bırakmayacağını anlayan Toprak, aldığı parayı ödememek için önüne gelene saldırmaya başladı. Toprakbank'a el konulduğu günlerde, o günkü amacına uygun olarak Hürriyet'ten de destek isteyen ve açıklamaları yayımlanan Toprak, para korkusu yaşamaya başlayınca, sadece işini yapanların hazırladığı Hürriyet'e saldıranların başında koşmaktan kaçınmaz hale geldi. Oysa, ‘BDDK’ya teşekkürü' Hürriyet haber yapmıştı, Bozüyük Toplantısı da Hürriyet'e haber oldu.
Fon besledi, banka kár etti, Halis Toprak övündü
HALİS Toprak, BDDK'nın Toprakbank'ı 30 Kasım 2001 tarihinde TMSF'ye devretmesinden sonra başlayan sürecin ilk döneminde son derece sakin hatta bankaya el konulmasından memnundu. Satış süreci başladığında ve bankaya, borçları kapatmada işe yarayabilecek tutarlı tekliflerin gelmemesi üzerine paniğe kapıldı. Toprak, bu yılın ilk üç ayında Toprakbank'ın 150 trilyon lira kár ettiğini, bu gidişle yıl sonunda kárını 1 katrilyon liraya çıkartabileceğini ve bu kárlılıktaki bir bankanın 10 katrilyon liraya satılacağını, gazetelere verdiği ilanlarla açıkladı. Toprak'ın rakamları çarpıtarak sözünü ettiği 150 trilyon liralık kárın hikayesi ise şöyle: TMSF bankanın özsermaye açığını kapatmak için 926 trilyon lira enjekte etti. TMSF, Toprakbank'a enjekte ettiği kaynak için ‘faiz tahakkuk ettirmedi’. Toprakbank'ın taşıdığı açık pozisyondan kaynaklanan kur farkı kazançları da vardı. TMSF, bu yılın ilk üç ayında bankaya aktardığı kaynağa faiz tahakkuk ettirseydi, bankanın kur farkı gelirleri öncesi kárı 10 trilyonun altına düşecekti.
1.1 katrilyon lira özsermaye açığı var
TOPRAKBANK'ın TMSF'ye devri öncesindeki dönemde, 30 Kasım 2001 itibariyle birikmiş zararı 1 katrilyon 240 trilyon liraydı (yaklaşık 842 milyon dolar). Ayrıca özsermaye açığı ise 1 katrilyon 160 trilyon liraya (yaklaşık 785 milyon dolar) ulaşmıştı.
Yine 30 Kasım 2001 itibariyle Toprak Grubu şirketlerine kullandırılan krediler toplamı ise 685 trilyon lira (yaklaşık 463 milyon dolar) olurken, Toprak Grubu şirketleri faiz reeskontları 108 trilyon lira (yaklaşık 73 milyon dolar) ve grup riski toplamı ise 793 trilyon lira (yaklaşık 536 milyon dolar) düzeyindeydi.
Halis Ağa, bankasının kárını bile bilmiyor
TOPRAK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Halis Toprak, geçtiğimiz aylarda yine kendisi tarafından yapılmış bir açıklamada, Toprakbank için şu sözleri sarfetti: ‘‘Toprak grubuna 1 milyar doların üzerinde maliyeti olan Toprakbank, 1996'da 110 milyon dolar kár etmiştir. 1997'de 162 milyon dolar, 1998'de 178 milyon dolar, 1999'da 133 milyon dolar kár etmiştir. Kuruluşundan bugüne değin, Toprakbank'tan sadece 9 trilyon lira kár alınmış olup (Bankanın yılsonu bilançolarındaki kár rakamlarından sadece 9 trilyon lira aldığını açıklayan Halis Toprak, kendi ağzından, ayrıca gerektikçe bir kaç yüz milyon doları bankadan çektiğini de söylüyor) yapılan kárın tamamı ihtiyata alınmıştır Toprakbank'ın, Toprak Grubu'na maliyeti 2 milyar doların üzerindedir.’’
Toprak, eski bankası ile ilgili rakamları verirken, bilinen rakamların dışında rakamlardan söz ediyor. Bankanın, gruba maliyeti bir tarafa, Toprak tarafından ifade edilen hiçbir kár rakamı gerçekle tutarlı değil.
Toprakbank, 1997'de vergi öncesi 12.6 trilyon, net 10.4 trilyon, 1998'de vergi öncesi 31.5 trilyon, net 22.2 trilyon, 1999'da vergi öncesi 23.7 trilyon, net 17.1 trilyon kár açıklamış. Bu rakamların hiçbiri 1998 hariç, her hangi bir yöntemle 100 milyon dolarlık kár rakamına yaklaşamıyor. Sadece 1998 yılı kárı çok zorlandığında, vergi öncesi kárı 130 milyon dolara kadar tırmandırılabiliyor ama Halis Toprak'a göre o yıl da banka 178 milyon dolar kár etmiş görünüyor.