Oluşturulma Tarihi: Eylül 03, 2006 22:20
Devlet enerji sektöründe her kesimle kavgalı. Kamu akaryakıt bayileri, elektrik üreticileri, yenilenebilir enerji yatırımcıları, işletme hakkı devri ile çalışan santrallar, Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Devret santraları ile karşı karşıya bulunuyor.
ENERJİDE serbest piyasa reformu başlatan devlet, tüm sektörlerle kavgalı hale geldi. Son olarak dağıtım şirketleri ile karşı karşıya gelen kamu; akaryakıt bayileri, elektrik üreticileri, yenilenebilir enerji yatırımcıları, işletme hakkı devri ile çalışan santrallar, Yap-İşlet (Yİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİD) santraları ile karşı karşıya bulunuyor. Kamunun enerji alanında özel sektörle yaşadığı tartışmalar şöyle:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), bir yılı aşkın süredir sonuçlandırmadığı dağıtım şirketleri soruşturmasını, hükümete yakın bir gazetenin, şirketlere ceza kesilmesi gerektiği yönündeki ısrarlı yayını ile aynı dönemde sonuçlandırmasıyla son kavgayı başlattı. Şirketlere toplam 1.6 milyar YTL ceza kesen EPDK, şirketlerin piyasa değerinin beşte birine kadar ulaşan miktarda ceza kesmesi ile dikkat çekti.EPDK’nın lisanssız bayiye akaryakıt temini nedeniyle ceza kesmesinin ardından açılacak davalarda, Gayri Sıhhi Müessese (GSM) ruhsatı başvurusunu yapıp, süreci henüz sonuçlandıramadığı lisans verilmeyen bayilerin durumu gündeme gelecek. EPDK, aynı durumdaki rafinerilere bir yıl süre vermesine rağmen, bayilere aynı hakkı tanımadığı için açılacak davalarda, eşit davranmamakla suçlanacak.
EPDK, petrol piyasasında bayilerle de kavgalı durumda bulunuyor. EPDK, yerel yönetimlerle GSM sorunu yaşayan bayilere kestiği cezalarla, istasyonları kapanma noktasına getirmekle suçlanıyor. EPDK’nın uygulayıcı durumunda bulunduğu Elektrik Piyasası Kanunu’nda "mevcut sözleşmeler" olarak geçen santralardan işletme hakkı devirleri ile yaşanan sorunlar da çözüme kavuşturulamadı. Çayırhan Termik Santralı, Kayseri Elektrik, Hazar I ve II santralarından sözleşmesini tadil etmesini isteyen EPDK, sözleşme görüşmelerinin Enerji Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmesini istedi. Bakanlık görevin EPDK’ya düştüğü yanıtını verince şirketler ortada kaldı. EPDK, şirketlere karşı, "üretimini durdururum" tehdidinde bulunmasına karşın, her seferinde uzatmaya gitmeyi de ihmal etmedi.
Yenilenebilir Enerji Yasası çerçevesinde kurulacak santrallarda para cinsi sorunu yaşandı. Yasada garanti verilen fiyatın YTL olması nedeniyle yabancı bankalardan kredi sağlayamayan yatırımcılar, yasa hükmü bu yönde olduğu için yatırımlarını gerçekleştiremedi. Rüzgar başta olmak üzere yatırımcılara boy bol lisans dağıtan EPDK, lisanslar yatırıma dönmeyince, yeni lisans verme işlemini durdurmak zorunda kaldı.