Güncelleme Tarihi:
Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilediği geniş bölgede, ekonomik hayat da felç olmuş durumda. Yaklaşık 2 milyon sigortalı çalışan olduğu bildirilen OHAL bölgesinde depremin yaralarını sarmak üzere birçok proje hayata geçiriliyor. Yoğun çalışmaların odağında barınma, beslenme ve hijyen başlıkları ön plana çıkarken Türkiye İnsan Yönetimi Derneği PERYÖN, normalleşmek için bir an önce çalışma hayatının düzene girmesini mümkün kılacak yol haritasını çizdi.
ZORLU BİR İYİLEŞME SÜRECİ VAR
Türkiye’nin önde gelen şirketlerinin insan kaynakları politikalarına yön veren 500’ün üzerinde yöneticinin üye olduğu PERYÖN, afet sonrasında insan yönetimi alanında iyileştirme çalışmaları için bir grup kurdu. Afet Sonrası Çalışma Grubu, 6 Şubat’tan itibaren sahada, yüz yüze ve online platformlarda değerlendirmeler yaptı.
PERYÖN Başkanı Buket Çelebiöven, afet bölgelerinde hayatın bir an önce normale dönmesini sağlamak ve ağır travmanın izlerini silmek için uzun bir iyileşme süreci gerektiğini belirtti. Çelebiöven, “Bu bir ön hazırlık, detayları üzerinde çalışıyoruz. Şu anda deprem bölgesinde kısa çalışma ödeneği gibi uygulamalar var ama biz genel istihdam boyutunda bir hazırlık yaptık. Ortaya bir yol haritası niteliğinde çalışma çıktı. Bunu ilgili bakanlıklara götüreceğiz” dedi.
Depremin yarattığı istihdam krizinin yönetilmesinde insan kaynakları yöneticileri olarak devreye girdiklerini aktaran Çelebiöven, şunları söyledi: “Hitap ettiğimiz kitle özel sektör. KOBİ’ler de buna dahil. Bunun için sahaya indik. Bu bölgedeki işveren ve çalışanlara destek olmak, ekonomik hayatın sürdürülebilirliği açısından önemli. Bu kişilerin rehabilite edilmesi gerekiyor. Ekonomik faaliyetlerin güncellenmesi lazım. Göç edenlerin istihdam sıkıntısı var. Kapsayıcılık önemli. Bunun için kamu ve özel sektör birlikte çalışacağız.”
İŞTE İSTİHDAMDA ATILMASI GEREKEN 9 ADIM
1- Deprem nedeniyle oluşan iç göçün en aza indirgenmesi düşünülerek ve bölgenin sosyo-ekonomik dengesinin bozulmaması dikkate alınarak sosyal politikaların oluşturulması.
2- Deprem nedeniyle yaşadığı travmadan dolayı çalışamayacak halde olan çalışanlara talep etmeleri durumunda psikolojik açıdan toparlanmaları için belirli bir süre ücretli-ücretsiz izin hakkı tanınması.
3- Deprem nedeniyle psikolojik destek almak isteyen çalışanlar için, destek alınan kurum-kuruluş belgelenmek suretiyle, gün içinde ücretli izin olanağı sağlanması.
4- Deprem nedeniyle işsiz kalanların önkoşul aranmaksızın işsizlik ödeneğinden yararlanması.
5- Bölgeye yönelik vergi ve sigorta prim teşvikleri düzenlenmesi, ayrıca bölgede çalışanlara yönelik vergi ve sigorta primi indirimlerinin de yeniden düzenlenmesi.
6- Deprem nedeniyle işsiz kalan çalışanların yeniden istihdamını kolaylaştırmak için, afet nedeniyle işsiz kalan çalışanları işe alan işverenlere yönelik teşvik uygulanması.
7- Depremde işyeri yıkılan, işvereni hayatını kaybeden çalışanlar için kıdem tazminatı güvencesi sağlanması.
8- İşyerlerinin deprem yönünden güvenliklerini arttırmak için (İSG) acil durum planları ve risk analizlerinin güncellenmesi.
9- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Van Depremi’nde uyguladığı emsal uygulamaya benzer şekilde, ölüm ve malullük aylığından yararlanma şartlarında esnekliğe gidilerek, 1800 gün prim şartı yerine 30 gün sigorta prim bildirilmiş olmasının aylık bağlanması için yeterli sayılması.