Güncelleme Tarihi:
Küresel salgın korona-virüsle birlikte gayrimenkul sektöründe değişimler yaşandı. Salgın otel, ofis, perakende gibi fonksiyonları olumsuz etkilerken, depolama, müstakil konutlar gibi fonksiyonları olumlu etkiledi. Depolara olan talep artışında en etkili faktör de salgınla birlikte büyüyen e-ticaret pazarı oldu. Geçen yıl Türkiye’de e-ticaret hacmi 2019 yılına göre yüzde 66 artış göstererek 136 milyar liradan 226 milyar 200 milyon liraya yükseldi. Artan ticaret hacmi ile depolama talebinde ciddi artış yaşandığını belirten TSKB Gayrimenkul Değerleme Özel Projeler Departmanı Müdürü Simge Sevin, “TÜİK’in açıkladığı yapı izin istatistiklerine göre, 2020’de alınan yapı ruhsatlarında yıllık bazda konaklama tesislerinde yüzde 11.9, toptan ve perakende ticaret binalarında yüzde 11.4, ofis binalarında yüzde 2.2 artış görülmesine karşın sanayi ve depolama binalarında yüzde 43.8 artış görüldü” dedi.
YÜZDE 65 ARTIŞ
Yine TÜİK rakamlarına göre yeni ruhsat alımları bu yılın ilk çeyreğinde de devam etti. Ocak-mart döneminde sanayi binaları ve depo için yeni ruhsat alımı geçen yılın aynı dönemine göre yüzölçümü bazında yüzde 65 artış gösterdi. Depolama alanlarına talebin önümüzdeki süreçte de devam etmesini beklediklerini söyleyen Sevin “Salgın nedeniyle tedarik zincirinin artan önemi, fiziksel mağazaların kapalı olması, artan online siparişler depolamaya yönelik talebi arttırdı. Online siparişlerdeki artış ve e-ticaret kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte artan talep yatırımcıların da sektöre güven duymalarını sağlıyor. Ofis ve otel sektörlerinde belirsizlik devam etmesine karşın sanayi depo yatırımları güvenli bir kazanç fırsatı sunuyor” dedi.
TSKB Gayrimenkul Değerleme Özel Projeler Departmanı Yöneticisi Berk Ünsal, online siparişlerdeki artışın talebe yansımasının yanı sıra depolama endüstrisinde yer alan kuruluşların operasyonlarını yeniden düzenlemesinin de talebi artıran etkenlerden biri olduğunu dile getirdi. İnşaatı devam eden alanların hızlı bir şekilde kiralandığını belirten Ünsal, “Sektörde rekabetin de artmasıyla birlikte hızlı teslimat önem kazandı. Bu da kiralamaların artmasını ve boşluk oranlarının azalmasını sağladı. Mevcut depo binalarının artan sağlık ve güvenlik hassasiyetleri doğrultusunda iç mekan hava kalitesinin arttırılması, hijyen önlemlerinin alınarak ilerlenmesi ve tesis otomasyonunun geliştirilmesi de depolama fonksiyonuna ilişkin gelişmelerin devamlılığını sağlıyor” diye konuştu.
E-ticaret hacminin en çok artış gösterdiği 5 ildeki depolama bölgelerinin pandemi öncesi ve sonrası kira değişimlerini incelediklerini belirten Sevin “Kiralardaki artışın İstanbul’un belirli bölgelerinde, Antalya’da ve Ankara’da yüzde 20’ye ulaştığı, Bursa ve İzmir’de ise yüzde 10 ile sınırlı kaldığı görülüyor” şeklinde konuştu.
Talep eksenli olarak depo kiralarında gerçekleşen yükselişin yeni inşaatların yapımına da yol açtığını söyleyen Berk Ünsal, “Sanayi ve depolama alanları için geçen yıl alınan yapı ruhsatı incelendiğinde, kira artışının yüksek olduğu İstanbul’da yüzölçümü bazında yapı ruhsatlarının yüzde 95, Antalya’da ise yüzde 125 artış gösterdiği görülüyor. Ankara’da ise İstanbul ve Antalya ile benzer artış oranları görülmesine karşın mevcut stokun değerlendirildiği, yeni alan inşa etme girişimlerinin d sınırlı olduğu gözlemleniyor” ifadelerini kullandı.