Demir-Halk Bank'ın satışında sorun yok

AKP İstanbul Milletvekili Emin Şirin'in Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener aracılığıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na (BDDK) sorduğu sorularla, BDDK'nın bu sorulara verdiği cevapları okuyun, sorularla cevaplar karışmış mı görün. İşte, BDDK'nın, Abdüllatif Şener'in imzasıyla Emin Şirin'e verdiği cevaplar:

1- Demirbanka BDDK tarafından el konulması doğru bir karar mıydı? Karar doğru ise,bilahare bankacılık yapma yetkisi bulunmayan Halit Cıngıllıoğlu'na Demir-Halk Bank'ın hisseleri nasıl satıldı? Karar yanlış ise, Halit Cıngıllıoğlu'nun itibarının iadesi için ne yapılması düşünülüyor?

- Demirbank T.A.Ş. Kasım ayında para piyasalarında yaşanan ekonomik kriz ortamında aktif-pasif vade uyumsuzluğu nedeniyle faiz ve likidite baskısına maruz kalmış, hem portföyünde bulunan Devlet İç Borçlanma Senetlerinin değerlerindeki azalma hem de aktifin finansman maliyetinin artması sonucu banka hızlı bir şekilde zarar üretir konuma gelmiştir. Bankanın zararı 05.12.2000 tarihi itibariyle 300.479 milyar TL. (yaklaşık 442 milyon ABD Doları) olan özkaynak tutarını aşmıştır. Bankalar yeminli murakıplarınca Demirbank T.A.Ş.'nin 05.12.2000 tarihli kesin olmayan mali verileri baz alınarak hazırlanan devir bilançosunda bankanın dönem zararı 517.868 milyar TL. (yaklaşık 762 milyon ABD Doları) olarak hesaplanmıştır.

EL KOYMA YERİNDE

Diğer taraftan, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'na karşı olan yükümlülüklerini vadesinde yerine getiremeyen bankanın, 05.12.2000 tarihinde saat 11.15 itibariyle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası nezdinde yürütülmekte olan açık piyasa, bankalararası para piyasası ve döviz ve efektif piyasalarında işlem yapma yetkisi kaldırıldığından, bu piyasalardan fon temin etmesi imkánının ortadan kalktığı anlaşılmıştır. Bu aşamadan sonra, banka içinde bulunduğu likidite sıkıntısı nedeniyle ihtiyaç duyduğu nakit kaynağı temin edemez hale düşmüştür.

Netice itibariyle, zararı özkaynaklarını aşan, taahhütlerini yerine getiremez hale gelen Demirbank T.A.Ş.'nin mevcut ortaklık yapısı korunarak faaliyetine devam etmesi sistemin güven ve istikrarı ile mevduat sahiplerinin haklarını tehlikeye düşürür hale gelmiş ve Demirbank T.A.Ş.'nin 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin (3) numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilmesi için gerekli şartlar gerçekleşmiş ve bankanın temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetiminin, 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin (3) numaralı fıkrasına istinaden Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun 06.12.2000 tarih ve 123 sayılı kararı ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (Fon) devredilmesine karar verilmiştir.

Sonuç olarak, banka hisse senetlerinin mülkiyetinin fona devredilmesine yönelik idari işlem kanunun amir hükmü gereğidir ve son derece yerindedir.

Bilindiği üzere, banka kurucularında bulunması gereken nitelikler 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 7'nci maddesinin (2) numaralı fıkrasında düzenlenmiştir. Anılan maddenin 2 numaralı fıkrasının (b) bendinin (bb) alt bendine göre, Türkiye'de kurulacak bir bankanın kurucularının, tasfiyeye tabi tutulan bankerler, bankalar, sigorta şirketleri ve para ve sermaye piyasalarında faaliyet gösteren kurumlarda ve fona devredilen bankalarda doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on ve daha fazla bir oranda pay sahibi olmaması gerekmektedir. İlgili kanun maddesi Türkiye'de kurulacak bir bankanın kurucularında aranan nitelikleri ifade etmektedir. Demir Halk Bank (Netherland) N.V. ise Hollanda'da faaliyet gösteren bir bankadır. Ayrıca, sözkonusu bankanın hisseleri sadece Halit Cıngıllıoğlu'na değil, adı geçenin de içinde bulunduğu bir konsorsiyuma devredilmiştir.

Bilgin'e Etibank'ta 17 suç duyurusu var

2- Etibank'ın sahiplerinden Dinç Bilgin, Yurtbank sahibi Ali Balkaner ve Bayındırbank sahibi Kamuran Çörtük için kanunun öngördüğü süreler içerisinde haklarında suç duyurusunda bulunuldu mu? Bulunulmadıysa neden bulunulmadı?

Etibank A.Ş.: 27.10.2000 tarihinde yönetim ve denetimi Fon'a devredilen banka nezdinde yapılan incelemelerde sorumlulukları tespit edilen ve aralarında bankanın hakim sermayedarı Dinç Bilgin'in de bulunduğu şahıslar hakkında ilki 16.11.2000 tarihinde olmak üzere muhtelif tarihlerde 17 adet suç duyurusunda bulunulmuştur.

Yurt Ticaret ve Kredi Bankası A.Ş.: 22.12.1999 tarihinde yönetim ve denetimi Fon'a devredilen banka nezdinde yapılan incelemelerde sorumlulukları tespit edilen ve aralarında bankanın hakim sermayedarı A.Avni Balkaner'in de bulunduğu şahıslar hakkında ilki 14.10.1999 tarihinde olmak üzere muhtelif tarihlerde toplam 4 adet suç duyurusunda bulunulmuştur.

Bayındırbank A.Ş.: 9.7.2001 tarihinde yönetim ve denetimi Fon'a devredilen banka nezdinde yapılan incelemelerde sorumlulukları tespit edilen ve aralarında bankanın hakim sermayedarı Kamuran Çörtük'ün de bulunduğu kişiler hakkında ilki 21.06.2002 tarihinde olmak üzere muhtelif tarihlerde 3 adet suç duyurusunda bulunulmuştur.