DEGÜDER: İstanbul'daki 1 milyon riskli bina güçlendirilebilir

İstanbul'da olası bir depreme karşı yaklaşık 1 milyon binanın riskli olduğunu ve bu binaların çok hızlı bir şekilde depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini ifade eden DEGÜDER Başkanı Sinan Türkkan, şunları söyledi:

İstanbul'da 2-2,5 milyon bina var. Bu binaların yarıya yakınının riskli olduğu düşünülüyor. 1 milyona yakın riskli binanın çok hızlı bir şekilde kentsel dönüşüm veya güçlendirme yaparak depremde hasar görmeyecek hale getirmemiz gerekiyor. İstanbul için genelleme yaparsak eğer en sık rastlanan problem, beton yetersizlikleri, donatı eksikliği ve sistem bozuklukları. En çok bu aşamalarda eksiklikler yaşanıyor. Özellikle 2000 yılı öncesinde hazır betonun bulunmadığı elle yapılan betonlarda çok ciddi kalite düşüklüğü tespit ediyoruz. Deniz kumu kullanılması, yeterince karıştırılmamış olması, çimentonun yetersiz olması nedeniyle bu tür binalarda homojen olmayan betonlarla karşılaşıyoruz.

İZOLATÖR YA DA DAMPERLER KULLANARAK BİNALAR DAYANAKLI HALE GETİRİLEBİLİR

Elazığ’da meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremde hasar görmeyen Fethi Sekin Şehir Hastanesi’nin, izolatör sistemi sayesinde etkilenmediğini hatırlatan Türkkan, Projesi hazırlandıktan, riskli olduğu tespit edildikten sonra temeller açılarak radye temel haline getirilip, binaya ihtiyaç duyduğu haliyle perde ilavesi veya kolonlarda mantolama ya da karbon fiberler uygulayarak binaları depreme dayanaklı hale getirmemiz mümkün. İzolatör ya da damperler kullanarak binalar dayanaklı hale getirilebilir. En son Elazığ depreminde de gördük. İzolatör kullanılan hastanede herhangi bir hasar kaydına rastlanmadı. Bunlar binaların altlarına yerleştirilen kayıcı mesnetlerle binanın depremde hasar görmemesi, deprem yüklerinin binaya etki etmemesini sağlar diye konuştu.

Güçlendirme çalışmasının kısa sürede etkili bir çözüm olduğunu dile getiren Türkkan, şöyle devam etti:

Bir binayı yıkıp yapmak için 18 ile 24 ay arası beklemek gerekiyor. Güçlendirmede bu süre 4 ile 6 ay arasında. Kısa sürede etkili bir çözüm. Yıkıp yapıldığı zaman kaybedilen alanlar da olabiliyor. Güçlendirme yapıldığında bir dairede kayıp alanı 1 metrekareyi geçmez. Yıkıp yapmakta harcanacak maliyetin yüzde 30una binayı güçlendirip oturmanız mümkün. 99 Depreminden sonra devlet binalarına, okullara, köprülere inceleme yaparak güçlendirme çalışmaları ya da yıkıp yeniden yapıldı. Ancak vatandaşların oturduğu yapı stokuna bir dokunuş olmadı. 2008 yılında çıkan kentsel dönüşüm yasasıyla birlikte binaların bir kısmı yenilendi. Ancak büyük bir kısmı duruyor. Bunların önündeki en büyük engellerden birisi bürokratik engeller. İmar barışı ile gelen aftan yararlanan binalarda güçlendirme çalışması yapmak zordu ancak Şubat ayında çıkan torba yasa ile bu binalara da güçlendirme izni veriliyor. Fakat pek çok belediye bu binalara güçlendirme izni vermemekte. İkinci en büyük engel finansal sorunlar. Vatandaşlar bu bütçeyi karşılayamıyor. Binalar için de güçlendirme kredisi verilebilir ifadelerini kullandı.