Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz detayları verdi: Ekonominin 3 yıllık planı hazır
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, OVP’ye ilişkin detayları açıkladı. Buna göre yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 65’e çıkarıldı, tek haneli enflasyon için ise 2026 yılı işaret edildi. Büyüme hedefinin yüzde 4.4’e çekildiği üç yıllık planda 2023 sonu dolar kuru için 23.9 TL tahmini yapılırken, kişi başı gelir 12 bin 415 doları gösterdi.
EKONOMİNİN üç yıllık yol haritası belli oldu. 2024-2026 Orta Vadeli Program’a göre bu yıl sonunda enflasyonun yüzde 65 olacağı tahmin edildi. Tek haneli enflasyon ise 2026 yılında yüzde 8.5 olarak hedeflendi. Büyüme hedefi ise yüzde 5’ten 2023 yılı için yüzde 4.4’e çekildi. 2024 içinse büyüme yüzde 4 olarak hedeflenirken, uzun yılardır yinelenen yüzde 5 oranı, yeni OVP’de 2026 hedefi olarak yer aldı.
DÖRT TEMEL AMAÇ
Cumhurbaşkanı Cevdet Yılmaz dün Beştepe’de düzenlenen toplantıda OVP’yi açıkladı. Yılmaz, programın dört temel amacı olduğunu belirterek bunları; afet yaralarının sarılması ve afet risklerinin azaltılması, makro ekonomik ve finansal istikrarın sağlanması, enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi, sosyal adalet ve refahın güçlendirilmesi olarak sıraladı. Bunun için üç temel politika aracı olduğunu kaydeden Yılmaz bunları da, deprem harcamaları hariç mali disiplinin sağlanması, para politikası ve yapısal dönüşümler olarak dile getirdi.
ENFLASYON 2026 YILINDA TEK HANE
Merkez Bankası bu yıl sonu için enflasyonu yüzde 58 olarak tahmin etmiş daha sonra da üst bant olan yüzde 62 olarak gerçekleşebileceği tahminini yapmıştı. OVP’de de bu yıl sonu için tüketici enflasyonu yüzde 65 olarak tahmin edilirken, 2024 yılı için yüzde 33, 2025 yılı için yüzde 15.2 ve 2026 yılı için de yüzde 8.5 olarak öngörüldü.
KİŞİ BAŞINA GELİR 12 BİN 415 DOLAR
OVP’ye göre bu yıl kişi başına düşen gelir 12 bin 415 dolar olacak. 2024’te 12 bin 875 dolar, 2025 yılında 13 bin 717 dolar ve 2026 yılında da 14 bin 855 dolar olacak. Milli gelir bu yıl 1 trilyon 67 milyar dolar, 2024’te 1 trilyon 119 milyar dolar, 2025’te 1 trilyon 205 milyar dolar ve 2026’da da 1 trilyon 318 milyar dolar olarak tahmin edildi.
İHRACATTA BEKLENTİ 255 MİLYAR DOLAR
Bu yıl ihracatın 255 milyar dolar olacağının öngörüldüğü OVP’ye göre, ihracat 2024’te 267 milyar dolar, 2025’te 283.6 milyar dolar ve 2026’da da 302.2 milyar dolara ulaşacak. Cari işlemler dengesi bu yıl 42.5 milyar dolar açık verirken, 2024’te 34.7 milyar dolara, 2025’te 31.7 milyara dolara ve 2026’da da 30 milyar dolara gerileyecek.
DOLAR KURU 23.9
OVP’de yer alan tahminlerden yapılan hesaplamaya göre dolar kuru bu yıl 23.9 TL şeklinde öngörüldü. Buna göre kur 2024’te 36.8 TL, 2025’te 43.9 TL ve 2026’da da 47.8 TL olacak.
İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 10.1
İşsizlik oranı bu yıl yüzde 10.1 olarak tahmin edildi. Bu oran 2024’te işsizlik yüzde 10.3, 2025’te 9.9 ve 2026’da da yüzde 9.3 olacak.
İŞ DÜNYASI OVP’Yİ DEĞERLENDİRDİ
ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK VURGUSU
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu: “Orta Vadeli Programı belirsizliği azaltma noktasında son derece önemli görüyoruz. Ekonomik aktiviteye ivme sağlamasını, öngörülebilirliği artırmasını bekliyoruz. OVP’de iş ve yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik kamu-özel sektör birlikteliğiyle yeni çalışmalar yapılacak olması, yeşil ve dijital dönüşüme odaklanılması, girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesinin hedeflenmesi kıymetlidir. Programın temel amaçlarına ulaşmak için ortaya konan reformların belirlenen takvimlendirme çerçevesinde hayata geçirilmesini bekliyoruz. Başta finansmana erişim olmak üzere iş dünyasının üretime ve yatırıma yönelik ihtiyaçlarının gözetilerek uygulanması da programın başarısını artıracaktır.”
İSTİKRARLI İLERLEYECEĞİZ
TİM Başkanı Mustafa Gültepe: “Program, ortak akıl ve istişarenin bir ürünü. Açıklanan makro hedefler arasında özellikle ihracat ve istihdama yönelik hedefler gerçekçi ve uygun. 2023’de 255 , 2024’de 267 , 2025’de 283 ve 2026’da 302 milyar dolarlık ihracat hedeflerimiz var. 115 bin ihracatçımızla bu hedeflere ulaşmak adına var gücümüzle çalışacağız. Ayrıca fiyat istikrarı vurgusu da özellikle üretici ihracatçılarımız adına son derece önemliydi. Geçtiğimiz dönemde yüksek enflasyon sebebiyle üretim ve satış aşamalarında fiyat tutturmakta zorlandığımız günleri yaşadık. İnşallah önümüzdeki dönemde daha istikrarlı bir çizgide ilerleyecek ve bu sorunları aşacağız. Diğer yandan, yeşil ve dijital dönüşümü içeren ikiz dönüşümün programda vurgulanması son derece önemli. Yeşil Mutabakat noktasında takvim çok hızlı ilerliyor.”
NİTELİKLİ ÜRETİM ÖNE ÇIKIYOR
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan: “21. yüzyılda üretim hayatı teknoloji odaklı büyük bir dönüşüm yaşıyor. Bilgi Çağı’nda Türkiye’nin klasik endüstriyle yoluna devam etmesi mümkün değil. Önümüzdeki üç yılın (2024-2026) ekonomi dengelerini ortaya koyan ve çok önemli bulduğum Orta Vadeli Program’a (OVP) bu çerçeveden baktığımızda; üretimin, sanayinin ve hepsinden önemlisi nitelikli üretimin öne çıkartılıyor olmasını değerli buluyorum. Burada yerli üretimin desteklenerek, üretimimizin teknolojik dönüşümüne yönelik atılacak adımlar, Yeşil ve Dijital Dönüşüm ile Sürdürülebilirlik başlıklarını da sanayiciler olarak önemli buluyoruz. Belirsizliklerin giderek arttığı bir küresel süreçten geçiyoruz. Oysa üretim hayatında öngörü yapabilmenin önemi yadsınamaz.”
ÇIPA VAZİFESİ GÖRECEK
İTO Başkanı Şekib Avdagiç: “3 yıllık Orta Vadeli Program (OVP), piyasa beklentileri-nin yönetilmesi için önemli bir çıpa vazifesi görecek. OVP ile birlikte enflasyonla ilgili bozulan beklentilerin pozitif bir rotaya gireceği yeni bir dönem başladı. OVP’de mali disiplin ve reel sektörün hassasiyetleri dengeli bir şekilde ele alınmış. Orta Vadeli Program ile bir yandan enflasyonu tek haneye düşürecek kararlı adımlar planlanırken, diğer yandan üretimi, ihracatı ve istihdamı destekleyecek selektif politikalar gündeme alınmış durumda. Sürdürülebilir ve kalıcı büyüme için yapısal reformlara odaklanılmasını isabetli buluyoruz. Hedeflerin gerçekçi ve tutarlı belirlenmiş olması piyasanın ufkunu netleştirecektir. İş dünyası olarak OVP’deki hedeflerde yeni yatırım planlarımızla yer alacağız.”
EN BÜYÜK SORUN ENFLASYON
ATO Başkanı Gürsel Baran: “Fiyat istikrarının yanı sıra yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceliklendiren bu program ile Türkiye büyüyen ve gelişen bir ülke olmaya devam edecektir. Bugün ekonomimizin en önemli sorunu enflasyon. Enflasyonla mücadelede başarılı olmadan ekonomimizin tam randımanlı çalışması mümkün değil. Bu nedenle enflasyonda tek haneli rakamlara düşmeyi hedefleyen, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceliklendiren bir plan geleceğe daha umutla bakmamıza zemin hazırladı. Bu program içerisinde yapısal dönüşümün ele alınması çok önemli.”
