Güncelleme Tarihi:
BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD) Yönetim Kurulu Üyesi de olan Penti ve Öğretmen Çorap Yönetim Kurulu Başkanı Sami Kariyo, Türkiye ekonomisini geleceğe taşımak ve gelecek hedeflerini tutturmak için bir an önce yeni bir ekonomik model seçilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye’nin yıllarca kalitesiz üretimle anıldıktan sonra üretimdeki rüştünü yıllar önce ispatladığını belirten Sami Kariyo, “Yıllarca ne çektiysek kötü imajdan çektik. Üretimdeki gücümüzü ispatladık. Dünyada ilk kez Türk Malı ve markasına ilişkin imaj güçleniyor. Bu olumlu algıyı kullanmalıyız. Bunu kaçıracak lüksümüz yok. 2023 yılı 500 milyar dolar ihracat hedefine başka türlü ulaşamayız” dedi.
İlk sınavda çakmıştık
Sovyetler Birliği’nin çöküşünün Türk firmalara ihracat kapısı açtığını ve yurtdışında büyüme fırsatı verdiğini hatırlatan Kariyo şöyle devam etti: “En kötü ürünleri yüksek fiyatlara sattık. Orada çok kötü bir sınav verdik. İlk yurtdışı sınavında çaktık aslında. Doğal seleksiyon ile sadece uluslararası standartlara uygun firmalar ayakta kaldı. Ve bu ayakta kalanlar sayesinde Türk malı ve markası imajı yıllar içinde güçlendi. Şimdi ilk kez bunu hissedebiliyoruz. Şu anda Çin bizim Rusya’da yaptığımız hataları yapıyor. İmajı çok kötü. Biz doğru bir şekilde İtalya’yı örnek aldık. Şimdi o üretim de kan kaybederken Türkiye onun boşalttığı yeri kaliteli üretimiyle, güçlenen markalarıyla dolduruyor.”
Acil yeni ekonomi modeli
Türkiye’yi bugünlere taşıyan ekonomi modelinin artık geride kaldığını anlatan Sami Kariyo, cumhuriyetin 100’üncü yılı için konulan 500 milyar dolarlık ihracat hedefinin tutmasında bu yene modelin belirleyici olacağını söyledi. Kariyo şu tespitlerde bulundu: “IMF’nin reçeteleri dünyada ciddi anlamda sorgulanıyor. Türkiye’nin işsizlik, büyüme ve değerli TL gibi 3 sorunu var. Değerli TL cari açığa, yüksek faizler sıcak paraya neden oluyor. Şimdi nasıl bir Türkiye isteniyor, bunu konuşmanın tam vakti. Brezilya’nın yaptığı gibi liberal ekonomiden taviz vermeden kur hareketlerini belli bir sınır içinde tutmalıyız. Nasıl dolar çok yükseldiğinde Merkez Bankası bir çeşit müdahale yapıyor, çok düştüğünde de engel olacak enstrümanları kullanabilmeliyiz. Dışarıdan gelen sermaye Türkiye’yi en fazla yüzde 3 büyütür. Bu da yetmez, işsizliği çözmez. Kur silahı ihracatımızı ateşleyecektir. Kuru rekabetçi hale getirin Türkiye patlar, uçar gider. Büyüme oranı ikiye katlanır. Üretimi Türkiye’nin en az 2 katı olan İtalya değer yaratarak ihracatını artırıyor. 2023 hedefine göre hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı 50-60 milyar dolara, 1 milyar dolar olan çorap ihracatı da en az 4 katına çıkmalı.”
Herkes kraliçe oldu moda, hizmet ediyor
SAMİ Kariyo, Penti’nin çorapta bir moda markası olduğunu belirterek “Moda da artık bireyin seçimine döndü. Eskiden Kraliçe gidince Londra’daki Harrods kapatılırmış. Artık herkes kraliçe oldu. İş çok zor. Moda da bu kraliçelere hizmet ediyor. Elbette her zaman trend belirleyiciler ve taklitçileri var” dedi. 30 yıl önce bu işe giriştiklerinde 4 cins çorapla başarı yakaladıklarını anlatan Kariyo, bugün 250 desenli, 150 basic (temel) çorap çeşidine ulaştıklarını söyledi.
Krizde ihracatı yüzde 14, cirosunu yüzde 11 artırdı
SAMİ Kariyo kriz yılı 2009’u nasıl geçirdiklerini şöyle anlattı: “2009’da satışlar yüzde 11 arttı. 2009 son çeyrekte 2008 son çeyrekteki ciromuzun yüzde 21 üzerine çıktık. İhracat yüzde 14, iç piyasada satış yüzde 7 arttı. Penti markasıyla ihracat yüzde 52, müşteri markasıyla ihracat yüzde 9 arttı. 2009 yılı ihracat rakamımız 30 milyon doları aştı.”
17 mağaza açarak rekor kırdı 2010 yılında 100’e çıkacak
ÇORAP ve iç çamaşırı gibi ürünlerde mağazacılığın zor olduğunu hatırlatan Sami Kariyo, “Belli bir büyüklüğe ulaşmayınca mağazacılık kârlı değil. En az 45 mağazaya ulaşmak isteyen bu yola çıksın. Yoksa zarar ederler. 2009’da biz 17 yeni mağaza açarak Türkiye genelinde yılı 46 Penti ile kapattık. Azerbaycan’da 3, Kosova ve Bulgaristan’da 2’şer, Ukrayna, Macaristan ve Makedonya’da da 1’en mağazamız var. Yurtdışında 10 olan mağaza sayısını da artıracağız. Türkiye’de ince kadın çorabında yüzde 45, Balkanlarda yüzde 20 pazar payımız var. Mağazacılığa girince iç giyim, mayo, tayt ve erkek çorabı konusunda adeta arkamızdan itildik. Mağazaları 12 ay popüler hale getirmek için ürün çeşitliliğine gitmek durumunda kaldık.”