Çöplükte dikey tarım modeli

Türkiye’nin 13 şehrinde katı atık bertarafı yapan ITC’nin İş Geliştirme Direktörü ve 4T olarak adlandırılan ‘Temiz Çevre, Temiz Enerji, Temiz Tarım ve Temiz Beslenen İnsan Platformu’ Kurucu Başkanı Ali Rıza Öner, tesiste yaktıkları atıklardan ürettikleri enerjiyi ısıya çevirerek bunu dikey tarım için kullandıklarını belirterek, yerinde üretim sayesinde ilk hasatları olan marulda maliyeti yüzde 60 oranında düşürdüklerini söyledi.

LED IŞIKLA SEBZE

Ankara’da Mamak Çöplüğü olarak bilinen ve katı atık tesisine dönüşen, enerji üretilen alanda tarım ile ilgili çalışmalar hakkında bir grup gazeteciye bilgi verildi. Tesiste topraksız tarım yapılan seralarda domates üretiliyor, patates tohumu üretimi yapılıyor. Enerji ihtiyacının çevre sorunu yarattığını, bunun tarımı-gıda üretimini, gıdalardaki bozulmaların insan bedenini etkilediğini, hastalandırdığını kaydeden Ali Rıza Öner, “Bu gittikçe hızlanan bir kısır döngüye dönüşmüş durumda” ifadelerini kullandı.

ÇÖZÜM OLABİLİR

Dikey tarım ile gıda üretim alanlarının yerleşim alanlarının dışında ya da uzağında olması zorunluluğunun kalktığına dikkat çeken Öner, şu bilgileri verdi: “Bir konteyner içinde yapılacak olan kontrollü çevre tarımı ya da diğer adıyla dikey tarım bizzat şehirlerin içinde uygulanabilir nitelikte. Şehir içerisindeki kampüs alanlarda, köylerimizde ve evimizin apartmanımızın ya da apartman altındaki sığınaklar dahil boş alanlarda konteyner tipi ‘Dikey Tarım’ ya da yeni adıyla ‘Kontrollü Çevre Tarımı’ ile çözmek mümkün gözüküyor. Böylece insanlar oturdukları apartman ya da sitelerde tükettikleri sebze ve bazı meyvelere özel LED ışıklarla tasarlanmış, kimyasal ilaç ve gübre kullanılmayan, kanserojen etkisi olan pestitten yoksun, geleneksel tarım yapılan toprak ve sudan yüzde 95 oranında tasarruf sağlayan alanlarda yapabilecekler.”

‘MARULDA MALİYETİ YÜZDE 60 DÜŞÜRDÜK’

Mamak’ta belediye atıklarını bertaraf ederek elektrik üreten firma, dikey tarım çalışmalarını başlattı. Konteyne r tipi alanlarda çalışma başlattıklarını anlatan Öner, yerinde üretim sayesinde ilk hasatları olan marulda maliyeti yüzde 60 oranında düşürdüklerini belirtti. Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin de modeli incelediğini dile getiren Öner, dünya çapında yaklaşık 5 milyar dolarlık bir pazara sahip olan dikey tarımın 2026 yılında 12 milyar doları aşacağının tahmin edildiğini söyledi.