Çok dizel yatırım!

Koç Topluluğu Şirketleri’nden Tüpraş, Türkiye’de tek seferde yapılan en büyük sanayi yatırımını tamamladı. Tüpraş’ın iskele ve demiryolu bağlantıları ile finansman gideri dahil toplam 3 milyar dolara mal olan Fuel Oil Dönüşüm Tesisi’nin test aşamasına başarıyla geçildi. Koç Holding Enerji Grubu Başkanı Erol Memioğlu, Tüpraş’ın Koç Topluluğu’na katılmasından bu yana geçen 9 yılda toplam 5,2 milyar dolarlık yatırım yaptıklarını belirtti. Yeni tesisin, önümüzdeki yılın ilk aylarından itibaren tam kapasiteyle çalışması öngörülüyor. Proje sayesinde, Tüpraş rafinerileri tam kapasite çalışabilecek ve Türkiye’nin büyük oranda ithalatla karşıladığı dizel ihtiyacının 2.9 milyon tonu Fuel Oil Dönüşüm Tesisi’nden olmak üzere, 11 milyon tonu yerli üretimle karşılanabilecek.

4.2 MİLYON TON İŞLEME

Koç Holding Enerji Grubu Başkanı Erol Memioğlu ile Tüpraş Genel Müdürü Yavuz Erkut, üç yılda yapımı tamamlanan ve önümüzdeki haftalarda resmi açılışı yapılacak Fuel Oil Dönüşüm Tesisi’ne yönelik bilgilendirme toplantısı düzenledi. Türkiye’nin ithal ettiği dizel ihtiyacının önemli bir bölümünü yerli üretimle karşılamayı hedefleyen yatırımın devreye girmesiyle, Tüpraş’ın dört rafinerisinde üretilen yaklaşık 4.2 milyon ton siyah ürün işlenerek, 2.9 milyon tonu motorin olmak üzere, 500-550 bin ton benzin, 710 bin ton petrol koku, 70-80 bin ton LPG ve bir miktar jet yakıtı üretilecek.

Tüpraş Genel Müdürü Yavuz Erkut, 2014 yılında Türkiye’nin akaryakıt tüketiminin 34 milyon ton olmasını beklediklerini, bunun da 17 milyon tonunu motorin tüketiminin oluşturduğunu kaydederek, “Motorin ithalatının daha da artarak devam ettiğini görüyoruz. 12 milyon ton motorin ithalatı var. Çok büyük kısmı dağıtım şirketlerince ithal ediliyor. Yeni ünitede 2.9 milyon ton motorin üreteceğiz. Toplamda yıllık 10-11 milyon ton yerli motorin üretimi hedefliyoruz. 11 milyon tonun yerli üretimden karşılanması ülke için çok önemli” dedi.
Memioğlu ise Türkiye’nin dizel ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak tesislerdeki bu ilave üretimle, yurtdışına ödenen 1 milyar doların ülke içinde kalacağını vurguladı.

Fiyatlarımız 4 ülkeden ucuz

ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) geçtiğimiz hafta Tüpraş ve akaryakıt dağıtım şirketlerine yönelik yaptığı fiyat uyarısını sorduğumuz Erkut, şunları söyledi: “Vergisiz fiyatın Türkiye’de hala pahalı olduğu yönünde yorumlar görüyoruz. Fiyatlarda takip ettiğimiz dört ülkedeki bayi ve dağıtım kuruluşları payını çıkardığınızda, Tüpraş’ın fiyatları tüm izlenen ülkelerden daha ucuz. Rafineri olarak 70 rafineriye açık bir piyasada rekabet ediyoruz. Fiyatlarımız sahiden rekabetçi durumda. Cuma günü benzin ve motorinde indirim yaptık, EPDK ile koordinasyonda yapılan bir indirim. Belli formülasyon ile yansıması gereken bir indirimdi. Akaryakıt fiyatlarını etkileyen iki faktör: petrol ürünleri fiyatı ve döviz kuru.”

71 rafineri ile rekabet

70 doların da altını gören petrol fiyatları konusunda ise Erol Memioğlu, şunları söyledi: “Petrol fiyatı için şunları göz önünde tutmak lazım: Fosil yakıtlar, yani petrol, gaz ve kömür 2030’larda yüzde 80 oranında birincil enerji olarak kalmaya devam edecek. Petrol hep önemini koruyacak. Petrolde 93 milyon varil/gün olan tüketim, her yıl 1-1.5 milyon ton artmaya devam edecek. Bir sürü yerde de rezervler azalıyor, yerine yeni rezervleri koymak gerekiyor. Bu fiyatların kişisel olarak çok sürdürülebilir olduğunu görmüyorum. Talebin olup olmaması da önemli. Çin ve gelişmiş ülkelerde talebin düşmesi bir neden. Önemli olan bunun ne kadar sürdürülebilir olduğu. İleride bu fiyatlar illa ki çıkacaktır. Bugün Akdeniz’de 53, Karadeniz’de 18 rafineri olmak üzere çevredeki tüm rafinerilerle rekabet ediyoruz. ABD artık ürün ihraç eden bir ülke oldu. Akdeniz’e dizel gönderiyor.”

Koç Ailesi’ni ikna ettik

EROL Memioğlu, proje hakkında bilgi verirken Türkiye’de artan dizel tüketimine işaret ederek, “Türkiye’nin dizel ihtiyacının yarısı, hatta yarısından az miktarını Tüpraş üretiyor. Fuel oil da giderek düşüyor çünkü doğalgaz tüketimi artıyor. Tüpraş’ta dizel üretimini artırmak için Fuel Oil dönüşüm projesine başladık. Koç Ailesi’ni ikna ettik bunun yapılması gerektiğine ve 2008’de bu kararı aldık” şeklinde konuştu.

65 kuruş vergi farkı

TÜRKİYE’de motorin pazarı büyürken, benzin tüketiminin daraldığını kaydeden Erkut, bunun vergi farkından kaynaklandığını ifade etti. Motorin ve benzin arasında, benzinin aleyhine 65 kuruşa yakın vergi farkı olduğunu vurgulayan Erkut, “Biz motorine kıyasla 10 kuruş daha ucuz benzin satmamıza rağmen, tüketici pompada 50 kuruş daha pahalı satın alıyor. Bu nedenle motorin pazarı büyüdü” dedi. Erkut, motorin pazarında bu yıl yüzde 38’lerde olan pazar paylarını, 11 milyon ton motorini iç pazarda pazarlayarak, yüzde 50’nin üzerine çıkarmayı hedeflediklerini de ekledi.

IKBY ile görüşüyoruz

IRAK’tan ham petrol alımı konusunda Yavuz Erkut, “Irak’tan petrol akışı durduğu için petrol alımı durmuştu. Tekrar akış başladığı için kontratımıza devam ediyoruz. 40 bin metreküp petrol aldık” dedi. Erkut, alımı Irak’ın milli petrol şirketi SOMO’dan yaptıklarını ekledi. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi petrolünden alıp almayacakları konusunda ise Erol Memioğlu, “SOMO’dan 6 milyon tonun üzerinde petrol alıyoruz. Kuzeyle ilgili yasal gelişmeler varsa, ticari şartlar bize uyuyorsa tabii ki alırız” dedi.