Çinkoda fiyatlarında rekor artış
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 06, 2007 13:51
Londra Metal Borsası fiyatlarına göre, 2000 yılında tonu 760 dolar olan çinko, 2005 sonlarında tonu 1.600, 2006 yılı sonunda ise 4.600 dolara yükselerek, dünyada fiyatı en çok artış gösteren metal oldu.
“www.lme.org” sitesinden derlenen bilgilere göre, 2006 yılında çinko fiyatları yüzde 187,5 oranında arttı. Bu artışın sektörü olumsuz etkileyerek “yatırım heyecanını da körelttiği” iddia edildi. Çinkonun ham madde olarak galvaniz işlerinde yüzde 75 girdiye sahip olduğu, Türkiye'de 2006 yılı başında tonu 500-700 YTL civarında yapılan fason galvaniz işlerinin, 2007 yılı başında 1000-1500 YTL aralığında gezinmesinin beklendiği kaydedildi.
Bu rakamın şu an Avrupa da yaklaşık 1000 avro (1800-1900 YTL) civarında uygulandığı bildirilerek, bunun en büyük sebebinin dünya genelinde çinko yataklarına yönelik yeni yatırımlar yapılmadığı için arzın sabit kalması gösterildi.
Fiyatın yüksek seyretmesinin bir sebebinin 2001-2004 yılları arası bir milyon tonda seyreden stokların bugün için yüz bin tona gerilemesi ve Çin gibi hızla gelişen ülkelerin aşırı talep artışı oluşturması gösterildi.
Çinko da zengin olmasa da iç talebi karşılayabilecek kapasiteye sahip olan Türkiye'nin, “izlediği yanlış politikayla bu potansiyeli değerlendiremediği” öne sürülerek, şu bilgiler verildi: “Verilere göre, Türkiye'nin çinko rezervi yaklaşık 2,7 milyon tondur. Bu da dünya çinko rezervlerinin yüzde 2,1'ini karşılamaktadır. Türkiye yılda yaklaşık 40.000 ton çinko üretme kapasitesine sahipken, Türkiye yılda 60.000 tonluk ihtiyacını tamamen yurt dışından karşılıyor. Bu son derece dikkat çekici bir durumdur. Türkiye, bu sorunu kendi içinde mutlaka çözecek politikalar üretmelidir. Bugün ihtiyaç İtalya, Bulgaristan, Kazakistan, İspanya, Belçika, Hollanda ve BDT gibi ülkelerden karşılanmaktadır. Cevher olarak da İran tek tedarikçi durumundadır.”
Çinko sektöründe “Çinkur”un yılda 30 bin ton üretim kapasiteli ham cevherden çinko üreten Türkiye'nin tek fabrikası konumundayken, 1999 yılında İranlı iş adamlarının kurduğu şirkete daha sonra da 2004 yılında İpek Mobilya'ya özelleştirme kapsamında satıldığı ifade edildi. Bu tesisin işlerlik kazandırılarak üretime geçmesinin önemli olduğu belirtildi.
Uluslararası Çinko Birliğine (IZA) ve uzmanlara göre, küçük galvaniz tesisler için 10-20 milyon dolar, orta büyüklükteki galvaniz tesisler için 30-50 milyon dolara, büyük çaptaki tesisler için 60-100 milyon dolar arası bir yatırım yapılması gerektiği bildiriliyor. Yüksek yatırım ve işletme giderine sahip bu tesislerin gerek Türkiye, gerekse dünyadaki sayılarının sınırlı olduğu kaydedildi.
Uzmanlara göre, demir ve çeliğin korozyona uğramamasını sağlayan, “ömrüne ömür katan” galvaniz sektörü 2006'nın son aylarında tarihinin en yüksek fiyat noktasına ulaştı. Metal fiyatlarına bakıldığında, çinko fiyatları bir yıl içinde yaklaşık yüzde 187,5 oranla inanılmaz bir artış çizerek birinci olurken, çinkoyu fiyat artışında bakır ve alüminyum izledi.
Bu rakamın şu an Avrupa da yaklaşık 1000 avro (1800-1900 YTL) civarında uygulandığı bildirilerek, bunun en büyük sebebinin dünya genelinde çinko yataklarına yönelik yeni yatırımlar yapılmadığı için arzın sabit kalması gösterildi.
Fiyatın yüksek seyretmesinin bir sebebinin 2001-2004 yılları arası bir milyon tonda seyreden stokların bugün için yüz bin tona gerilemesi ve Çin gibi hızla gelişen ülkelerin aşırı talep artışı oluşturması gösterildi.
Çinko da zengin olmasa da iç talebi karşılayabilecek kapasiteye sahip olan Türkiye'nin, “izlediği yanlış politikayla bu potansiyeli değerlendiremediği” öne sürülerek, şu bilgiler verildi: “Verilere göre, Türkiye'nin çinko rezervi yaklaşık 2,7 milyon tondur. Bu da dünya çinko rezervlerinin yüzde 2,1'ini karşılamaktadır. Türkiye yılda yaklaşık 40.000 ton çinko üretme kapasitesine sahipken, Türkiye yılda 60.000 tonluk ihtiyacını tamamen yurt dışından karşılıyor. Bu son derece dikkat çekici bir durumdur. Türkiye, bu sorunu kendi içinde mutlaka çözecek politikalar üretmelidir. Bugün ihtiyaç İtalya, Bulgaristan, Kazakistan, İspanya, Belçika, Hollanda ve BDT gibi ülkelerden karşılanmaktadır. Cevher olarak da İran tek tedarikçi durumundadır.”
Çinko sektöründe “Çinkur”un yılda 30 bin ton üretim kapasiteli ham cevherden çinko üreten Türkiye'nin tek fabrikası konumundayken, 1999 yılında İranlı iş adamlarının kurduğu şirkete daha sonra da 2004 yılında İpek Mobilya'ya özelleştirme kapsamında satıldığı ifade edildi. Bu tesisin işlerlik kazandırılarak üretime geçmesinin önemli olduğu belirtildi.
Uluslararası Çinko Birliğine (IZA) ve uzmanlara göre, küçük galvaniz tesisler için 10-20 milyon dolar, orta büyüklükteki galvaniz tesisler için 30-50 milyon dolara, büyük çaptaki tesisler için 60-100 milyon dolar arası bir yatırım yapılması gerektiği bildiriliyor. Yüksek yatırım ve işletme giderine sahip bu tesislerin gerek Türkiye, gerekse dünyadaki sayılarının sınırlı olduğu kaydedildi.
Uzmanlara göre, demir ve çeliğin korozyona uğramamasını sağlayan, “ömrüne ömür katan” galvaniz sektörü 2006'nın son aylarında tarihinin en yüksek fiyat noktasına ulaştı. Metal fiyatlarına bakıldığında, çinko fiyatları bir yıl içinde yaklaşık yüzde 187,5 oranla inanılmaz bir artış çizerek birinci olurken, çinkoyu fiyat artışında bakır ve alüminyum izledi.