Çinakopu tanımıyoruz ama afiyetle yiyoruz
Güncelleme Tarihi:
Kumkapı Balık Hali’ne kısa süre önce yapılan son baskında boyu 24 santimden küçük yüzlerce kasa lüfer balığına el konulmasının ardından, lüferle aynı aileden ancak daha küçük boylusu olan çinakop avı yasağına yönelik tartışma yeniden gündeme geldi. Tartışmanın temelini çinakopun henüz üreme olgunluğuna erişmeden avlanması oluştururken, balık türleri arasındaki farkın vatandaş tarafından çok iyi bilinmemesi de sorunun en büyük nedeni olarak ortaya çıkıyor.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca düzenlenen yasal değişikliklerle belirlenen yeni balık boyları ve avlanma derinliğinin 18 metreden 24 metreye çıkarılmasıyla bu sezon denizlerde balık bolluğu yaşanıyor. Bakanlık tarafından yayımlanan tebliğde lüfer için avlanabilir asgari boy 20 santimetre olarak belirlenirken lüfer avcılığı ile ilgili başka yasal düzenleme bulunmuyor. Ancak belirlenen yasaya rağmen 18 santimetre boyunda çinakoplar, lüfer balığı adı altında birçok balıkçı tezgahında yer alıyor. Çoğunlukla gırgır takımları ile avlanan balıklar karaya çıkış noktalarında kontrol ediliyor. Ancak, balıklar ticari amacın dışında çeşitli olta takımlarıyla amatör olarak da avlandığı için satışa sunulmayan ve kişisel olarak tüketilen 20 santimetrenin altında avlanan balıkların kontrolü yapılamıyor.
KÜÇÜK BOY İSTİSNASI BELLİ
Yayımlanan tebliğde avlanabilir asgari boyları ve ağırlıkları belirtilen türlerden hamsi, sardalya ve istavritte ağırlıkça yüzde 15, diğer su ürünlerinde ise ağırlıkça yüzde 5 oranında küçük boylara istisna tanınıyor. Bu istisnanın tespiti ise kontrol edilen ürün miktarı üzerinden yapılıyor.
İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlanma Teknolojisi Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Didem Göktürk, ‘Halkımız deniz ve kültürüne biraz uzak olarak yetişiyor. Bu nedenle hala lüfer ve çinakop balığının farklı balıklar olduğunu düşünenler var. Balıkçılık ve denizcilik sektörü Türkiye ekonomisinde genel kanının aksine aslında büyük pay sahibi. Bu bilincin oluşturulmasında basın ve yayın organlarına bence büyük bir iş düşüyor. En azından sadece gündem olduğunda değil ayda bir kere de olsa bu konularla ilgili bilgilendirici yayınların çeşitli iletişim araçlarıyla halkla paylaşılması gerektiğini düşünüyorum’ dedi.
KALKAN VE LEVREĞE DE SINIRLAMA
Yaklaşık iki yıldır süren Greenpeace'in ''Seninki kaç santim?'' kampanyasının ardından balıkçılar ve diğer Sivil Toplum Kuruluşları’nın beklediği 2012-2016 yıllarına ait su ürünleri sirkülerinde geçen yıl lüfer, orfoz ve lagosta yapılan değişikliklerden sonra kalkan, levrek ve sinagrit balıklarının avlanma boyları da arttırıldı. Böylece bu balıkların yavrularının avlanması yasaklandı. Greenpeace İletişim Sorumlusu Gülçin Şahin, ‘Greenpeace’in ve diğer Sivil Toplum Kuruluşları’nın çalışmaları sonucunda geçtiğimiz yıl lüferin avlanma boyu 14 cm’den, 20 cm’ye çıkarıldı. Ancak biz bunun yeterli olmadığını söylüyoruz. Olması gereken minimum boyut 24-25santimetre. Yine de sonuç olarak çinakop avlamak şu anda yasak. Belirlenen yasağa rağmen yasadışı bir şekilde çinakopların ve diğer yavru balıkların avlandığı zaman zaman görülüyor. Bir sonraki tebliğ döneminde mutlaka eldeki yeni stok verilerine göre listedeki türler tekrar gözden geçirilmeli ve eğer koruma amaçlı yeniden artırım gerekiyorsa yapılmalıdır’ açıklamasını yaptı.
ÇİNAKOP 10 SENEDE BİR OLUR
Dede mesleği balıkçılık olan ve uzun yıllardır teknelerde balıkçılık yapan Akın Hakkı ise bu yıl denizlerin temiz olduğunu ve hemen hemen her çeşit balıkta bu sezon bolluğun yaşandığını belirtti. Çinakop yasağı hakkında ise bu türün en büyük balığı kofana yumurtasının 6 ay, çinakop yumurtasının ise 10 sene sonra lüfer haline geldiğini söyleyerek birçok balıkçının ekolojik dengeyi koruması için bu yasaklara uyması gerektiğini belirtti.
‘BEN SATMASAM O SATACAK’
Yasağa uyanların yanında uymayan çok sayıda balıkçının da bulunduğuna dikkat çeken Hakkı, bu şekilde hareket eden balıkçıların çoğunlukla “ben tutup satmasam bir başkası satacak” düşüncesiyle yasakları çiğnediğini söyledi.