Çin ile Türkmenistan'dan yeni doğalgaz anlaşması

Şanghay İşbirliği Teşkilatı (ŞİT) devlet başkanları toplantısına katılmak üzere Pekin'de bulunan Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ve beraberindeki heyet bir dizi görüşmelerde bulundu.

Doğalgazdan sorumlu Devlet Başkan Yardımcısı Yahşigeldi Kakayyev, Çin Ulusal Petrol Şirketi (CNPC) yetkilileri ile şirketin merkez ofisinde bir araya geldi.

CNPC Yönetim Kurulu Başkanı Jiang Zemin ile bir araya gelen Kakayev ve beraberindeki heyet iki ülke arasındaki enerji işbirliğini masaya yatırdılar. Görüşmede Aralık 2009'dan beri faaliyette olan Türkmenistan-Çin doğalgaz boru hattının kapasitesinin artırılması konusu ele alındı. Çinli yetkililer gelişmekte olan dev ekonomileri için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyduklarını dile getirerek, bu ihtiyacın önemli bir kısmını Orta Asya doğalgazından karşılamak istediklerini kaydettiler.

Bu çerçevede CNPC Türkmenistan'ın doğusundaki Amuderya nehri platosunda yeni doğalgaz arama ve gerekli altyapı çalışmalarında bulunmak istediğini de belirtti.

Daha sonra Türkmenistan'ın Türkmengaz Devlet Kurumu ile CNPC arasında Türkmen doğalgazının tedarikinin artırılmasına yönelik çerçeve anlaşması imzalandı.

Söz konusu anlaşmaya göre, 2015 yılında senede 40 milyar metreküp doğalgaz tedarikinin, gelecek yıllarda 60 milyar metreküpe ulaştırılması öngörülüyor.

Aralık 2009'da hizmete açılan 7 bin kilometre uzunluktaki Türkmenistan-Özbekistan-Kazakistan-Çin boru hattından şu zamana kadar 30 milyar metreküp Türkmen doğalgazı Çinli tüketicilere ulaştı. Özbekistan'ın da gaz tedarikinde bulunduğu hattan senede 60 milyar metreküpün Çin'e sevk edilmesi hedefleniyor.

Türkmenistan'ın enerji sektöründe uzun yıllar faaliyet gösteren Çin CNPC şirketi, bu ülkenin doğusundaki Bahtiyarlık ve Samandepe doğalgaz yataklarında arama ve üretim çalışmalarında bulunuyor. 2007 yılında Türkmen ve Çin Hükümetleri arasında imzalanan anlaşmaya göre, ilk defa yabancı bir şirkete, Türkmen gaz sahalarında arama izni verilirken, CNPC şirketi 21,2 trilyon doğalgaz rezerviyle dünyanın en büyük 2. doğalgaz yatağı olduğu açıklanan Güney Yolöten-Osman sahasında da 3 milyar dolarlık arama ve arıtma tesisleri işi üstlendi.

Öte yandan Çin Kalkınma Bankası Türkmengaz Devlet Kurumuna geçen sene 8,1 milyar dolarlık kredi vermişti.