Cezayir’den dünyaya Türk çeliği

Oran şehrine iner inmez fabrikaya doğru yola çıkıyoruz. Cezayir’in önemli liman kentlerinden birindeyiz. Yeni yeni kalkınmaya başlayan Cezayir’de geçtiğimiz yollar bana 30-40 yıl önceki Türkiye’yi hatırlatıyor. Tosyalı Cezayir’e ulaştığımızda devasa fabrika kapladığı alan dışında modern görünümüyle de hemen ayrışıyor. Tosyalı Holding’in bundan 8 yıl önce Cezayir’in Oran şehrinde filizleri ekilen yatırımı, aradan geçen sürede Endüstri 4.0 destekli hamlelerle 6 milyar dolarlık bir büyüklüğe koşuyor. İlk 3 faza 2.5 milyar dolar, şu an yapımı başlayan 4. faza 2 milyar dolar yatırım yapan şirketin toplam yatırımları tesisin 5. ve son fazıyla birlikte 6 milyar doları bulacak.

Cezayir hamlesiyle birlikte, başta Avrupa Birliği (AB) ile olmak üzere sağladığı başta serbest ticaret anlaşması olmak üzere vergi avantajlarının da etkisiyle demir-çelikte Avrupa, Amerika, Uzakdoğu başta olmak üzere dünyanın dört bir yanına ürünlerini satan şirketin en büyük hedefi ‘dünya markası olmak.’

Yurtiçi ve yurtdışı yatırımlarına ara vermeden devam eden grup, yeni yatırımlarla birlikte önümüzdeki 5 yılda yıllık 15 milyon ton üretim kapasitesine ulaşmayı planlıyor. Bu kapasite Tosyalı Holding’i dünyada ilk 25 çelik devi arasına sokacak.

EN BÜYÜK SANAYİ YATIRIMI

43 milyon nüfuslu Cezayir, doğalgaz rezervi açısından dünyada 4’üncü ve Avrupa, Asya, Amerika, Batı Afrika’ya yakın lojistik konumuyla öne çıkıyor. Ülkenin, AB ile de serbest ticaret anlaşması var. Cezayir’in Oran şehrinde bulunan Tosyalı Algerie Akdeniz ve Afrika’nın en büyük entegre demir ve çelik fabrikası. Ayrıca bir Türk şirketinin yurtdışındaki en büyük sanayi yatırımı. Tosyalı’nın davetlisi olarak gittiğimiz Cezayir’de bu ülkedeki yatırımlarıyla ilgili bilgi veren Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ve Tosyalı Algerie’in ortağı Alp Topçuoğlu 5 milyon metrekare arazi üzerine kurulu fabrikanın stratejik öneminin Rusya-Ukrayna savaşı, pandemi gibi konjonktürel gelişmelerle daha da arttığına dikkat çekti.

Tosyalı’nın Cezayir yatırımı iki ülke arasındaki ticari ilişkilere de olumlu yansıdı. Öncesinde sayısı 100’ü bulmayan Türk şirketi sayısı 250’yi aşmış durumda. Türkiye’den Oran’a geçmişte uçuş sayısı haftada 3 idi, 55’e kadar çıktı. Fuat Tosyalı, Oran Havalimanı’ndan fabrikaya geçerken inşaatına 19 yıl önce başlanan ve henüz bitmeyen ek havalimanı terminaline dikkat çekti ve kendilerinin ilk çelikhaneyi 19 ay gibi rekor sürede bitirdiklerini vurguladı.

RUSYA VE UKRAYNA’YA ALTERNATİF YARATTIK

Tosyalı Algerie Yönetim Kurulu Üyesi Alp Topçuoğlu, “Hammaddeyi 4-5 kaynaktan alıyoruz. Bunlardan ikisi Rusya ve Ukrayna’ydı. Sadece o iki kaynağa bağlı olmadığımız için hemen diğer kaynaklara dönüş yaptık. Hammademiz Afrika-Moritanya, Brezilya ve Türkiye’den geliyor. Türkiye’den alımımızı arttırdık” dedi. Topçuoğlu şöyle devam etti: “Şu an zenginleştirme tesisimiz olduğu için düşük tenörlü (cevherdeki demir oranı) maden alabileceğiz. Zenginleştirme tesisimiz (içindeki metalizasyon oranı yükseltiliyor) muazzam bir zamanlamayla 15 Nisan gibi faaliyete geçecek. Tosyalı Algerie, yıllık 2.5 milyon ton kapasite ile dünyanın en büyük DRI (Direct Reduce Iron) üretim tesislerine ve DRI ile çalışan dünyanın en büyük ark ocağına sahip. İkincisini de kuruyoruz. Hem hurdadan hem de DRI ile çelik üretimi yapıyoruz. Yaptığımız üretimle Cezayir’in demir-çelik ithalatının azaltılmasında da önemli rol oynuyoruz.”

7 PASAPORTLA KURULDU!

Cezayir yatırımının öyküsünü anlatan Fuat Tosyalı, öncesinde Alp Topçuoğlu’nun babası Alper Topçuoğlu ile iş yaptığını belirtti ve “Alper ağabey yolumuzu açtı. Onun yardımıyla 2007’de 7 pasaportla ortak şirket kurduk. 3 ay sonra ülkede bir yasa çıktı ve yüzde 51 yerel bir şirketle ortak olma zorunluluğu getirildi. Ama bizim şirketimiz daha önce kurulduğu için etkilenmedik. 2008’de yüzde 100’ü bize ait şirketle yatırıma başladık. 2008 krizinde öbür üreticiler batıp ülkeden çıkınca oluşan boşluğu doldurmak için hızlı büyüdük” diye konuştu.

EN ÇEVRECİ TESİS OLACAK

Şu ana kadar 3 fazın (etap) tamamlanması için toplam 2.5 milyar dolarlık yatırım yaptıklarını söyleyen Tosyalı, “İlk 3 fazda çubuk inşaat demiri, filmaşin ve spiral boru üretiliyor. 4’üncü faza başladık. 2 yıl sonra bitecek ve yatırım tutarı 2 milyar dolar. Bu, dünyada hidrojenle çalışma kabiliyetine sahip (en çevreci) ilk tesis olacak. Ardından 5’inci etap başlayacak. 4’üncü ve 5’inci fazlarda otomotiv ve beyaz eşya üretiminde kullanılan yassı çelik üreteceğiz. Böylece toplam 6 milyar dolarlık yatırımla yıllık üretim kapasitemiz 8.5 milyon tona çıkacak” diye konuştu.