Cerattepe: Hesap yanlış, senaryo eksik
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'nin en büyük çevre davalarından biri olan Artvin Cerattepe’de 7 kişilik bilirkişi, teleferikle maden taşıma hesabını yanlış; toz emisyon senaryosunu eksik buldu. Teleferik hattında ağaç kesiminin bölgeyi erozyona hassas hale getireceğini söyleyen bilirkişi raporunda, bunlara karşın ÇED raporunda yer verilen önlemlerin yeterli olduğu görüşünü bildirdi.
Rize İdare Mahkemesi’nde Cerattepe’de maden çıkarılmasına ilişkin ‘ÇED olumlu’ kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için açılan davada sona yaklaşıldı. 14 Mart’ta bölgede keşif yapan 7 kişilik bilirkişi heyeti, “ÇED olumlu kararına” ilişkin raporunu tamamlayarak Rize İdare Mahkemesine sundu. 61 sayfalık raporda özetle şu bölümler dikkat çekti:
208 BİN TON MADEN NEYLE TAŞINACAK?
“Cerattepe’den çıkarılan cevheri, Artvin-Borçka Karayolu üzerinde, Zelosman Mevkiinde kurulacak olan istasyona taşımak için bir teleferik projesi geliştirilmiştir. 4 bin 470 metrelik teleferik hattında 700 kilo taşıma kapasiteli 40 adet kova ile 4 m/sn hızla cevherin taşınacağı belirtilmiştir. Bu verilere göre teleferik günlük kapasitesi ise ortalama 800 ton olarak planlanmıştır. Buna göre teferik hattının maksimum yıllık cevher taşıma kapasitesi, 365 (gün/yıl) x 800 (ton/gün} = 292 bin ton/yıl olarak hesaplanır. Projede önerilen yıllık 500 bin ton/yıl cevher üretiminin 292 bin ton/yıl taşıma kapasitesine sahip teleferik hattı ile tamamının taşınması teknik olarak mümkün görülmemektedir. Galeri alanlarında ve teleferik alanın büyük kısmı orta erozyon riski; teleferik hattının en alt noktasında yüksek, Çoruh nehri kenarında düşük erozyon riski bulunmaktadır.
TOZ HESABI EKSİK YAPILMIŞ
Yıllık 500 bin ton cevherin çıkartılması için patlatma, kuzey karo sahası ile teleferik istasyonuna nakli sırasında oluşacak toz emisyonları, hesaplara dahil edilmemiş. Bakır madeni sahasının Kafkasör Turizm Merkezine kus uçuşu 350 m uzakta olması toz emisyonların etkisi altında kalabileceği görülmüştür. Bu konuda gerekli önlemler alınmalıdır. Toz oluşumu bitkilerin stomalarının kapanması, solunum ve fotosentezin yapılamamasına neden olur. Sonuç olarak bu durum, bitkilerin ölümüne yol açabilir.
KOVALAR DÜŞMESİN, YANGIN ÇIKMASIN!
Teleferik hattı boyunca 2691 adet ağaç kesilecektir. Aynı zamanda tıraşlama kesim yapılacak olan bu alan erozyona hassas hale gelebilecektir. Teleferik hattı kaza gibi durumlarda yangın, dökülme, tozuma vb. durumlar için önlemler alınmalıdır.
3 BİN 314 AĞAÇ KESİLECEK
Teleferik hattı boyunca 2 bin 691 adet ağaç, galeri ağzı için 40 adet ve yol genişletme sırasında 583 ağaç kesilecektir. Proje kapsamında toplam 3314 ağaç kesilecek olup bu miktardaki ağacın bilimsel olarak bölgedeki heyelanları tetikleyeceği söylenemez. Maden sahası, Çoruh Vadisi Göç Yolu üzerindedir. Hava durumuna göre bu kuşlar dinlenmek için ağaçları kullanmakta, maden sahasında gürültü, toz, ışık, hareketlikten etkilenmektedir. Bu durum göç eden kuşlar açısından olumsuzluk olarak görülmüştür.
ÇED’DEKİ ÖNLEMLER YETERLİ
Projenin teleferik hattı dahil edilmiş mevcut hali ile gerek orman tahribatı, gerek toz oluşumu ve gerekse orman yangınları ile dev kabuk böceği zararlısına ilişkin olarak ÇED raporunda yer verilen önlemlerin yeterli olduğu, kesileceği bildirilen 3 bin 314 ağacın türleri itibariyle endemik olmadıklan ve projenin ülke ekonomisine katkısı değerlendirildiğinde makul olduğu görüş ve kanaatine ulaşılmıştır.”
İL MÜDÜRÜ UYARMIŞTI: ARTVİN TAŞINIR
14 Mart’ta yapılan keşfe, davalı tarafta olmasına karşın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürü Murat Cavunt’un sözleri damga vurmuştu. Cavunt, şirketin Artvin merkezini de içine alan 4 bin 406 hektarlık alan için maden ruhsatı aldığını belirterek, “Ancak bu ÇED kararı, yaklaşık 40 hektar ile ilgilidir. Dava da 40 hektar içindir. Şüphesiz 4400 hektar alanda madenle ilgili bir işlem yapılacaksa Artvin halkının buradan kalkması gerekir çünkü 4406 demek Artvin merkezini de içine almak demektir” uyarısı yapmıştı.