'Cep'te dayanıklılık ilk kez ölçüldü

BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan tarafından yapılan testlerde, cihazlarda yıkıcı tahribata da neden olabilecek düşürme, yakma, elektrostatik deşarj, gerilim değişimi, elektriksel hızlı geçişler, patlama ve gerilim dalgalanması ilk kez uygulandı.

Sayan, testlerin ardından yaptığı açıklamada, Kurumun önemli görevlerinden birisinin de piyasa gözetimi ve denetimi olduğunu ifade ederek, üretilen cihazların, teknik mevzuatın gereklerine uygun üretildiğinin beyanıyla piyasaya sürülebilmesine ve piyasaya sürüldükten sonra denetlenmesi esasına dayandığını söyledi.

Türkiye'de Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) faaliyetlerinin başta 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve elektronik haberleşme cihazları için ise 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu (EHK) ve ilgili diğer mevzuat kapsamında yapıldığını anlatan Sayan, elektronik haberleşme cihazlarının PGD'sine yönelik faaliyetlerinin BTK Piyasa Gözetim Laboratuvarı'nda yapıldığını ifade etti.

Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından akredite edilen laboratuvarın yaklaşık 5 milyon avro bedelle kurulduğunu kaydeden Sayan, laboratuvarda numune cihazlara temel gerekliliklere uygunluk testleri yapıldığını bildirdi.

Bir malın veya hizmetin tanımlanan ulusal veya uluslararası standartlar ve kriterlerle uyumlu olup olmadığının belirlenmesi işlemi olan standartlara uygunluk değerlendirmesi kavramının tüm ürün deneyleri, kalibrasyon faaliyetleri, CE işareti ve kalite sistem belgelendirme faaliyetlerini kapsayan geniş çaplı bir olgu olduğunu ifade eden Sayan, "Bu testler başlıca elektromanyetik uyumluluk anlamına gelen EMC testleri ile Radyo Frekans testleri ve güvenlik temelindeki LVD testleri ile özgül soğurma oranı anlamına gelen SAR testleridir" diye konuştu.

"4.5G'NİN YERLİ ÜRETİM TESTLERİNİ DE YAPMAYI PLANLIYORUZ"
RASAT ve GÖKTÜRK-2 uydularının da BTK'nın laboratuvarında bazı testlere tabi tutulduğunu vurgulayan Sayan, Türkiye'nin ilk yerli uydusu Türksat 6A'nın RF ve EMC testlerini de bu laboratuvarda yapmayı istediklerini kaydetti.

Ar-Ge faaliyetlerine yönelik gerçekleştirilen testlerde alınan ücretlere yüzde 50 indirim uygulandığına işaret eden Sayan, 26 Ağustos'ta yapılan ve kamuoyunda 4,5G olarak bilinen IMT Advanced teknolojisi için getirilen yerli malı ve Ar-Ge yükümlülüğünün istenen seviyeye ulaşması için tüm üreticileri laboratuvarı kullanmaya davet etti. Sayan, bu yıl 10'dan fazla üreticinin ürünlerini bu laboratuvarda test ettiğini anlattı.

Tüketicilerin satın aldıkları cihazları güvenle kullanmaları için imalatçı ve ithalatçı firmaların sürekli denetlenmesi gerektiğini dile getiren Sayan, kurum tarafından yayınlanan teknik mevzuata uyumluluğun bu şekilde denetlendiğini söyledi.

Yılın 8 ayında 787 ürünün laboratuvarda teste tabi tutulduğunu bildiren Sayan, "18 firmanın ürettiğini 35 cihaz için idari para cezası uyguladık. İdari para cezasının miktarı bu sene için 412 bin lirayı aşmış durumda. Laboratuvarda evrak ve cihazlar üzerinde olmak üzere iki türlü denetim yapılıyor. Bu yıl toplam bin adet farklı marka ve modelde cihazın denetimini yapmayı düşünüyoruz" dedi.

"200'E YAKIN TEST ALETİ BULUNUYOR"
Teknoloji ve altyapı anlamında yarı yansımasız, tam yansımasız ve yalıtımlı test odaların bulunduğu laboratuvarda, elektromanyetik dalgaların içeri girmesi ya da dışarı çıkmasını engelleyen test ortamlarında, ithalat veya yerli üretim yoluyla piyasaya arz edilen elektronik haberleşme cihazlarının uluslararası standartlara uyumu ve insan sağlığına uygun olmasına yönelik testlerin uygulandığını kaydeden Sayan, 200'e yakın test ekipmanının bulunduğu laboratuvarda cihazın, elektromanyetik uyumluluk içinde çalışıp çalışmadığının tespitinin yapıldığını söyledi.

"ELEKTROMANYETİĞİN İNSAN SAĞLIĞINA ZARARI ÖLÇÜLÜYOR"
SAR Odası'nda cihazların çeşitli frekanslarda yaydığı elektromanyetik alanın beyin üzerindeki soğrulma oranının robot yardımıyla belirlendiğini dile getiren Sayan, elektromanyetik dalganın Avrupa standartı olan 2 watt/kilogramın altında olup olmadığının bu odada ölçüldüğünü belirtti.

Robotlar vasıtasıyla insan beyninin simüle edildiğini anlatan Sayan, "Laboratuvarda çeşitli kimyasallar birleştirilerek insan beynine en yakın sıvı oluşturularak, insan kulağına telefon yaklaştırdıktan sonra robot vasıtasıyla elektromanyetik alan değerlerini ölçüyoruz. Cihaz, haberleşme esnasında nasıl bir elektromanyetik alan oluşturuyor ve bu alan insan sağlığını ne kadar etkiliyor. Buradaki deneyin özü bu. Uzun görüşmelerde başa yakın tutulan telefonun kulaklıkla kullanılması gerekir. Telefon konuşmalarının kulaklıkla yapılması durumunda sıfıra yakın SAR değeri oluşturmaktadır" diye konuştu.

Aramalarda telefona bağlantı kurulma anının elektromanyetik dalga açısından en yüksek değere ulaşıldığı an olduğunu vurgulayan Sayan, karşıdan "alo" sesi alındıktan sonra telefonun kulağa götürülmesi durumunda yaklaşık 15'te bir oranında daha az elektromanyetik alana maruz kalındığına dikkati çekti. Burada yapılan deneyle insan vücudunun çeşitli kısımlarının maruz kaldığı elektromanyetik değerin ölçüldüğünü ifade eden Sayan, "Burada biz, normal ticari şebekeleri kullanmıyoruz. Deney sim kartlarına, deney yaptığımız baz istasyonundan tüm frekansları ayrı ayrı simüle edip ölçümlerini yapıyoruz" dedi.

Vatandaşların, aldıkları elektronik cihazların kullanım kılavuzunda ayrıntılı şekilde verilen SAR değerlerine bakmalarını isteyen Sayan, laboratuvarda ölçümleri yapılan cihazların hiçbirinin 2 watt/kilogramı görmediğini, piyasada söz konusu SAR değerinin üzerinde henüz denetime takılmış bir cihaz bulunmadığını söyledi. Sayan, piyasada SAR değeri 2 watt/kilogramın üzerindeki cihazlarla ilgili idari para cezasının yanı sıra cihazların piyasadan toplatılmasına kadar çeşitli yaptırımların uygulanacağını kaydetti.

"BU SENE BİR İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİK"
Piyasa Gözetim Laboratuvarı'nda bu sene bir ilki de gerçekleştiren Sayan, laboratuvar tarihinde hiç uygulanmayan ve cihazlarda yıkıcı tahribata da neden olabilecek düşürme testleri, yakma testleri, elektrostatik deşarj, gerilim değişimi, elektriksel hızlı geçişler, patlama ve gerilim dalgalanması gibi bazı ilave testleri bu sene ilk defa gerçekleştirdiklerini söyledi.

Deşarj testi için 3 bin volt değerinde elektriğin cep telefonuna uygulandığını anlatan Sayan, bunun herhangi kazaya yol açıp açmadığının, drop testinde ise yere düşen telefonun çalışıp çalışmadığının kontrol edildiğini kaydetti."