Cari açıkta önlemlerin etkisini göreceğiz

Cari açıkla enflasyon konusunda, para ve bankacılık önlemleri dışında, maliye politikasında, zaten uygulanmakta olan sıkı maliye politikası nedeniyle, fazlaca bir manevra alanının olmadığının altını çizen Şimşek, “Türkiye'de şu anda çok sıkı bir maliye politikası yürütülüyor. Yılın ilk dört ayındaki bütçe açığı, yüzde 80 oranında azaldı. Bütçe giderleri ve faiz harcamaları azalırken, gelirlerdeki artış tasarruf edildi” şeklinde konuştu.

Yeniden yapılandırmayla bu yıl için piyasadan 13,5 milyar lira gibi çok ciddi bir paranın çekileceğini vurgulayan Şimşek, bunun, mali sıkılaştırmayı daha da artıracağını kaydetti.

Cari açığın önemli bir kısmının enerji ithalatından kaynaklandığını anlatan Şimşek, enerji sektörüne sübvansiyon vermedikleri için “tüketimi rasyonelize edin” gibi bir söylemde bulunamayacaklarını da söyledi.

İç talep kontrolünün, kredi hacmindeki genişlemeyi kontrol altına almaya yönelik tedbirlerle yapılabilecek bir iş olduğunu, bu çerçevede para politikasında tedbirlerin alındığını, karşılıkların arttırıldığını belirten Şimşek, bu önlemler neticesinde, kredi faizlerinde ve mevduat faizlerinde yukarı doğru bir kıpırdanmanın olduğunu ifade etti.

Şimşek, “Alınan önlemlerin etkisi yılın ikinci çeyreğinden itibaren kendisini göstermeye başladı. Sanayi üretiminde olsun, kapasite kullanımında olsun bir çok konuda bu etkileri görmeye başladık” şeklinde konuştu.

İÇ TALEP YUMUŞAK İNİŞE ZORLANACAK

Cari açığa yönelik önlemlerin, Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Maliye ayaklarının olduğunu belirten Şimşek, muhtemel spesifik tedbirlerin ise iç talepteki güçlü trendin daha makul bir düzeye çekilmesine yönelik olabileceğini kaydetti. Şimşek, “Amaç, cari açığın iç talep kısmını yumuşak bir iniş yaptırmaktır” dedi.

CARİ AÇIĞIN UZUN VADELİ YAPISAL TEDBİRLERİ

İlk aşamada, cari açığı “yönetilebilir” bir düzeye çekeceklerini belirten Şimşek, “daha sonraki aşamada da cari açığı kalıcı bir şekilde ortadan kaldırmak istiyoruz” dedi.

Cari açığın kalıcı bir şekilde ortadan kaldırılabilmesinin uzun vadeli yapısal önlemlerle mümkün olabileceğini ifade eden Şimşek, yapısal tedbirleri de, “Ar-Ge'ye daha çok kaynak ayrılması, enerjide yerli kaynakların harekete geçirilmesi ve rekabet gücü için gerekli altyapıyı geliştirmek” olarak sıraladı.

Mehmet Şimşek, daha ileriki aşamada ise Türkiye'de tasarrufları artırıcı düzenlemelerin ele alınabileceğini vurguladı.

Şimşek, bu çerçevede, Ar-Ge'ye önemli kaynak ayırdıklarını, yerli enerji kaynaklarını desteklediklerini ve rekabet gücü için gerekli ulaştırma altyapısı ile eğitime önemli harcama yaptıklarını ifade etti.

ENFLASYONDAKİ ARTIŞ KALICI OLMAZ

Enlasyondaki aylık artışa da değinen Şimşek, Türkiye'de çekirdek enflasyonun, yüzde 4,7-4,8 civarında yani yüzde 5'in altında olduğunu kaydetti.
Mayıs ayındaki enflasyonun yüzde 2,4 olarak gerçekleşmesini “şok bir artış” olarak tanımlayan Şimşek, bunun gıda fiyatlarından kaynaklandığını, ancak enflasyondaki bu artışın kalıcı olmayacağını söyledi.

MOODYS'İN UYARISI

Maliye Bakanı Şimşek, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in, “Türkiye'nin büyük ve artan cari açığını finanse etmesi daha da zorlaşırsa kredi notu baskı altında kalabilir. Türkiye için şu anda en önemli risk unsuru hızla kötüleşen cari açıktır” şeklindeki açıklaması konusunda ise reyting kuruluşlarının, Türkiye uzun vadeli değil de kısa vadeli değerlendirdiklerini kaydetti.

Aynı kredi derecelendirme kuruluşlarının, Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin, yıllık yüzde 8-9'luk cari açıklarına rağmen, Avrupa Birliğine katılış sürecinde, kredi notlarını, “yatırım yapılabilir ülke” kategorisine çıkardıklarını, Türkiye'yi ise kısa vadeli ve konjonktürel olarak değerlendirdiklerini vurguladı.

İzlanda'da yanılgıları açıkça ortaya çıkan reyting kuruluşlarının, hızlı bir düzeltme hareketi içine girdiklerini anlatan Şimşek, aynı şekilde bizden çok daha yüksek kredi notuna sahip Yunanistan'ın şimdi “C” kategorisine düşme riskinin ortaya çıktığını, bunun da “iflas bayrağını çekmesi” anlamına geldiğini söyledi.

Cari açık konusunun, şu anda, Türkiye ekonomisinde konuşulabilecek tek olumsuz trend olduğunu ifade eden Şimşek, yabancı kuruluşların da onun üzerine odaklanmış olduklarını kaydetti.

DANIŞTAY'IN İPTAL ETTİĞİ KKDF KONUSUNA HENÜZ BAKILMADI

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Danıştay'ın 28 Ekim'den önce imzalanmış sabit faizli sözleşmeler için KKDF artışını durdurması ve sabit faizli kredi kullanan tüketicilere KKDF artışının iade edilmesi konusunda bir çalışma yapılıp yapılmadığına ilişkin bir soruya verdiği yanıtta ise henüz kararı okuyamadığını, saha çalışması nedeniyle inceleme inceleme imkanı bulamadığını belirterek, “oturup bakmak lazım” dedi.

ENERJİDEKİ ÖZELLEŞTİRMELERDE FİNANSMAN SORUNU YOK

Cari açığın en önemli unsurlarından enerji konusuna da değinen Bakan Şimşek, enerjideki özelleştirme projelerinde, özel sektörün finansman sorunuyla karşılaşacağını zannetmediğini vurguladı.

Enerjideki dağıtım ihalelerinde, başkent dışında, bugüne kadar bir sıkıntı yaşamadıklarını anlatan Şimşek, şimdiye kadar 9 bölgeyi devir ettiklerini, herhangi bir finansman sıkıntısı yaşanmadığı gibi, tam aksine alanların yüzde 80'inin peşin ödemede bulunduğunu söyledi.
Şimşek, “eğer bir finansman sıkıntısı yaşanırsa da, 2. ve 3. sıralara dönülür” şeklinde konuştu.

Maliye Bakanı Şimşek, rekabet açısından ise elektrik özelleştirmelerinde, üretim ve dağıtımın aynı elde toplanmasının gerekmediğini de ifade etti.

BAKAN YARDIMCILIĞI ÇOK İYİ BİR SİSTEM OLUR

Maliye Bakanı Şimşek, bakanlıklarda yapılacak yeni düzenlemelerle, devlet bakanlıklarının kaldırılarak, icracı bakanlıklara bakan yardımcılığı kurumunun getirilmesine de değindi.

Bunun, Avrupa ülkeleri ve batıda uygulanan başarılı bir sistem olduğunu belirten Şimşek, devlet bakanlığı sistemi yurtdışında olmadığı için daha önceki yurtdışı temaslarında bakan yardımcılığı gibi algılandığını kaydetti.

Yeni sistemin, bakanlıkların daha etkin çalışmasına katkıda bulunabilecek çok iyi bir sistem olduğunun altını çizen Şimşek, bakan yardımcılarının, bakanlık kurumuna olumlu destek sağlayacaklarını ifade etti.