Cari açık piyasayı bozdu dolar 1.58 lirayı geçti

CARİ işlemler hesabı, beklentilerin üzerine çıkarak 9 milyar 766 milyon dolar açık verdi. Geçen yılın mart ayındaki 4 milyar 281 milyon dolarlık açık rakamına göre, bu yılın mart ayında cari açık yüzde 128 oranında artış kaydetti.
3 ayda yüzde 121 arttı
Merkez Bankası, Ocak-Mart 2011 Dönemi Ödemeler Dengesi verilerine göre mart ayındaki gelişmelerle birlikte, cari açık yılın ilk üç ayında 22 milyar 118 milyon dolara ulaştı. Geçen yılın aynı döneminde 12 milyaR 89 milyon dolar olan açık ile karşılaştırılınca cari açığın 3 aylık artışı yüzde 121 oldu.
Dış ticaretten kaynaklandı
Bu gelişmede dış ticaret açığının bir önceki yıla göre 11 milyar 802 milyon dolar artarak 20 milyar 635 milyon dolara ulaşması etkili oldu. 12 ay birikimli cari işlemler dengesi açığı bir önceki aya göre 5 milyar 495 milyon dolar artışla 60 milyar 513 milyon dolar düzeyine ulaştı. Hükümet, 2011 yılı cari açık hedefini 42.2 milyar dolar düzeyinde belirlemişti.
Ekonomistler ise cari açıktaki bu artışta yurtiçindeki yabancı şirketlerin yurtdışına yaptığı aktarımların etkisi olduğuna da dikkat çekti. BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı: “Beklentilerin oldukça üzerinde gelen cari açığın en büyük nedenleri; yabancı şirketlerin yurtdışındaki ana şirketlerine yüklü miktarda temettü aktarmaları ve zayıf bavul ticareti. Üstelik henüz emtia fiyatlarındaki artışın etkisi görülmüş değil. Yıl sonu için 75 milyar dolar açık beklentimizi koruyoruz.”
Cari açığın mart ayında beklentilerin üzerine çıkması, dolar kurunu hareketlendirdi. Güne 1.56 lira seviyelerinden başlayan dolar kuru, cari açığın açıklanmasıyla birlikte 1.5730 liraya yükseldi. Dolardan önceki gün başlayan yabancı çıkışı dün de devam edince, bu rakam öğleden sonra 1.5820 liraya kadar çıkarken, bu rakam 16 Mart’tan dan bu yana en yüksek seviye oldu. Güne yüzde 8.46 seviyesinde olan gösterge faiz de, cari açık verisiyle birlikte yüzde 8.61’e çıktı.

3 aylık ödemeler dengesinde dikkat çeken gelişmeler

Mart 2010’da 10 milyar olan açık, bu yılın aynı döneminde 22.1 milyar doları aştı. Böylece geçen yıl ilk çeyrekte 8.8 olan dış ticaret açığı 20.6 milyar dolara çıktı.
Toplam ihracat da bu dönemde
27.8 milyar dolardan 33 milyar dolara çıktı. İthalat ise 36.7 milyar dolardan 53.7 milyar dolara ulaştı.
Turizm gelirleri, yüzde 28.5 artışla 3.1 milyar dolara ulaştı.
Doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlardaki toplam net çıkış 2 milyar 939 milyon dolar oldu.
Yabancıların yurtiçinde net yatırımları, 2 milyar 399 milyon dolar artarak
3 milyar 953 milyon dolara yükseldi.
Bankacılık sektörü yurt içi tahvil ihraçlarıyla 50 milyon ABD doları tutarında net satım yaptı.
Kaynağı bilinmeyen döviz girişi (net hata noksan) 1.4 milyar dolardan 4.3 milyar dolara çıktı.