Capital dergisi Ekim sayısından
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 02, 2001 14:25
MANİSALI TÜREK NASIL BÜYÜDÜ?
Manisa'lı Türek ailesinin hikayesi çok tanıdık. Ancak, onları farklı kılan, bildikleri işte (core business) yoğunlaşmaları, aile dayanışmasıyla yola çıkmaları... Baba Hasan Türek'in kurduğu yağ fabrikasıyla başlayan macera, tıp fakültesi mezunu ikinci kuşak Sait Türek'in ataklarıyla devam etti. Yağ ve salça derken, konserve ve türevlerinin üretimine de yönelen grup, son yıllarda ihracata da başladı. İhracat 10 milyon dolara, "Yonca Yağ"ın pazar payı da yüzde 4'e ulaştı. Dr. Sait Türek, kuruluş öykülerini, şirketlerinin bugünkü durumlarını ve hedeflerini Capital'e anlattı:
BEŞ KUŞAĞIN ANATOMİSİ
Cumhuriyet'in kurulduğu günden bu yana Türk iş dünyası çok sayıda patron ve girişimcinin doğuşuna, yükselişine tanıklık etti. Girişimciler sürekli kendilerini geliştirdiler. Her dönem farklı bir patron, girişimci tipi ortaya çıkardı. Tercih ettikleri sektörler, yönetim biçimleri ve hayat tarzlarıyla birbirinden farklı 5 kuşak dikkati çekiyor. Capital, Türkiye'ye damgasını vuran girişimcileri kuşaklar halinde analiz etti..
BİR DEVİN ANILARI
Efes Pilsen'i, Anadolu Grubu'nu herkes bilir. İzzet Özilhan'ı tanıyanların sayısı ise sınırlıdır. Oysa, ortağı Kamil Yazıcı ile birlikte grubun kuruluşunu gerçekleştirdi. Dev bir imparatorluk oluşturmasına rağmen, sürekli basından uzak kaldı, kendi deyimiyle, "yatırımlarını yapıp, vergisini vermeyi" tercih etti... Türk iş dünyasının bir dönemine tanıklık eden İzzet Özilhan, ilk defa Capital'e konuştu...
PAZARLAMADA 'GONZO' YAKLAŞIMI
İnternet, özellikle de yeni ekonomi rüzgarı, beraberinde yeni yaklaşımlar da getiriyor. Pazarlamadan şirket yönetimine, her alanda etkisini gösteren bu yaklaşımlara, yeni bir daha ekleniyor... "The Cluetrain Manifesto" adlı kitabıyla büyük ilgi gören Christopher Locke tarafından yazılan "The Gonzo Marketing: Winning through worst practices" adlı çalışmayla ortaya atılan bu yaklaşımın arkasında, çalışanların ve müşterilerin ilgi alanlarını paylaşma felsefesi yatıyor. Dünyanın önde gelen şirketlerine danışmanlık yapan ve ekim ayında yeni kitabı piyasaya çıkacak olan Christopher Locke da bu son kitabında internet ile birlikte yepyeni bir görünüm alan pazarlama konusunu tartışmaya açıyor.
TEPKİYE DİKKAT!
Türkiye ekonomisi için 1994, 1998 ve 2001 yıllarının ayrı bir önemi var. Bu yıllarda ekonomiyi vuran krizler, ekonomik hedefleri olduğu gibi, sektörlerin gidişatını da değiştirdi. Ancak, 2001 krizi de Türkiye ekonomisini derinden sarstı. Hükümet, IMF'e verdiği son niyet mektubunda, Türkiye ekonomisinin 2001 yılında yüzde 3 küçüleceğini öngörüyordu. Ama, ağustos ayında yapılan 9'uncu gözden geçirmeyle birlikte küçülme oranı revize edilerek yüzde 5,5'e yükseltildi. Ekonominin 2002 yılında yüzde 5 düzeyinde büyümesi, her sektörde farklı bir tablo ortaya çıkaracak. İşte bu tabloyu ve büyüme düzeyini önceden tahmin edebilenler, bütün hazırlık ve stratejilerini de bu doğrultuda hazırlayacak.
BEDENLERİ KONUŞUYOR
İletişimin en önemli araçlarından biri beden dili. Karşımızdaki insanlarla ilgili yargılarımızın yüzde yedisini sözcükler, yüzde 38'ini söyleyiş tarzı, yüzde 55'ini ise beden dili etkiliyor. Aynı şekilde karşımızdakilerin de... Capital, kişisel ilişkiler bazında olduğu kadar kitleleri de etkileyen beden dilini Türkiye'nin önde gelen iş adamlarının fotoğrafları üzerinden tartıştı.
DONDU KALDILAR!
Yatırımcıların büyük umutlar bağladığı dondurulmuş gıda sektöründe işler beklenenin tersine gelişti. Büyüme kapasitesinin oldukça yüksek olduğu sektöre konu hakkında hiç bilgisi olmayanlar bile yatırım yaptı. İç ve dış rekabet şirketleri zora sokunca şirketler birer birer kapanmaya başladı.
Türkiye dondurulmuş gıda tüketiminin Avrupa ülkeleri ve ABD'nin oldukça altında kalması şirketlerin bu sektöre olan ilgisini arttırdı. Bir taraftan milli gelirdeki artış, diğer taraftan kadınların iş yaşamına hızlı bir giriş yapması da ilgiyi destekledi. Şirket sayısı 50'lere kadar yükseldi ancak düşüş de çabuk geldi. Capital, Türk dondurulmuş gıda sektörünü büyüteç altına aldı.
REKLAMA KRİZ DARBESİ
Reklam sektörü için 2001 projeksiyonları büyümeye işaret ediyordu çünkü 2000 yılı, önceki tahminlerin aksine, oldukça iyi geçmişti. Pazara yeni giren reklamveren sektöre olumlu etki etmiş, yıl sonu cirosu 1.4 milyarı bulmuştu. Ancak şubat ayında yaşanan krizle birlikte sektör yeniden derin bir bunalıma sürüklendi. Umutlar yılın ikinci yarısına kalmışken Eylül ayında ABD'yi vuran terörün gölgesi düştü sektörün üzerine. Böylece işlerin düzelmesi olasılığı iyiden iyiye azaldı. Reklamcılar yıl sonunda yüzde 50'ye yakın daralma bekliyor.
AYRILIK RÜZGARI
Özgörköyler, Esenler, Ösen-Özyavuzlar ve daha köklü birçok Egeli aile en güçlü dönemlerinde bölünme ya da dağılma süreci yaşadı. Genelde tüm Türkiye'de aile şirketlerinde görülebilen bu sürecin, Ege Bölgesi'nde çok sık yaşanması dikkati çekiyor. Kimi uzmanlara ve işadamlarına göre ailelerin bölünmesi, ayrılıkların yaşanması doğal bir süreç. Farklı alana yönelmek isteyen girişimci Ege ve İzmir'de ağırlıkta, herkes ayrılıp kendi yoluna gidiyor. Capital, İzmir ağırlıklı olarak Ege bölgesinde ayrılıkların yaşandığı şirketlerin öykülerini araştırdı.
KAYNAK VAR KULLANAN YOK
Kasım ve şubat ayında yaşanan iki kriz ekonomideki dengeleri de değiştirdi. Yaşanan iki kriz ile bir çok şirketin mali durumu bozulurken, kredi muslukları da bir anda kapandı. Yatırımlar askıya alındı. Fakat krizin en yoğun olduğu günlerde bile kredi kullandırmaya devam eden bankalar vardı. Bunların başında da Sınai Yatırım Bankası (SYB) geliyor. Haziran ayının son günlerinde bankanın genel müdürlüğünü Ahmet Ayaydın'dan devralan Halil Eroğlu, SYB kredilerinin benzerlerinden daha ucuz, buna rağmen uzun vadeli olduğunu söylüyor. Halil Eroğlu, SYB'nin yeni vizyonunu, kredi pazarının son durumunu ve ellerindeki kaynakları Capital'e anlattı.
Manisa'lı Türek ailesinin hikayesi çok tanıdık. Ancak, onları farklı kılan, bildikleri işte (core business) yoğunlaşmaları, aile dayanışmasıyla yola çıkmaları... Baba Hasan Türek'in kurduğu yağ fabrikasıyla başlayan macera, tıp fakültesi mezunu ikinci kuşak Sait Türek'in ataklarıyla devam etti. Yağ ve salça derken, konserve ve türevlerinin üretimine de yönelen grup, son yıllarda ihracata da başladı. İhracat 10 milyon dolara, "Yonca Yağ"ın pazar payı da yüzde 4'e ulaştı. Dr. Sait Türek, kuruluş öykülerini, şirketlerinin bugünkü durumlarını ve hedeflerini Capital'e anlattı:
BEŞ KUŞAĞIN ANATOMİSİ
Cumhuriyet'in kurulduğu günden bu yana Türk iş dünyası çok sayıda patron ve girişimcinin doğuşuna, yükselişine tanıklık etti. Girişimciler sürekli kendilerini geliştirdiler. Her dönem farklı bir patron, girişimci tipi ortaya çıkardı. Tercih ettikleri sektörler, yönetim biçimleri ve hayat tarzlarıyla birbirinden farklı 5 kuşak dikkati çekiyor. Capital, Türkiye'ye damgasını vuran girişimcileri kuşaklar halinde analiz etti..
BİR DEVİN ANILARI
Efes Pilsen'i, Anadolu Grubu'nu herkes bilir. İzzet Özilhan'ı tanıyanların sayısı ise sınırlıdır. Oysa, ortağı Kamil Yazıcı ile birlikte grubun kuruluşunu gerçekleştirdi. Dev bir imparatorluk oluşturmasına rağmen, sürekli basından uzak kaldı, kendi deyimiyle, "yatırımlarını yapıp, vergisini vermeyi" tercih etti... Türk iş dünyasının bir dönemine tanıklık eden İzzet Özilhan, ilk defa Capital'e konuştu...
PAZARLAMADA 'GONZO' YAKLAŞIMI
İnternet, özellikle de yeni ekonomi rüzgarı, beraberinde yeni yaklaşımlar da getiriyor. Pazarlamadan şirket yönetimine, her alanda etkisini gösteren bu yaklaşımlara, yeni bir daha ekleniyor... "The Cluetrain Manifesto" adlı kitabıyla büyük ilgi gören Christopher Locke tarafından yazılan "The Gonzo Marketing: Winning through worst practices" adlı çalışmayla ortaya atılan bu yaklaşımın arkasında, çalışanların ve müşterilerin ilgi alanlarını paylaşma felsefesi yatıyor. Dünyanın önde gelen şirketlerine danışmanlık yapan ve ekim ayında yeni kitabı piyasaya çıkacak olan Christopher Locke da bu son kitabında internet ile birlikte yepyeni bir görünüm alan pazarlama konusunu tartışmaya açıyor.
TEPKİYE DİKKAT!
Türkiye ekonomisi için 1994, 1998 ve 2001 yıllarının ayrı bir önemi var. Bu yıllarda ekonomiyi vuran krizler, ekonomik hedefleri olduğu gibi, sektörlerin gidişatını da değiştirdi. Ancak, 2001 krizi de Türkiye ekonomisini derinden sarstı. Hükümet, IMF'e verdiği son niyet mektubunda, Türkiye ekonomisinin 2001 yılında yüzde 3 küçüleceğini öngörüyordu. Ama, ağustos ayında yapılan 9'uncu gözden geçirmeyle birlikte küçülme oranı revize edilerek yüzde 5,5'e yükseltildi. Ekonominin 2002 yılında yüzde 5 düzeyinde büyümesi, her sektörde farklı bir tablo ortaya çıkaracak. İşte bu tabloyu ve büyüme düzeyini önceden tahmin edebilenler, bütün hazırlık ve stratejilerini de bu doğrultuda hazırlayacak.
BEDENLERİ KONUŞUYOR
İletişimin en önemli araçlarından biri beden dili. Karşımızdaki insanlarla ilgili yargılarımızın yüzde yedisini sözcükler, yüzde 38'ini söyleyiş tarzı, yüzde 55'ini ise beden dili etkiliyor. Aynı şekilde karşımızdakilerin de... Capital, kişisel ilişkiler bazında olduğu kadar kitleleri de etkileyen beden dilini Türkiye'nin önde gelen iş adamlarının fotoğrafları üzerinden tartıştı.
DONDU KALDILAR!
Yatırımcıların büyük umutlar bağladığı dondurulmuş gıda sektöründe işler beklenenin tersine gelişti. Büyüme kapasitesinin oldukça yüksek olduğu sektöre konu hakkında hiç bilgisi olmayanlar bile yatırım yaptı. İç ve dış rekabet şirketleri zora sokunca şirketler birer birer kapanmaya başladı.
Türkiye dondurulmuş gıda tüketiminin Avrupa ülkeleri ve ABD'nin oldukça altında kalması şirketlerin bu sektöre olan ilgisini arttırdı. Bir taraftan milli gelirdeki artış, diğer taraftan kadınların iş yaşamına hızlı bir giriş yapması da ilgiyi destekledi. Şirket sayısı 50'lere kadar yükseldi ancak düşüş de çabuk geldi. Capital, Türk dondurulmuş gıda sektörünü büyüteç altına aldı.
REKLAMA KRİZ DARBESİ
Reklam sektörü için 2001 projeksiyonları büyümeye işaret ediyordu çünkü 2000 yılı, önceki tahminlerin aksine, oldukça iyi geçmişti. Pazara yeni giren reklamveren sektöre olumlu etki etmiş, yıl sonu cirosu 1.4 milyarı bulmuştu. Ancak şubat ayında yaşanan krizle birlikte sektör yeniden derin bir bunalıma sürüklendi. Umutlar yılın ikinci yarısına kalmışken Eylül ayında ABD'yi vuran terörün gölgesi düştü sektörün üzerine. Böylece işlerin düzelmesi olasılığı iyiden iyiye azaldı. Reklamcılar yıl sonunda yüzde 50'ye yakın daralma bekliyor.
AYRILIK RÜZGARI
Özgörköyler, Esenler, Ösen-Özyavuzlar ve daha köklü birçok Egeli aile en güçlü dönemlerinde bölünme ya da dağılma süreci yaşadı. Genelde tüm Türkiye'de aile şirketlerinde görülebilen bu sürecin, Ege Bölgesi'nde çok sık yaşanması dikkati çekiyor. Kimi uzmanlara ve işadamlarına göre ailelerin bölünmesi, ayrılıkların yaşanması doğal bir süreç. Farklı alana yönelmek isteyen girişimci Ege ve İzmir'de ağırlıkta, herkes ayrılıp kendi yoluna gidiyor. Capital, İzmir ağırlıklı olarak Ege bölgesinde ayrılıkların yaşandığı şirketlerin öykülerini araştırdı.
KAYNAK VAR KULLANAN YOK
Kasım ve şubat ayında yaşanan iki kriz ekonomideki dengeleri de değiştirdi. Yaşanan iki kriz ile bir çok şirketin mali durumu bozulurken, kredi muslukları da bir anda kapandı. Yatırımlar askıya alındı. Fakat krizin en yoğun olduğu günlerde bile kredi kullandırmaya devam eden bankalar vardı. Bunların başında da Sınai Yatırım Bankası (SYB) geliyor. Haziran ayının son günlerinde bankanın genel müdürlüğünü Ahmet Ayaydın'dan devralan Halil Eroğlu, SYB kredilerinin benzerlerinden daha ucuz, buna rağmen uzun vadeli olduğunu söylüyor. Halil Eroğlu, SYB'nin yeni vizyonunu, kredi pazarının son durumunu ve ellerindeki kaynakları Capital'e anlattı.