Güncelleme Tarihi:
ENFLASYONDA kasımda yine gıda fiyatları devreye girdi ve yeni zirve görüldü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre aylık enflasyon yüzde 1.49 arttı ve yıllık enflasyon yüzde 12.98’e yükseldi. Yıllık enflasyon TÜİK’in yeni hesabına geçtiği 2003’ten bu yana görülen en yüksek enflasyon seviyesi. Bu zirvenin oluşumunda ise tanıdık bir yüz var. Domatesin başı çektiği gıda grubunda fiyatlar yüzde 2.11 arttı ve bu aylık enflasyonu 0.46 puan arttırdı. Domatesteki artış ise yüzde 45.29. Bunun nedeni ise kasımda üç şirkettin Rusya’ya başladığı ihracatın yanı sıra mevsim gereği üründeki azalmada. Analistler enflasyonun şu anda Merkez Bankası’nın piyasayı fonladığı yüzde 12.25’lik Geç Likidite Penceresi faizini geçtiğine dikkat çekerken, bu faizde bir değişiklik olabileceği görüşünde. Merkez Bankası’nın yıl sonu için revize edilmiş enflasyon hedefi olan yüzde 9.8 ise çoktan aşıldı. Gelecek aylarda geçen yılki yüksek enflasyonun yarattığı baz etkisiyle enflasyonda gerileme bekleniyor.
KIŞ ZAMLARI
Kasımdaki yükselişten sadece domates sorumlu değil elbette. Diğer yaz sebzeleri de fiyat artışları yaşadı. Bunların başında patlıcan, kabak geliyor. Ayrıca patatesteki 8.45’lik artış da dikkat çekti. Patateste artışın nedeni arz talep dengesinin bozulması. Depolara kaldırılan patatesler piyasaya çıkmayınca fiyatlarda da artış kaçınılmaz oldu. Gıda grubunda yüzde 2.11’lik artışın aylık enflasyona etkisi 0.46 puan. Gıdadan sonra kış sezonunu zamla açan giyim ve ayakkabı da enflasyonu yükselten gruplardan. Özellikle kaban, bot, kazak fiyatlarındaki zamlar giyimi ve ayakkabı grubunda aylık enflasyonu yüzde 3.77 artırdı. Genel enflasyona 0.28 puan artırıcı etki yaptı.
DOLAR –PETROL ETKİSİ
Benzin ve mazot petrol fiyatlarında kasımda yaşanan yükselişten nasibini aldı. Elbette dolardaki oynaklık da unutulmamalı. Ulaştırma grubundaki yüzde 2.01 enflasyonun genel aylık enflasyona etkisi de 0.33 puan. Malum kış geldi. Doğalgazda zam olmasa da kömür fiyatlarındaki yükseliş konut grubunda yüzde 1.25’lik enflasyona neden oldu. Bunun enflasyona etkisi 0.19 puan oldu. Merkez Bankası’nın da yakından izlediği çekirdek enflasyonda da artış var. Üretici fiyatları yıllık yüzde 17.30’a yükseldi.
DOLAR 3.90’IN ALTINA GERİLEDİ
Haftaya yükselişle başlayan ve 3,9456’yı gören dolar dün öğleden sonra düşüşe geçerek 3,8952’ye kadar geriledi. Euro yüzde 0,7 düşüşle 4,6220’den, sterlin ise yatay seyirle 5,2710’dan alıcı buldu. Dün piyasaların kapanmasının ardından 23.30 sıralarında dolar, bankalararası işlemlerde 3.8780 TL seviyelerine kadar geriledi. Analistler, açıklanan kasım ayı enflasyon verisinin yıllık yüzde 12,98 ile beklentileri aşmasının, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) aralık ayında faizleri artıracağı beklentilerini yükselttiğini, bunun da tahvil ve kur piyasasında pozitif havanın güçlenmesini sağladığını belirtti.
ŞİMŞEK: GIDADAN KAYNAKLANIYOR
BAŞBAKAN Yardımcısı Mehmet Şimşek, enflasyondaki yükselişin daha çok gıda fiyatlarından kaynaklandığını belirterek, “Kasım ayında yıllık enflasyondaki 1.08 puanlık artışın 0.52 puanı işlenmemiş gıdadan geldi. Enflasyonda aralık ayından itibaren kalıcı bir düşüş süreci başlayacaktır” dedi.