Oluşturulma Tarihi: Mayıs 10, 2005 01:53
Türkiye’nin en soğuk ve en fakir ilçelerinden biri olan Çaldıran’dan 1985’te Antalya’ya lise okumak için giden Fettah Tamince, Antalya’da turiste halı satarak ticarete başladı, dünya çapında turizmci olmayı başardı.
VAN’ın Çaldıran ilçesinden 1985’te Antalya’daki yakınlarının yanına giden Fettah Tamince lise okurken ‘turiste halı satmaya’ başladı ve 1994’te kendi şirketini kurdu. Tamince, şu anda 6 oteli olan uluslararası Rixos Oteller Grubu’nun patronu ve yıllık cirosu yaklaşık 500 milyon doları buluyor. Fettah Tamince şöyle başlıyor anlatmaya:
‘Ben şu anda 32 yaşındayım. 3 çocuğum var ve Van Çaldıran doğumluyum. Çaldıran’ın üç özelliği vardır; bir tanesi Türkiye’nin en soğuk yeridir -45 derecelerdedir soğuğu, ikincisi Türkiye’nin en azgelişmiş ilçeleri arasında üçüncüydü. Üçüncü özelliği ise köyleriyle birlikte 50 bin nüfusludur ama hastanesi ve doktoru yoktu. 1985’te Bu kadar ‘nitelikli’ bir ilçeden Antalya’nın sıcağına adeta kaçtım. O seneye kadar ailemle birlikte Çaldıran’da yaşıyordum. Babam manifaturacıydı ve ben en büyük çocuk olarak ona yardım ederdim (9 kardeşiz, 5 erkek 4 kız).
İYİ KARNE ÖDÜLÜ ANTALYA: 1985’te Çaldıran’da ortaokulu birinci olarak bitiren Fettah Tamince’nin babası, bu başarısını ödüllendirmek için onu Antalya’daki akrabalarının yanına tatile gönderir. Tamince şöyle devam ediyor anlatmaya: ‘Ben tek başıma Antalya’ya geldim ve bir daha geri dönmedim. Liseye devam ettim ve bitirdim. Liseyi okurken de turizmle ilgilenmeye başladım. Akrabalarım halı satardı turistlere. Ben de onlarla birlikte halı satmaya ve dil öğrenmeye başladım. Lise bitince de Almanya’da okumaya başladım. Orada üniversiteyi bitirmek bu arada da halı ticareti yapma isteğim vardı. Üniversiteyi bitiremedim ama liseyi okurken 2 tane şirketim olmuştu zaten. Bir tanesi deri çanta üzerine bir tanesi de konfeksiyon üzerineydi.
HALI SATMAK ÇEVRE GETİRDİ:
Fettah Tamince, halı satarken çevresinin çok geliştiğini belirtiyor ve halı işi gerilemeye başlayınca da mücevher işine girdiğini anlatıyor. Tamince, ‘1994’te mücevher işine başladık. Antalya Kemer’de ilk mağazamı açtım. 1995’te de Rus turist gelmeye başladı. Rusya’da da mücevher mağazası açtık. Ruslar bizim bölgemizde odaklanınca da turizmin diğer alanlarına yayıldık. Gayrimenkule girdik, turistlere ikinci evi satma, villa ve konut geliştirme işlerine girdik. 1999’da da ilk otelimizi kurduk. Onu da bir arkadaşa villa satmaya çalışırken yarım kalmış bir oteli alarak yaptık’ diyor.
100 AİLE ANTALYA’YA GELDİ: Fettah Tamince, Antalya’da işlerini büyütünce tüm ailesi de Antalya’ya gelir, ayrıca akraba komşu derken Çaldıran’dan Antalya’ya göç eden aile sayısı 100’ü aşar. Şu anda 500 milyon dolara yaklaşan cirosuyla 4500 kişilik istihdama ulaşan Fettah Tamince, 6 ülkede faaliyet gösterdiklerini söylüyor.
Üç ayaklı modelin en güçlü motoru inşaat şirketi oldu FETTAH Tamince’nin turizmci vizyonu çok gelişmiş ancak bu konudaki gelişimin ve cirosunun ağırlık merkezi inşaat olmuş. Tamince üç ayrı alanda gelişen işlerini şöyle anlatıyor:
‘Mücevher işinde Lidyon Mücevher olarak 11 şubemiz var, bunların 4 tanesi Rusya’da. Bu yıl Kazakistan’a da bir tane açılacak. Bu işin cirosu 20 milyon
dolar. Turizmin yani otellerin cirosu ise 100 milyon dolar. Bizim asıl ciro kaynağımız ise inşaat işi. İnşaat şirketini aslında zorlama kurmuştum. İlk başlarda 20 villa yaptırmıştım ve bunu bir inşaatçı firmaya ‘yaptırıp satarım’ diyordum. Ancak, yapamadılar ve hem param gitti hem de iş ortada kaldı. Ben de ‘kendim yaparım’ diye girdim işe ve otellerimin inşaatlarını yaptım. Bu konuda iddialı ve başarılı olunca da devam ettik. Şu anda 5 ülkede inşaat yapan bir şirket haline geldik. İnşaattaki ciromuz 350 milyon doları aşıyor.’
İngiliz mimarla, Kazakistan’a piramit KAZAKİSTAN’da dünyaca ünlü İngiliz mimarlarından Lord Norman Foster’la ‘bir barış sanayii kuruyoruz’ diyen Fettah Tamince şöyle anlatıyor bu projeyi:
‘Cumhurbaşkanının isteği ile açılan proje yarışmasını kazandık. Piramit şeklinde bir bina yapıyoruz. Bu projeyle yabancı medya da çok ilgileniyor. Discovery Channel bu projeyi yayınlayacak. 2006 haziranında bu proje tamamlanmış olacak. Antalya’da ise Rixos Premium’u yapıyoruz. Bu çok çok lüks bir otel oluyor. Oda fiyatı ortalama 400 dolar. 3000 dolarlık villalar olacak. İçinde uçağı, helikopteri, mutfağı aşçısı olan 100 bin dolarlık haftalık tatil paketlerimiz de var.’
Hedef 1000 otelli dünya devi olmak RİXOS otellerinin sahibi Fettah Tamince, dünyaya yayılma vizyonuyla çalıştıklarını belirtiyor ve şöyle konuşuyor:
‘Şu anda 6 tesisimiz var. Önümüzdeki 3 ay içinde 3 tane daha açacağız. 1 tane Ukrayna’da, 1 tane Kazakistan’da ve 1 tane de Belek’te. İnşaatı devam eden ve 2006’ta açılacak projelerimiz de var. Hırvatistan’da 1 tane, Kiev, Moskova ve Viyana’da birer şehir oteli yapıyoruz. Yatırımları da genellikle sermaye koyarak yapmıyoruz. Daha çok işletme ve pazarlama gücümüzle ortak oluyoruz ama projenin inşaatını da biz yapıyoruz. Bu yıl açılacak otel yatırımlarımızın tutarı 225 milyon dolar. Devam eden yatırım tutarımız 425 milyon dolar. Hepsi 2006 haziranında tamamlanmış olacak. Ben 15 yıllık bir iş programı yaptım. 2015’te 1000 otel olunca kutlama yaparız diyorum dünyanın her yerinde Rixos otelleriyle 1000 adet otel. O zaman bayram yapacağız.’
Kayseri’nin geleneksel ürün ihracatı artıyor
KAYSERİ’de kurulu Öz-El Unlu Mamuller Limited Şirketi, ihraç ettiği ürünler arasına cevizli üzüm pekmezi sucuğu ve çemeni de kattı. Şirket Genel Müdürü Ömer Başkal, Argıncık Doğu Sanayi Bölgesi’ndeki tesislerinde yufka ve börek çeşitleri ile Kayseri mantısı, katmer, tel kadayıf ürettiklerini kaydetti. Ürettikleri ürünlerin tamamına yakınını AB ülkeleri ile ABD’ye ihraç ettiklerini ifade eden Başkal, şunları söyledi:
‘Ürettiğimiz ürünlerin tamamına yakınını, Almanya üzerinden özellikle Türklerin yoğun olarak bulunduğu ülkeler ile diğer AB ülkelerine ihraç ediyoruz. Geçen yıl bin ton dolayında yufka, köy yufkası, sigara, muska ve gül böreği ile, katmer, Kayseri mantısı, Kemal Paşa Tatlısı, pişmaniye ihraç ettik. Yıl sonuna kadar 1,500 ton civarında yufka, börek çeşitleri ve diğer ürünlerden ihraç etmeyi hedefliyoruz.’
Karadeniz’de ihracat lideri il Trabzon
KARADENİZ Bölgesi’ndeki 18 ilden bu yıl Ocak-Mart döneminde yapılan 362 milyon 129 bin dolarlık ihracatın yaklaşık yüzde 38.5’i Trabzon’dan gerçekleştirildi. Karadeniz Bölgesi’nden bu yıl Ocak-Mart döneminde yapılan ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 8 artarak 362 milyon 129 bin dolara ulaştı. Bartın, Bayburt, Düzce, Gümüşhane, Kastamonu, Tokat ve Samsun’dan 2005’te yapılan ihracatta 2004’e göre gerileme yaşanırken, Amasya, Bolu, Çorum, Giresun, Ordu, Rize, Trabzon ve Zonguldak’tan yapılan ihracatta önemli oranlarda artışlar meydana geldi. 2004’de Karadeniz Bölgesi’nden 458 firma ihracat yaparken, 2005’de bu sayı 603’e çıktı.
Bölgedeki 18 ilden bu yıl Ocak-Mart döneminde yapılan 362 milyon 129 bin dolarlık ihracatın 139 milyon 210 bin dolarlık bölümü Trabzon’dan gerçekleştirildi. Trabzon’u 62 milyon 47 bin dolarla Ordu, 38 milyon 268 bin dolarla Rize izledi.