Büyüten tüketim
Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE ekonomisi yılın son çeyreğinde hızlanarak yüzde 5.7 büyümeyi başardı.
Bu sonuç 2015 için de hedeflerin tutmasını sağladı ve 2015 yılı büyümesi yüzde 4 ile Orta Vadeli Program’a (OVP) uyumlu geldi. Büyümenin son çeyrekte de yılın genelinde de lokomotifi vatandaş ve kamu oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre vatandaşın 2015’te yüzde 4.5 artan tüketim harcamaları yüzde 4’lük büyümenin neredeyse dörtte üçünü tek başına sağladı. Kamunun tüketim harcamaları ise yüzde 6.7 arttı ve bu da neredeyse dörtte birlik bölümü oluşturdu. Son çeyrekte de vatandaşın tüketimi yüzde 4.7 arttı ve bu 3.17 puanlık katkı sağladı, kamunun da son çeyrekte harcamalarındaki artış yüzde 8.1’e ulaştı. Kamunun son çeyrekte katkısı 1 puanı geçti. En son kamunun bu kadar yüksek tüketim harcaması 2013 yılında yaşanmıştı. Vatandaş harcamayı da otomobil ve akıllı telefona yaparken kamu mal ve hizmet alımları gerçekleştirdi. Seçimlerin etkisi, vatandaşın ertelenen talebinin devreye girmesi büyümeyi coştururken üretimde işler iyi gitmedi. Tarım hızlandı ama sanayi sektörü 2014’teki katkısını aşamadı. 3 lirayı geçen dolar kuru ve yüzde 19.7’lik kredi büyümesi bankacılık ve finans sektörünü de büyüttü. Finans sektörü yüzde 10 büyüyerek 2015’te büyümeye 1.3 puan katkı sağladı.
EN HIZLILAR ARASINDA
Bu büyümelerle Türkiye ekonomisi cari fiyatlarla 1.9 trilyon liralık büyüklüğe ulaştı ve yüzde 5.7’lik son çeyrek büyümesi G20 ülkeleri arasında Türkiye’ye dördüncü en hızlı ülke yapmayı başardı. Ancak dolar kurunun Türk Lirası’na karşı aşırı değerlenmesi ekonominin dolar bazında büyüklüğünü etkiledi. Cari fiyatlarla Türkiye ekonomisi yüzde 9.9 küçüldü ve 719.9 milyar dolara geriledi. Kişi başına milli gelirimiz de kan kaybetti. 2014 yılında 10 bin doların üzerindeyken 2015’te kişi başı milli gelir 9 bin 261 dolara indi.
İHRACAT TOPARLANIYOR
Yılın ilk üç çeyreğinde ekonomiye küçültücü etki yapan ihracat yılın son çeyreğinde yüzde 2.1 büyüdü ve yüzde 5.7’lik büyümeye 0.56 katkı yaptı. İhracatta yıllık kayıp yüzde 0.8 oldu ve bu ekonomiye 0.22 puan daralttı. İthalat ise yılın son çeyreği yüzde 0.3 büyüdü ve o da ekonomiyi 0.08 puan küçülttü.
İmalat sanayi son çeyrekte yüzde 7.8 büyüse de yıllık büyümesi yüzde 3.8’de kaldı. 2014 yılındaki gibi yıllık ekonominin büyümesine katkısı 1 puanda kalan sanayi yine de inşaat, ticaret ve turizm sektörlerine göre daha iyi. İnşaat sektöründe yıllık büyüme sadece yüzde 1.7 olarak belirlendi. Bu sektörün büyümeye katkısı 0.1 puanda kaldı.
EN ÇOK OTOMOBİLE HARCADIK
VATANDAŞIN tüketim harcamalarında en yüksek artış yüzde 12 ile ulaştırma ve haberleşme grubuda oldu. Ulaştırma ve haberleşme grubunda öne çıkan harcama otomobil, ayrıca akıllı telefonlar da etkili. 2015 yılında zaten otomotiv sektörü iç pazarda 1 milyon adet satış rakamını aşarak cumhuriyet tarihi rekoru kırmıştı. Gıdada yüzde 0.19, konut, elektrik, su yüzde 1.82 artış oldu.
G20’DE EN HIZLI DÖRDÜNCÜ ÜLKE
BAŞBAKAN Yardımcısı Mehmet Şimşek, geçen yıl ekonominin yüzde 4 ile Orta Vadeli Program’da (OVP) öngörülen seviyede büyüdüğünü belirterek, “Böylece Türkiye, G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen dördüncü ekonomi olurken, Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ekonomilerin 2 katından fazla büyümüştür” dedi.