Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Şubat 19, 2006 00:00
Kurumlar vergisinin 10 puan düşürülmesiyle kaldırılan yatırım indiriminin yerine, büyük yatırımlara kademeli vergi indirimi getirilmesi planlanıyor. Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, yatırımlardan doğan kazançlar için düşük oranlı vergilemeyi çok önemli bulduklarını belirtti.
KALDIRILMASI, iş dünyasında büyük tartışmalara yol açan yatırım indiriminin yerine; ihracat ve ithalat kompozisyonunu yeniden düzenleyerek, ödemeler dengesinde yapısal dönüşüm sağlanmasını hedefleyen "kademeli vergi indirimi" getirilmesi planlanıyor. Yerli-yabancı yatırımcı ayrımı gözetilmeksizin getirilmesi öngörülen "kademeli vergi indiriminde"; yatırımlardan doğan kazançlar için, gelecek yatırıma bağlı olarak yatırım tutarı ve yaratılacak istihdam koşullarına bağlı olarak, kademeli düşük oranlı vergileme öngörülüyor. Vergi Konseyi’nin uzun bir süredir gündeminde bulunan "büyük yatırımlara kademeli vergi" projesi, ara malı ithalatındaki artışın da körüklediği cari işlemler açığına dönük bir önlem olarak tartışılıyor.
UNAKITAN: ÇARE BULMALIYIZ: Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Marmara Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada, kurların yükseltilmesine dönük müdahaleyi hiçbir zaman doğru bulmadıklarını söyleyerek, "Ama ne dersek diyelim, bizim bu dış ticaret açığına, cari açığa, ödemeler dengesindeki açığa çare bulmamız lazım" demişti. Vergi Konseyi’nin kısa bir süre önce Unakıtan’a ödemeler dengesi sorununun çözümüne dönük olarak "kademeli vergi indirimi"ni öneren bir rapor sunduğu öğrenildi. Henüz kesinleşmeyen, Unakıtan’ın da sıcak baktığı belirtilen "yatırımlara kademeli vergi indirimi" nin, TBMM’de görüşülmeyi bekleyen, ancak metinde yer almayan Kurumlar Vergisi tasarısı sürecinde gündeme gelmesi bekleniyor.
ÖDEMELER DENGESİNDE DÖNÜŞÜM: Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal Hürriyet’e Konsey olarak bu konuyu uzun süredir ele alıp tartıştıklarını hatırlatarak, kademeli vergi indiriminin, yatırım indiriminin kaldırılmasının sonuçlarını ikame edeceğini, bununla da sınırlı kalmayıp ödemeler dengesinde esaslı bir dönüşüm sağlayacağını belirtti. Uysal, kaldırılması büyük tepki gören yatırım indiriminde selektif davranılmadığını ve eski yatırım karlarından mahsup edilmesi nedeniyle Kurumlar Vergisi tabanının eridiğini vurguladı. Mustafa Uysal, yatırımlardan doğan kazançlar için getirilmesini istedikleri düşük oranlı vergilemede, ihracat ve ithalatta dönüşümün amaçlandığını belirtti.
YÜZDE 16-6 ARALIĞI: Kademeli vergi indirimiyle, sanayi ve hizmetler sektörü stratejisinin yeniden alınacağını belirten Uysal, şunları söyledi: "Karar elbette, hükümet ve yasamanın. Ancak biz raporlarımızda bu konuyu dile getirip ilettik. Yatırımın büyüklüğüne ve belli bir istihdam getirilmesi koşullarına bağlı olarak, Kurumlar Vergisi, yüzde 16’dan başlayıp, belli sürelerde, yüzde 6’lara kadar inebilir. Kaldırılan yatırım indirimi selektif değildi. Türkiye’nin önceliklerini dikkate almıyordu. Belli stratejileri gözetmeyen yatırım teşviki anlamını tamamen yitirdi. Şimdi yine bir teşvik gerekiyor. Ama bu kez bu teşvikin, ödemeler dengesinde yapısal değişimi sağlayacak, ihracat, ithalatı gözeten, turizm ve diğer hizmetler sektörünü ön plana çıkaran temellere dayanması gerekiyor."
Gıdada KDV indirilsin, Unakıtan’ın elini öpelim
TÜRKİYE Gıda Sanayicileri ve İçecekçileri Federasyonu (TGDF) gıda ürünlerinde KDV’nin makul seviyelere çekilerek KDV’deki çelişkilerin de ortadan kaldırılması için Maliye Bakanlığı’na KDV raporu hazırladı. TGDF Başkanı Şemsi Kopuz, gıdada yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olarak üç değişik KDV oranı uygulanmasının çelişki olduğunu belirterek, "KDV ’de indirim olursa gerekirse Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın elini öperim" dedi. Kopuz, "Türkiye’de 60 milyar dolarlık işlenmiş gıda üretiliyor ve tüketiliyor. Bunun yarısının, yani 30 milyar dolarlık bölümünün kayıtdışı olduğunu düşünüyoruz. Burada 3 milyar dolarlık KDV kaybı var" diye konuştu. İşlenmiş gıda ürünlerinin KDV’si düzenlenirken sosyal boyutun unutulmaması gerektiğine dikkat çeken Kopuz, Türkiye nüfusunun yüzde 35’inin yetersiz beslendiğini, vatandaşın sağlıklı gıdalar tüketmesine fırsat vermek gerektiğini kaydetti. Kopuz, KDV oranlarında yapılacak indirimin, gıda sektörünün gelişmesine önemli bir katkı sağlayacağını belirterek, "Bazı gıda ürünlerinde halen yüzde 18 olan KDV’nin yüzde 8’e, bazılarının da yüzde 1’e indirilmesi gerekiyor. KDV’de tek oran istiyoruz" dedi.
Vergi kaybı olmaz
VERGİ Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, "kademeli vergi indirimi, vergi kaybına yol açmaz mı?" sorumuza "Hayır" diyerek şu yanıtı verdi: "Olmayan bir yatırımın vergi kaybı olmaz. Siz yatırımcıla, ’şu koşullarda gelir misin?’ diye soracaksınız. Sözgelimi ’Türkiye’de 500 milyon dolarlık yatırım yaparsan, elde ettiğin kazancı, şu kadar yıl şu oranda vergilendiririz’ diyeceksiniz. Bütçeye bir yükü yok. Bu birinci adım. İkinci adımda ise diyelim ki yatırım üç yılda tamamlandı. Ondan sonra bu üretim, ihracat kalemine girecek. Ve artık biz bu ürünü ülkemizde ürettiğimiz için, ara malı ithalatı ikame edilecek. O ürünün ithaline ihtiyaç duymayacağız. Bu da ödemeler dengesini iyileştirici bir gelişme olacak."