Kamuoyunda bir süredir tartışma konusu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Ahmet Ertürk'ün de Maliye Bakanlığı ve TAPDK'yı inceleme yapmaya çağırdığı Burgaz Rakı'daki sahte bandrol olayı iddiaları için, Maliye Bakanlığından sonra, TAPDK da harekete geçti.
TAPDK Başkanı Mehmet Küçük, denetim birimine olayın ayrıntılı bir biçimde incelenmesi ve sonuca göre gereğinin yapılması için talimat verdiğini ve bu çerçevede özel bir görevlendirme yapıldığını bildirdi.
Piyasa denetimi yapan dairenin koordinasyonunda gerçekleştirilecek incelemeye ilgili teknik dairelerin de katkı sağlayacağını kaydeden Küçük, şöyle devam etti:
“TMSF, bu konuda geçen yıl temmuz ayında TAPDK'ya bandrol uygulamasıyla ilgili bir yazı yazmış. Ancak, geçen yıl kullanılan mobil cihazlar, alkollü içkilerde farklı boyutlarda şişelerdeki bandrol ayrımını yapamıyordu. Bundan dolayı, rakı şişelerindeki 20, 35, 70 ve 100 santilitrelik (cl) şişelerde mevzuata aykırı bandrol kullanılsa dahi bu anlaşılamıyordu. TAPDK da o tarihte, TMSF'ye bu durumu açıklayan bir yazı yazmış. Dolayısıyla Burgaz Rakı konusunda Gelir İdaresi de, biz de o dönemdeki uygulamaya dair bir şey atlamış değiliz.”
Küçük, ancak ortaya çıkan son gelişmelerin ardından Burgaz Rakı'daki sahte bandrol iddialarının bütün yönleriyle incelenmesi için, denetim birimlerini harekete geçirdiklerine dikkat çekerek, “Olayı ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz ve sonuca göre de gereğini yapacağız” açıklamasında bulundu.
TAPDK Başkanı, bandroldeki istismar olayları üzerine mobil cihazlarının yenilendiğini ve şu anda kullanılan mobil cihazlarla alkollü içkilerdeki bandrol ayrımının sağlıklı bir şekilde yapılabildiğini sözlerine ekledi.
SAVCILIK, TAPDK'YA NUMUNELER GÖNDERDİBu arada, olayı soruşturan Lüleburgaz Cumhuriyet Başsavcılığı, incelenmek üzere TAPDK'ya alkollü içki numuneleri gönderdi. Bu numunelerin bir kısmı için sonuç raporu verilirken, bir kısmı için de analizlerin devam ettiği öğrenildi.
TAPDK'nın denetim elemanları da olayla ilgili incelemelerine başladı. Söz konusu olay, Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına İlişkin Kanunun ilgili maddesi uyarınca araştırılacak. İddiaların doğruluğunun tespiti halinde, TAPDK da olayla ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunacak.
Kanunun bandrol, etiket, hologram gibi ambalaj unsurlarını düzenleyen maddesi uyarınca, taklit ya da niteliğe uygun olmayan ürünleri ticari amaçla bulunduranlar ile bandrolleri amacı dışında kullananlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanıyor.
BANDROLDE İSTİSMARIN ÖNÜ KESİLDİ
Maliye Bakanlığı ve TAPDK yetkilileri, alkollü içkilerde bandrol uygulamasına geçilmesiyle birlikte firmaların sistem dışına çıkmak için, çeşitli yollara başvurduğunu belirttiler.
Uygulamanın başlangıcında 20 cc ve üzerindeki alkollü içkilere bandrol zorunluluğunun getirildiğini hatırlatan yetkililer, bunun üzerine birçok firmanın daha önce üretmediği 17,5 cc'lik ürünleri piyasaya sürdüğünü ifade etti.
Yetkililer, şu değerlendirmelerde bulundular:
“Bunun üzerine, 20 cc'lik limit, 5 cc'ye düşürüldü ve bandrolden kaçışın önüne geçildi. Daha sonra, mobil cihazlar yenilendi ve bandrol ayrımını yapabilen cihazlarla denetime geçildi.
Bir başka düzenleme ile hacim bilgilerine de bandrolde yer verildi. Ürün güvenliğine yönelik çeşitli sistemler devreye sokuldu. Sahtecilikle mücadele kapsamında, bilyeli kapak kullanılmaya başlandı. Ancak, diğer ürünlerde olduğu gibi alkollü içki piyasasında da kötü niyetli girişimler tam olarak önlenemedi. Son ölüm olayları da bu nedenle yaşandı.”
BANDROL DENETİMLERİ YOĞUNLAŞACAKÖte yandan, Maliye Bakanlığı ve TAPDK, önümüzdeki dönemde alkollü içki piyasasındaki bandrol denetimlerine hız verme kararı aldı.
Güvenlik güçlerinden de yardım alınarak gerçekleştirilecek bu denetimler, büyük kentler ile turizm yörelerinde yoğunlaştırılacak. Aynı şekilde, kayıt dışı üretim ve özellikle turistik tesislerde kullandığı belirtilen dökme içkilerle ilgili olarak da sıkı bir takibata geçilecek.
SAHTE BANDROL OLAYIBurgaz Rakı'da sahte bandrol iddiası haberlerine konu olan olay, 3-4 Şubat 2009'da Manisa'nın Turgutlu ilçesinde Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından yapılan denetimlerle ortaya çıkmıştı.
Burgaz Rakı ürünleri satan firmalarda denetim yapan vergi müfettişleri, Burgaz'a ait 1684 adet 70 cc'lik rakı ve votka şişelerinin, 20 cc'lik bandrolla kaplandığını tespit etmişti. SICPA-ASSAN adı verilen özel cihaz ile kontrol edilen bandrollere ilişkin olarak 2 tutanak düzenlenirken, gerekli soruşturmanın sürdürülmesi için Turgutlu Emniyet Müdürlüğüne
haber verilerek, vergi yasalarına aykırı bandrol uygulaması için yasal işlem başlatıldı.
Ardından 9 Mart 2009'da Maliye Bakanlığı elemanları, Burgaz Rakı'nın Lüleburgaz'daki dağıtım deposu olan Trakya Pazarlama ve Dağıtım Limited Şirketi'ne baskın düzenledi. Güvenlik güçlerinin de katıldığı arama sonrasında, toplam 2 bin 640 alkol şişesinde, “niteliğine uygun olmayan bandrol uygulaması” belirlendi.
Bunun üzerine Hayyam Garipoğlu'nun borçları nedeniyle Burgaz Rakı'nın yönetim kurulunda bir üye ve denetçi ile tespit edilen TMSF, Maliye Bakanlığı, Tütün ve Alkollü İçkiler Denetleme Kurumu (TAPDK) ve emniyete ihbarda bulundu.