Buğdayda savaş vurgunu
Güncelleme Tarihi:
Yelda ATAÇ / ANKARA-Sadi ÖZDEMİR
Oluşturulma Tarihi: Ocak 17, 2003 02:11
Irak'a olası bir müdahale için geri sayım sürerken, buğday spekülatörleri işbaşı yaptı. Hızla artan stokçuluk nedeniyle, son 15 günde buğday fiyatları yüzde 10, un fiyatları ise yüzde 20 artış gösterdi. Bunun üzerine Tarım Bakanlığı 140 bin ton buğday ithal etme kararı aldı.
IRAK'A olası operasyon ve savaş ihtimali halkın en temel tüketim maddesi olan ekmekteki oyuncuları harekete geçirdi. Son 15 günde buğday fiyatları yüzde 10, un fiyatları ise yüzde 20 artarken, Türkiye Fırıncılar Federasyonu ekmeğe zam yapılmadan un fiyatlarınnın indirilmesi için Tarım Bakanlığı ve Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile işbirliğine girdi. Bakanlık Ofis kanalıyla ilk etapta 140 bin ton buğday ithalatı yapacak ve elindeki 400 bin tonluk ithalat yetkisini de fiyatlar yukarı hareket ettikçe kullanacak. Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, ‘‘Savaş beklentisi ile stokçular harekete geçti ve kaliteli buğday sıkıntısı başladı. Bu yüzden buğday fiyatı, ardından da un fiyatı yükseldi. Kısa sürede bir çuval (50 kilogram) unun fiyatı 25 milyon liradan 30 milyon liraya çıktı’’ dedi.
DAHA DA YÜKSELEBİLİR
Halil İbrahim Balcı un fiyatındaki artış eğiliminin devam ettiğini kaydetti. Balcı şöyle konuştu: ‘‘Fiyatlar daha da yükselme yönünde eğilim arz ediyor. Bu da halkımızın temel gıdası olan ekmeği imal eden fırıncı esnafının mağduriyetine neden oluyor. Tüccar alıyor stok ediyor, fiyat yükselince satmak istiyor. Tüccar savaş ihtimali yüzünden buğdayı 'altın' olarak görmeye başladı. Bizler fırıncılar olarak bu fiyat artışını ekmeğe yansıtmak istemiyoruz. Fiyatların gerilemesi için de hem Tarım Bakanlığı ile hem de Ofis ile işbirliği içindeyiz.’’
Tarım Bakanlığı ile yaptıkları görüşmeler sonucu ilk etapta 140 bin ton buğday ithalatı yapılacağını açıklayan Halil İbrahim Balcı, ‘‘Tarım Bakanı ile diyalog kurduk ve koordineli çalışıyoruz. Piyasanın denge sağlanması konusunda gerekli çalışmalar yapılacak. 140 bin ton buğday 1 ay içinde ithal edilecek ve ofis tarafından piyasaya satılacak, sonra da Bakanlar Kurulu'nun almış olduğu 400 bin ton fonsuz buğday ithal etme yetkisi gerek gördüğünde kullanılacak’’ diye konuştu. Türkiye genelinde 1 kilogram ekmeğin fiyatının şu anda ortalama 1 milyon 250 bin lira olduğunu belirten Balcı, fiyatların bu seviyede kalması için de ellerinden geleni yapacaklarını bildirdi.
Irak da bizden buğday çekiyor
İSTANBUL Ticaret Odası (İTO) Başkanı Mehmet Yıldırım da savaş nedeniyle buğday ve unda stoklu çalışanların sayısının arttığını, buğday üreticisinin bile elindeki buğdayı satmamayı tercih ettiğini söyledi. Yıldırım, İTO olarak daha önce uyarıda bulunduklarını da hatırlatarak şunları söyledi: ‘‘Aslında Türkiye 2003 yılında sadece kendi buğday-un ihtiyacını değil Irak'ın bu konudaki ihtiyacını da düşünmeliydi. Çünkü Irak'taki un tüketiminin yüzde 50'sini de Türkiye karşılamak zorunda kalabilir. Son aylarda Güneydoğu'dan Kuzey Irak'a Ürdün üzerinden de Bağdat'a un ihracatımız çok arttı. Bağdat bölgesi 5-6 aylık un stoku yapıyor. Sadece Aralık ayı verilerine göre bu artış yüzde 100'ü aştı. Bu durum da doğal olarak fiyatları etkiliyor. İstanbul'da şu anda un sıkıntısı yok ama fiyat artışı olabilir. ’’
Yetkin: Buğday karteli işbaşında
IRAK'a operasyon tartışmalarıyla buğday borsaları hareketlenirken, Tarım Bakanlığı ithalatla fiyatları dizginlemeye çalışıyor. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, ‘‘Türkiye'de bir buğday karteli oluşmuş. Fiyatları indiriyor, çıkarıyor; istediği gibi oynuyor’’ dedi.
Yetkin, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, İç piyasanın yıllık ihtiyacının 14 milyon ton, üretimin ise 19 milyon ton olduğuna dikkat çekerek, ‘‘Buğday var ama nerde? Bazı depolarda’’ diye konuştu.
Bu yıl tarihinin en az alımını yapan Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) piyasayı regüle etme işlevini yerine getiremediğini anlatan Yetkin, bu nedenle fiyatın yükselmesini önlemek için ithalatın kaçınılmaz hale geldiğini vurguladı. Savaşın psikolojik etkisine işaret eden Yetkin, ‘‘İnsanlar savaş korkusuyla stoğa başlayınca ne olacak? Türkiye'de bunu önleyecek bir denetim mekanizması kalmadı’’ dedi.
DAHA DA YÜKSELEBİLİR
Halil İbrahim Balcı un fiyatındaki artış eğiliminin devam ettiğini kaydetti. Balcı şöyle konuştu: ‘‘Fiyatlar daha da yükselme yönünde eğilim arz ediyor. Bu da halkımızın temel gıdası olan ekmeği imal eden fırıncı esnafının mağduriyetine neden oluyor. Tüccar alıyor stok ediyor, fiyat yükselince satmak istiyor. Tüccar savaş ihtimali yüzünden buğdayı 'altın' olarak görmeye başladı. Bizler fırıncılar olarak bu fiyat artışını ekmeğe yansıtmak istemiyoruz. Fiyatların gerilemesi için de hem Tarım Bakanlığı ile hem de Ofis ile işbirliği içindeyiz.’’
Tarım Bakanlığı ile yaptıkları görüşmeler sonucu ilk etapta 140 bin ton buğday ithalatı yapılacağını açıklayan Halil İbrahim Balcı, ‘‘Tarım Bakanı ile diyalog kurduk ve koordineli çalışıyoruz. Piyasanın denge sağlanması konusunda gerekli çalışmalar yapılacak. 140 bin ton buğday 1 ay içinde ithal edilecek ve ofis tarafından piyasaya satılacak, sonra da Bakanlar Kurulu'nun almış olduğu 400 bin ton fonsuz buğday ithal etme yetkisi gerek gördüğünde kullanılacak’’ diye konuştu. Türkiye genelinde 1 kilogram ekmeğin fiyatının şu anda ortalama 1 milyon 250 bin lira olduğunu belirten Balcı, fiyatların bu seviyede kalması için de ellerinden geleni yapacaklarını bildirdi.
Irak da bizden buğday çekiyor
İSTANBUL Ticaret Odası (İTO) Başkanı Mehmet Yıldırım da savaş nedeniyle buğday ve unda stoklu çalışanların sayısının arttığını, buğday üreticisinin bile elindeki buğdayı satmamayı tercih ettiğini söyledi. Yıldırım, İTO olarak daha önce uyarıda bulunduklarını da hatırlatarak şunları söyledi: ‘‘Aslında Türkiye 2003 yılında sadece kendi buğday-un ihtiyacını değil Irak'ın bu konudaki ihtiyacını da düşünmeliydi. Çünkü Irak'taki un tüketiminin yüzde 50'sini de Türkiye karşılamak zorunda kalabilir. Son aylarda Güneydoğu'dan Kuzey Irak'a Ürdün üzerinden de Bağdat'a un ihracatımız çok arttı. Bağdat bölgesi 5-6 aylık un stoku yapıyor. Sadece Aralık ayı verilerine göre bu artış yüzde 100'ü aştı. Bu durum da doğal olarak fiyatları etkiliyor. İstanbul'da şu anda un sıkıntısı yok ama fiyat artışı olabilir. ’’
Yetkin: Buğday karteli işbaşında
IRAK'a operasyon tartışmalarıyla buğday borsaları hareketlenirken, Tarım Bakanlığı ithalatla fiyatları dizginlemeye çalışıyor. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, ‘‘Türkiye'de bir buğday karteli oluşmuş. Fiyatları indiriyor, çıkarıyor; istediği gibi oynuyor’’ dedi.
Yetkin, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, İç piyasanın yıllık ihtiyacının 14 milyon ton, üretimin ise 19 milyon ton olduğuna dikkat çekerek, ‘‘Buğday var ama nerde? Bazı depolarda’’ diye konuştu.
Bu yıl tarihinin en az alımını yapan Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) piyasayı regüle etme işlevini yerine getiremediğini anlatan Yetkin, bu nedenle fiyatın yükselmesini önlemek için ithalatın kaçınılmaz hale geldiğini vurguladı. Savaşın psikolojik etkisine işaret eden Yetkin, ‘‘İnsanlar savaş korkusuyla stoğa başlayınca ne olacak? Türkiye'de bunu önleyecek bir denetim mekanizması kalmadı’’ dedi.