'Buğdayda felaketin eşiğinden dönüldü'

Türkiye genelinde yaşanan kuraklık ve don olaylarının tarımsal üretim üzerindeki olumsuz etkisinin artmasından endişe ediliyor. Yağışların mevsim normallerinin altında seyretmesi hububat üretimini, nisan ayı başında bir çok bölgede yaşanan don olayı da meyve üretimini olumsuz etkilediği belirtiliyor.

Genel Müdürlüğü verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye ekim ayından bu yana son yılların en kurak dönemini yaşıyor. Tarım yılı 6 aylık yağış raporuna göre (1 Ekim 2013 - 31 Mart 2014) Türkiye genelinde yağan yağmur, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,1 oranında azaldı. Bu dönemde Türkiye'nin ortalama 508,4 milimetre olan metrekareye düşen yağmur miktarı yerine sadece 317,9 milimetre yağış düştü.

Türkiye Ziraatçılar Derneği'nin (TZD) hazırladığı rapora göre, kuraklık ve don olayları nedeniyle pek çok üründe rekolte kaybı yaşandı. Kuraklıktan buğday, arpa gibi hububat ürünlerinin yanı sıra, mercimek, nohut gibi bahar yağmurlarına bağımlı olan bakliyat ürünlerinin olumsuz etkilendi. "Buğdayda büyük bir felaketin eşiğinden dönüldü" denilen raporda, hububatta rekoltenin yüzde 10 ile 20 arasında düşük olmasının beklendiği ifade edildi.

Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Fehmi Kiraz, tarım sektöründe yaşananların sadece mevsimlik kuraklık olmadığını, yaz üretimini de etkileyecek bir sürecin başlangıcı olduğunu belirtti. Kuraklığın etkilerinin yıl boyunca devam edeceğini ifade eden Kiraz, "Tarım sektöründe yaşananlar sadece kış mevsiminin kurak geçmesi değildir. Sulama göletleri ve barajlar boş kaldı. Yeterince beslenemediği için yeraltı suları da yükselmedi. Bu durum sulanması gereken yazlık bitkileri olumsuz etkileyecek" dedi.

OLUMSUZ ETKİ İÇ ANADOLU'DA DAHA FAZLA

Kuraklığın devam ettiğini ifade eden Kiraz, "Kuraklığın Türkiye genelinde hububat ürünlerine olumsuz etkisi yüzde 20'nin üzerinde. İç Anadolu'da bu oran yüzde 30-35'i buluyor. Hububatın 3'te 1'i bu bölgede üretiliyor. Bazı bölgelerde yüzde 40'ın üzerinde rekolte düşüşü var. Ülke genelinde üretilen 18,5 milyon ton buğdayın 6,5 milyon tonu bu bölgede üretiliyor. Sadece İç Anadolu'da 2 milyon ton düşük rekolte bekleniyor. Diğer bölgelerle birlikte bu yıl Türkiye buğday rekoltesinin 16 milyon tonun altına düşmesi bekleniyor" diye konuştu.

Fehmi Kiraz, bundan sonra yağacak yağmurların buğday ve arpa gibi hububat üretimine olumlu etkisinin olmayacağını, sadece daha fazla kaybı önleyeceğini ifade etti. Mercimek, nohut gibi bahar yağmurlarına bağlı olan bakliyat ürünlerinde de ciddi bir verim kaybının yaşandığını anlatan Kiraz, şunları söyledi:

"Tarla bitkilerinin yoğun olarak ekildiği bölgelerde büyük sıkıntı bekleniyor. Yazlık bitkiler sulanmazsa büyük sıkıntı olacak. Sulama göletleri ve barajlarda yeterince bu olmadığını yetkililer ifade ediyor. Konya ovası yeraltı suyu ile sulanıyor. Bu bölgede yeraltı suları kış mevsiminde beslenemediği için yetersiz kalacak. Sulanamayan tüm ürünlerde büyük sıkıntı olmasından endişe ediyoruz."

Mart ayı sonunda yaşanan don olayının meyve üretimini ciddi oranda etkilediğini dile getiren Kiraz, fındık, kaysı, kiraz, elma, erik, bademin en fazla etkilenen meyve ürünleri olduğunu söyledi. Kiraz, bazı meyve türlerinde yüzde 50 ile 80 arasında kayıp görüldüğünü kaydetti.