Buğday fiyatlarının düşmesi üzerine, tmo piyasaları incelemeye aldı

Buğdayda hasat dönemi yaklaşırken, piyasada beklenmeyen fiyat düşüşlerinin yeni sezonu ve iç piyasayı olumsuz etkilemesinden endişe eden Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), gelişmeleri yakın izlemeye aldı.

Geçen yıl, üreticinin ürünün büyük bir bölümünü tüccara satması, TMO'nun önceki yıllara göre fazla miktarda ürün almaması nedeniyle, ihracatçıların dahilde işleme rejimi kapsamındaki hammade taleplerinin uluslararası borsa fiyatlarından karşılanabilmesi için sistem değişikliğine gidildi. Önceden, dahilde işleme rejimi kapsamında ihracatçıların buğday talepleri TMO tarafından karşılanırken, işlenmiş ürün ihracatı gerçekleştikten sonra buğday teslimi yapılıyordu.
TMO'nun stoklarının yetersiz kalması nedeniyle Eylül'de yapılan sistem değişikliği ile unlu mamuller ihracatçıların dahilde işleme rejimi kapsamındaki buğday taleplerinin ithalatla karşılanması yönüne gidildi. Bu sırada, bazı durumlarda, işlenmiş mamul ihracatından önce de buğday verilmesi uygulaması getirildi.

Diğer taraftan, geçen yıl yaşanan kuraklık nedeniyle hububat rekoltesindeki düşüş, üreticilerin ürünlerini daha uzun süre tutması ve bazı kesimlerin buğday stoklaması yüzünden yılın sonuna doğru fiyatlarda yaşanan artış üzerine, TMO, spekülasyonu önlemek için ekmeklik buğday ithalatına karar verdi. Yapılan ilk ithalat ihalesi kapsamında 95 bin tonluk ilk parti Nisan ayı içinde getirilecek.

İthalat gerçekleşmeden, piyasalarda buğday fiyatlarında kg'da 2-3 YKr düşüş gözlendi. Sezon sonunda fiyatlardaki düşüş normal karşılanmazken, bunun dahilde işleme rejimi kapsamında ithalat izni verilen buğdayın, mevzuata aykırı bir şekilde iç piyasaya verilmesinden kaynaklanmış olabileceği tahmin ediliyor.

Sanayiciler, daha önce buğday bulamamaktan ve fiyatların yüksekliğinden şikayet ederken, son dönemlerde, piyasadaki ürün bolluğu yüzünden, TMO'nun, günlük olarak satışa çıkardığı ürünün büyük bölümünü de satamadığı belirtiliyor.

Piyasalardaki bu gelişme üzerine, TMO'nun, limanlardaki, gümrüklerdeki buğday girişini, borsalardaki satışları dikkatle izlemeye başladığı öğrenildi.

Hasat dönemi öncesinde piyasaya buğday girmesi, piyasada fiyatları düşürerek, yerli üreticiyi olumsuz etkiliyor. Piyasada fazla miktarda ürün olması, yeni ürünün satışını zorlaştırırken, fiyatları da düşürüyor. İç piyasada fiyat dengesinin bozulmaması için, dahilde işleme rejimi kapsamında, işlenmiş ürün ihracatından sonra hammadde ithalatına izin verilmesi gerektiği vurgulanıyor.