AYSEL ALP/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 31, 2013 15:51
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013 yılı enflasyon sepetinden okul giysilerini çıkarırken, bebek arabası ve araba koltuğunu sepete ekledi.Buna gerekçe olarak okullarda serbest kıyafet uygulaması ile geçen yıl Haziran ayında başlayan 'araba koltuğu' zorunluluğunu gösteren TÜİK, gıda, giyim ve ayakkabı, alkollü içecekler ve tütün ile eğitim harcamalarının sepetteki ağırlıklarını düşürdü.
Isınma, ulaştırma, lokanta ve otellerin ise sepetteki ağırlıkları arttı. TÜİK Başkanı Birol Aydemir, "Sepetin ağırlığını hane halkının yanıtları belirliyor" derken, verilerin erken açıklanmasında ise 'kasıt yok', 'hata var', dedi.
Başkan Aydemir, 2012 yılı değerlendirmesi ve 2013 yılı planlamalarına ilişkin basın toplantısında enflasyon ve işsizlik verilerinde yaşanan hatalar için özür dilerken, bunların bir daha tekrarlanmaması için detaylı çalışmalar yaptıklarını anlattı. Fransa, İngiltere, Almanya, İşveç gibi istatistik kurumlarının da erken açıklama gibi benzer hataları olduğuna işaret eden Aydemir, "Bunu onlar hata yapıyor, biz de yapabiliriz anlamında söylemiyorum. Geçen yıl 268
haber bülteni yayınlamışız ve 1 hata yapmışız. Diğer hata 2013 yılına ait. Bundan sonra benzer hatalar yapmamak için her türlü önlemi alıyoruz" diye konuştu. 'İstifa etmeyi düşündünüz mü' sorusuna ise Aydemir, "İş yapan hata yapar. Hata edenin istifa ettiği bir kurumda çalışan kimseyi bulamazsınız. Makam derdim olmadığını iyi bilirsiniz. Toparlanmam 2 saat sürer. Ama böyle bir hata için istifa etmeyi düşünmedim, kimsenin de etmesini istemedim" dedi.
OKUL FORMASI SEPETTEN ÇIKTI
2013 yılı TÜFE sepetinde tüketimde önemini yitiren mal ve hizmetler sepetten çıkarılarak, önem kazananlar sepete eklendi. Sepetteki ürünlerin ağırlıkları da yeniden belirlendi. Buna göre greyfurt, kadın pantolon-ceket takımı, kadın tayyör takım, çocuk okul giysileri ve dijital kamera sepetten çıkan ürünler oldu. Kivi, badem içi, tahin, kadın ceket, bebek arabası ve araba koltuğu da sepete yeni girdi.
Sepetteki ana grupların ağırlık oranları da değişti. Buna göre gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı 26,2'den 24,1'e düştü. Giyim ve ayakkabının ağırlığı 6,87'den 6,83'e indi. Oysa enflasyon sepetinden okul giysilerinin çıkarılmasını 'güncel gelişmelere' bağlayan TÜİK, velilerin serbest kıyafet uygulamasıyla birlikte 'çocukların giysi talebi arttı' feryadını duymamış olması tartışma yaratacak görünürken Başkan Aydemir, "Bu ağırlıklar vatandaşın bize verdiği yanıtlara göre belirleniyor. Eğer dediğiniz gibi çocuk kıyafeti harcamaları artarsa, biz de sepeti ona göre değiştiririz" dedi.
Yeni sepette ulaştırma ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtların ağırlıkları arttı. Ancak alkollü içecekler ve tütün ağırlığı 5,2'den 5,07'ye indi. Eğlence ve kültür de ağırlık kaybeden bir diğer kalem olurken, haberleşmenin ağırlığı arttı.
HARÇLAR KALKTI, EĞİTİM DÜŞTÜ
Sepette eğitim harcamalarının ağırlığı da üniversite harçlarının kaldırılması gerekçesiyle 2,18'den 1,91'e yükseltildi. Lokanta ve otel harcamalarının ağırlığı da 5,63'ten 6,18'e düştü.
İŞSİZLİK 1 PUAN DÜŞECEK!
Yeni çalışmalar hakkında da bilgi veren Aydemir, yaşam memnuniyeti araştırmasını genişleteceklerini hane sayısını 4 bin 700'den 125 bine çıkaracaklarını açıkladı. Böylece illerin yaşanabilirlik endeksinin hesaplanacağını, kişilerin refahını etkileyen göstergeleri üreteceklerini söyledi.
Sürekli Hanehalkı İşgücü Araştırması ile işsizlik verilerinin yeni bir metodoloji ile hesaplanacağını anlatan Aydemir, bu nedenle işsizlik oranlarının yaklaşık 1 puan düşük çıkacağını açıkladı. Aydemir, tüm veri üretiminin uluslararası standartlara göre yapıldığının altını çizdi. "AB'ye uyumu en üst düzeyde gerçekleştirmiş tek kurumuz" diyen Aydemir, her türlü araştırmanın ve bu araştırmalarda sorulacak soruların dahil Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat tarafından belirlendiğine dikkat çekti. Ödemeler dengesi, turizm ve dış ticaret istatistikleriyle ilgili de değişikliklerin gündemde olduğunu belirtti.
CIA'NIN NÜFUS TAHMİNİ DOĞRU DEĞİL
2012 yılında CIA'nın Türkiye nüfusunu 79 milyon tahmin ederken, TÜİK'in rakamının 74 milyon olduğu anımsatılarak, bu farkın nereden kaynaklandığı soruldu. Aydemir, "CIA'nın birçok ülkeye ilişkin tahminleri yanlış. Türkiye tahmininin de yanlış olduğu kesin. Bu fark iki nedenden kaynaklanıyor olabilir. Ya yurtdışında yaşayan Türk nüfusu da kattılar; ki bizim rakamlarımız sadece yurtiçinde yaşayanları kapsıyor. Ya da eski sayım yöntemine göre tahmin üretmeye devam ediyorlar. İkincisi daha yüksek bir ihtimal; çünkü biz Adrese Dayanı Nüfus Kayıt Sistemine geçtikten sonra nüfusumuzda yaklaşık 3.5 milyon civarında düşme oldu. Sanırım onlar hala eski sistemle gidiyorlar" dedi.
"GEÇ KALMIŞ 3 ÇOCUĞUN ANLAMI YOK"
Türkiye nüfusuna ilişkin 2075'e kadar uzanan nüfus projeksiyonları yapacaklarını da açıklayan Aydemir, il bazında ise tahminlerin 2023 yılına uzanacağını söyledi. Türkiye nüfusunun yaşlanmaya başladığını bilimsel verilerin gösterdiğini vurgulayan Aydemir, "Geç kaldıktan sonra yapacağınız 3 çocuğun anlamı yok. Bir profesör, televizyonda 'bence şuanda problem yok' diyor. Bence, sence değil; bilimsel olarak bunu yapmak gerekiyor. Biz de bunu yapacağız. Ve bunu Bakanlar Kurulu'na da sunacağız" dedi.