Oluşturulma Tarihi: Ocak 06, 2004 00:00
ENFLASYON toplumdaki tüm kesimlerin beklentilerinin de ötesinde düştü. On iki aylık bazda, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 13.9, tüketici fiyatlarındaki artış yüzde 18.4 oldu. 1970'li yıllardan beri enflasyonda bu rakamları göremiyorduk.Enflasyonun düşüyor olmasıyla hayatın pahalı olması farklı şeylerdir. Enflasyon çok düşük olsa dahi, hayat hálá pahalılaşıyordur. Çünkü, enflasyon ortalama fiyatların artmasıdır. Enflasyonun düşüyor olması demek ortalama fiyat artışlarının düşüyor olması demektir. Ama, fiyatlar hala az da olsa artmaya devam etmektedir.‘‘Enflasyon düşüyor, ama biz hissetmiyoruz’’ lafının arkasında enflasyondaki düşüşün fiyatları ucuzlatmasını gerektirdiği gibi bir yargı vardır. Bu yanlıştır. Ortalama fiyatlar bazı arızi haller dışında hiç düşmeyecektir. Önemli olan ortalama fiyatlardaki artışı asgaride tutmaktır. Şimdi, bu yolda ilerliyoruz.Otuz yıldır ilk kez fiyat artışları bu denli yavaşladı. Birkaç kurumu değil, hükümet dahil, bu başarı herkesindir. Başarı, yalnızca enflasyonun bu denli düşmesi değil, düşerken de bazı engelleri hızlı ve sorunsuz geçmesidir.Uluslararası deneyimler yüksek enflasyon ortamında yaşandıktan sonra enflasyonun yüzde 20'ler civarında inatçılık yaptığını göstermektedir. Yani, enflasyonu yüzde 80'den yüzde 30'a indirmek yüzde 30'dan yüzde 15'e indirmekten daha kolaydır ve daha çabuk gerçekleştirilir.Son iki yıldır, bizim deneyimimiz uluslararası deneyimlere uymamıştır. Grafikten de görüldüğü gibi, enflasyon neredeyse aynı hızda, göreli olarak kısa bir sürede yüzde 90'lardan yüzde 10'lara inmiştir. Aynı zamanda, bu dönemde ortalama yıllık yüzde 6'ya varan ekonomik büyüme gerçekleşmiştir. Bu sonuca ulaşılmasında uygulanan ekonomi politikalarına ekonomik aktörlerin inanmasının çok büyük bir payı vardır. Ekonomik aktörlerin inançlarının bozulmaması enflasyonun aynı hızda tek haneli rakamlara inmesi açısından çok önemlidir.YENİ ORTAMSon altı aydır gözlenen eğilimler devam ettiği taktirde, enflasyonun, toptaneşya fiyatları bazında, yılın ilk üç ayında tek haneli rakamlara inip yılın ikinci yarısında yüzde 10'lar civarında istikrara kavuşması büyük bir olasılıktır. Grafikte kesik çizgilerle gösterilen 2004 tahmini gelişmeleri toptan eşya fiyatları enflasyonunun mart-nisan aylarında on iki aylık bazda yüzde 5'lere dahi düşebileceğini göstermektedir. Enflasyonda olumlu yönde çok önemli bir ivme kazanılmıştır.Enflasyonda kazanılan bu ivmenin devamlı olması ve enflasyondaki düşüşün kalıcı olabilmesi için düşük enflasyonla yaşamayı da çok çabuk öğrenmek zorundayız. Başta hükümet olmak üzere, ekonominin tüm kesimleri bol keseden para dağıtma alışkanlığını bırakması gerekmektedir. Bu yeni bir ortamdır. Yeni ortamda eski alışkanlıklarla hayatımızı devam ettirmeye çalışmamız ortamın alışkanlıklarımıza uymasını zorunlu kılacaktır.
button