Bu pazartesiyi de Lehman kararttı

MERRILL’in satıldığı, ABD Merkez Bankası FED’in ilk defa hisse senedi karşılığında nakit krediye izin verdiği gün, Lehman Brotners’ın iflas başvurusu yapması piyasaları karıştırdı. ABD en eski yatırım bankalarından Lehman’ın başvurusunun diğer banka ve finans şirketleri hakkında da kaygılara yol açması ve ABD mali sistemine olan güveni sarsmasının ardından piyasalarda deyim yerindeyse ’kara pazartesi’ yaşanıyor. Avrupa borsalarında kayıplar yüzde 4’ü bulurken, yurtdışındaki sert düşüşleri izleyen İMKB, bir günde yüzde 5.27 değer kaybıyla, son iki ayın en düşük düzeylerine geriledi. Hareketli bir gün yaşanan döviz piyasasında ise domlar 1.27 YTL’ye kadar çıktı.

Avrupa’da kayıp yüzde 4’ü buldu

Avrupa borsalarında hisseler, Lehman Brothers’ın iflas başvurusu açıklamasının ardından ABD mali sistemine ilişkin artan kaygılara paralel, hızla değer kaybetti. Londra ve Frankfurt borsalarında kayıplar yüzde 4’ün üzerine çıkarken, Paris Borsası’nda yüzde 5’i aştı. Avrupa’nın önde gelen 300 şirketinin yer aldığı FTSEurofirst 300 Endeksi’nde de düşüş yüzde 4’ün üzerinde. Moskova, Prag ve Budapeşte gibi gelişmekte olan ülke borsalarında ise yüzde 6’dan fazla kayıp yaşandı.

İMKB 13 milyar dolar eridi

Avrupa’daki sert düşüşleri yakından izleyen İstanbul Menkul Kıymetler Borsası da (İMKB) bu haftaya sert düşüşle başladı. İMKB Ulusal 100 Endeksi, ilk seansı yüzde 4.7’lik kayıpla tamamladı. Sert satışlar ikinci seansın ilk yarısında devam edince, endekste kayıp birara yüzde 6’nın üzerine çıktı ve yüzde 6.17 kayıpla 11 Temmuz’dan bu yana en düşük değeri olan 34 bin 712 puana kadar geriledi. İkinci seansın sonlarına doğru gelen tepki alımlarıyla biraz toparlanan endeks, günü yüzde 5.27 kayıpla, 35.081 puandan tamamladı. İMKB’nin, dünkü düşüşle piyasa değeri de yaklaşık 201 milyar dolardan 188 milyar dolara düştü ve hisseler bir günde yaklaşık 13 milyar dolar eridi.

Banka hisseleri çakıldı

İMKB’deki düşüş bankacılık hisseleri öncülüğünde gerçekleşirken, işlem hacmi en yüksek hisselerden Garanti Bankası, İş Bankası, Akbank ve Vakıflar Bankası yüzde 5-6 aşan değer kaybetti. Garanti Bankası yüzde 5.65, İş Bankası yüzde 4.85, Akbank yüzde 8.33 ve Vakıflar da yüzde 6.31’lik düşüşle günü tamamladı. Meksa Yatırım’dan Analist Burak Urucu, "Global borsalardaki olumsuz hava İMKB’ye de yansıyor. Endeksin 35,000- 35,800 civarında tutunmaya çalışacağını düşünüyorum" dedi.

Krea: Merrill’in alınması ortaklığımızda sorun yaratmaz

BANK of America (BOA) tarafından satın alınan Merrill Lynch’in (ML), Türkiye’de de ortaklığı bulunuyor. Kendi ofisi ve bankasıyla Türkiye’de yer alan ML, ayrıca 2006 yılında Krea Gayrimenkul’le ortaklığa gitti. Krea ve Merrill Lynch, alışveriş merkezleri ve konut gibi gayrimenkul projelerinde ortak hareket ediyordu. Merrill Lynch ve Krea ortaklığıyla kurulan Bosphorus Fon, Türkiye’de milyar dolarlık proje yapmayı hedefliyordu.

Ortaklıkta sorun yok

Krea Gayrimenul Genel Müdürü Hakan Kodal, Merrill Lynch’in (ML) satılmasının kendileri açısından bir sorun yaratmayacağını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: "Bank of America’nın, Merrill Lynch’i satın alması sadece bir hissedar değişikliği ve bu şirketi daha güçlü kılacak. ABD’de piyasalar iyi değil ve Lehman iflas ediyor. ML, bu hamleyi yaparak piyasadan ileride daha fazla pay almayı ve söylentilerin önünü kesmeyi hedefledi. Bizim ortaklığımızda bir sorun yok aksine Türkiye’deki performans daha iyi olduğu için daha fazla destek alıyoruz."

Merrill’in yapısı korunacak

Kodal, BOA’nın ticari, ML’nin de yatırım bankası olması nedeniyle iki bankanın da yapısının bozulmayacağını dile getirerek, "Merrill’in yapısı korunacak. BOA da, ML de bu satın almadan güçlenerek çıkacak. Ayrı alanları olduğu için Merrill, BOA’nın içinde yok olmayacak. Bear Stearns’la JPMorgan aynı alanda olduğu için Bear bankanın içinde yok oldu. Merrill’de şu anda anlaşmaya varıldı. Devir işlemleri ocak ayında bitecek. Merrill borsa değerinin üzerinde satıldı" açıklamasını yaptı.

’Rusya krizde değil’ dedi bankalara 12 milyar dolar verdi

RUSYA Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, diğer piyasalardaki finansal krize rağmen Rusya’nın bir krizle karşı karşıya olmadığını, ancak hükümete finans piyasalarına gerekli likiditeyi sağlama çağrısında bulundu. Medvedev, ülkenin önde gelen iş dünyası liderlerine yaptığı konuşmada, "Hükümetin şu anki görevi iç piyasaya gerekli likiditeyi temin etmektir. Bu sorundan kurtulmamız gerekiyor" dedi. Medvedev ayrıca "Dünya üzerindeki bütün ekonomik sorunlara rağmen, ekonomi geneli istikrarlıdır. Kriz veya kriz öncesi bir durumda değiliz" dedi. Medvedev bu açıklamaları yaptığı sıralarda, Rusya Merkez Bankası bir günlük repo ihalesi ile bankalara 12.19 milyar dolar verdi. Maliye Bakanlığı da bankacılık sektöründeki likiditeyi artırmak için kullanılabilen bütçe fonlarının miktarını yaklaşık iki katına çıkardı.

Dolar 1.27 YTL’ye dayandı, faiz yüzde 19.26’ya çıktı

KÜRESEL piyasalardaki paniğin etkisiyle döviz piyasasında da hareket yaşanıyor. Dolar, dün bankalararası piyasada dün yeniden 1.27 YTL seviyesine kadar çıktı. Bankalararası piyasada dolar 1.2705 YTL ile dört ayın en yüksek düzeyine çıktı. Bankalararası piyasada cuma günü en iyi dolar kotasyonları gün içinde en yüksek 1.2715 YTL seviyesine kadar yükselerek önceki gün spot kapanışa göre yüzde 2.6 yükseldikten sonra spot kapanışında 1.2510 YTL olmuştu. ABank Döviz Pozisyon Müdürü Sevgi Aytekin, dolarda cumaya göre ciddi bir yükseliş olduğunu ifade ederek, "Yavaş yavaş yükselişe devam ederiz. Çok sert yükselişler olmaz ama aşağı inme olasılığımız kısıtlı olacak. Bence cari açığı yüksek ülkelerin sıkıntısı daha fazla olabilir" dedi.

Bu arada bono faizleri de yükselişe geçti. 14 Nisan 2010 vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi dün en yüksek yüzde 19.26 seviyesini gördü. Gösterge kağıtta faiz cuma günü spotta yüzde 18.81 seviyesinden, dün valörlü işlemlerde yüzde 18.87 seviyesinden kapanmıştı. Dolar, Euro karşısında kısa süre bir süre için değerlense de, daha sonra toparlandı. Bunda, ABD’deki banka sorunlarının Avrupa’ya da yayılabileceği endişesi etkili oldu. Euro/dolar paritesi bugün 1.4243-1.4479 bandında seyrediyor.

Petrol 92 dolara indi

PETROL fiyatlarında çok sert bir düşüş yaşanıyor. Lehman Brtohers’ın istifasıyla karışan piyasalarda petrol fiyatları dibe vurdu. Brent petrolün varil fiyatı dün 4 dolardan fazla düşerken 92.84 dolara kadar indi ve şubat ayındaki seviyelerine döndü. Analistler, Lehman Brothers’ın iflası ile global finans krizinin kötüleşeceği ve küçülen ekonomi ile birlikte enerji talebinin düşeceği beklentilerinin fiyatları düşürdüğünü belirtiyor. ABD ham petrolünün varil fiyatı da 5 dolara yakın bir düşüşle 96.30 dolara geriledi ve son 7 ayın en düşük seviyesini gördü. Petrol ilk kez cuma günü 100 doların altını test etmiş ve nisan ayından bu yana en düşük seviyesine inmişti. Petrol analisti Michael Davies, "Petrol future’ları aşağıda. Finans piyasalarındaki çalkantı yatırımcı güvenini olumsuz etkiliyor ve petrol talebinin azalacağı endişelerini kuvvetlendiriyor" yorumunu yaptı.

Şimşek, Merrill Lynch’den geldi

TÜRKİYE’de Merrill Lynch, faaliyetlerinden daha çok iki yöneticisi ile gündeme gelmişti. Bu yöneticilerden biri bugünün Hazine’den Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek. 2000 yılı yazında Merrill Lynch’te işbaşı yapan Şimşek’in sorumluluk alanında Türkiye’nin yanı sıra Yunanistan, Mısır, İsrail’i de içeren Akdeniz bölgesi yer aldı. Şimşek, 2005 sonunda Merrill Lynch’in Avrupa, Ortağı ve Afrika Bölgesi Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Bölümü Başkanlığı’na getirildi.