Bu iş için fazlayım!

Türkiye’nin bir taraftan işsizlikle baş etmeye çalışırken bir taraftan da ‘aşırı eğitimliliğe’ çare bulması gerekiyor. Gazi Üniversitesi’nin araştırmasına göre her 10 üniversite mezununda 3’ü yaptığı iş için ‘aşırı eğitimli.’

TÜRKİYE’de halen istihdam edilen her 10 üniversite mezunundan üçü yaptığı işe göre “aşırı eğitim” alıyor. Gazi Üniversitesi’nde Araştırma Görevlisi Işıl Kurnaz’ın “İşgücü Piyasasında Uyumsuz Eşleşme: Yoksa Bu İş İçin Fazla mıyım?” araştırmasından ilginç sonuçlar çıktı. Lise veya daha az düzeyde eğitimli mezunların yürütebileceği işleri, üniversite mezunlarının yapması anlamına da gelen “aşırı eğitimlilik oranı” Türkiye’deki üniversite mezunları arasında yüzde 31.8 olarak belirlendi. Işıl Kurnaz, araştırma sonuçlarıyla ilgili özetle şu bilgileri verdi:

“İşgücü piyasasında diplomalı işsizlik sorununun yanı sıra ‘aşırı eğitimlilik’ sorunu da yaşanıyor. Türkiye işgücü piyasasında aşırı eğitimlilik oranını (15-64 yaş arası üniversite mezunları) yüzde 31.8 olarak belirledik. Yeni çalışmaya başlamış üniversite mezunu gençlerin (15-24 yaş arası nüfus) yüzde 54’ü de, yani her iki gençten birisi aşırı eğitimli. Bu veriler, daha zorlu ve daha iyi işler yapabilecek donanıma sahipken, üniversite mezunlarının eğitimlerine uygun iş bulamadıklarını gösteriyor. Yani okuldan işe geçiş sürecinde ciddi zorluklar yaşanıyor. Bu durum üniversite mezunu gençler arasında ‘diploma işe yaramıyor mu’ gibi bir düşünceye yol açıyor. Benzeri problem, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyada yaşanıyor ve genç işsizliğine yönelik daha ayrıntılı verilere ulaşılmaya çalışılıyor. OECD ülkeleri genelinde işgücünde nitelik uyumsuzluğu ortalaması yüzde 25 iken, Türkiye’de bu oran yüzde 40’a ulaşıyor. Ortalamanın çok üzerindeyiz.”

AŞIRI EĞİTİMLİLİK VAR

TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM) Direktörü Prof. Dr. Serdar Sayan ise Türkiye’de işgücü piyasasında büyük uyumsuzluklar yaşandığını; çalışanların da şirketlerin de aradığı nitelikte işçi veya elemanı bulamadığından şikayetçi olduğunu ifade etti.

Eğitim-istihdam ilişkisi alarm veriyor

TÜRKİYE’nin eğitim sistemi ve işgücü piyasasının kendine has özellikleri nedeniyle gerek öğrenim alanı, gerekse meslek ya da iş konusunda, gençlerin seçim yapma olanakları oldukça sınırlı. Işıl Kurnaz, “Ama bir taraftan eğitimli genç işsizliğin, diğer taraftan eğitim düzeylerine veya eğitim alanlarına uygun olmayan işlerde çalışanların sayısının yüksek olması, eğitim-istihdam ilişkisinin alarm verdiğini gösteriyor” diye konuştu.