Bu harita İstanbul'u finans merkezi yapacak

SERMAYE Piyasası Kurulu (SPK), yeni yasasına uygun olarak 2-3 yıl içinde Türk sermaye piyasalarının yeniden yapılanışını bir harita haline getirdi. Uluslararası piyasalarla entegre ve merkeziyetçilikten uzak olan yeni yapılanma, İstanbul'u bir finans merkezi haline getirmeyi hedefliyor.

SERMAYE Piyasası Kurulu (SPK), yasada yapılan son değişiklikler ile teknolojik gelişmelerin piyasalara yansıyan etkilerinin dikkate alarak, piyasaların izlemesi gereken bir ‘Yol Haritası’ hazırladı.

Piyasalarda halen faaliyet gösteren ve yakında oluşacak bütün aktörlerin karşılıklı rollerini tanımlayan Yol Haritası, SPK'nın 2-3 yıl içinde gerçekleştirmeyi planladığı hazırlıkları kapsayan bir rehber niteliği taşıyor. SPK Başkanı Muhsin Mengütürk, Yol Haritası ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: ‘‘Türk Sermaye Piyasaları Yol Haritası, tüm sermaye piyasası kurumlarının ve işlemlerinin tamamen yer aldığı, serbest rekabet ortamında teknolojik gelişme ve globalleşme anlayışına dayanan, merkezi ve kısıtlamacı yaklaşımın olmadığı, yatırımcıların her türlü olanaktan şeffaf bir ortamda ve maksimum koruma ile yararlandıkları sermaye piyasalarını sunuyor Böyle bir piyasa, yerli ve yabancı yatırımcılarıyla, İstanbul'un bir finans merkezi olmasını sağlayacak.’’

Aracı Kuruluşlar-Merkezi Kayıt Kuruluşu-Takasbank-Global Network

Yeni yasayla öngörülen Merkezi Kayıt Kuruluşu, yakında faaliyete geçecek. Böylece sermaye piyasası araçlarının fiziksel dolaşımı kalkacak ve sonunda tamamen bilgisayar kayıtlarına dayalı bir sisteme geçilecek. SPK, Takasbank'ın Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK)'nun bütün görevlerini üstlenerek MKK olarak faaliyet göstermesini hedefliyor. Bu sistemle Merkezi Kayıt Kuruluşu, stratejik bağlantılar ve iletişim ağlarıyla ulusal piyasaların entegrasyonuna hizmet edecek.

Varlık Yönetimi-Aracı Kuruluşlar-Kurumsal Yatırımcılar

SPK Başkanı Muhsin Mengütürk, aracı kuruluşların, sadece komisyonculuk gelirine dayalı olarak faaliyet göstermesinin, dünyadaki gelişmelere ters düştüğüne dikkat çekerek, sermaye piyasalarında tam ve serbest rekabetin sağlanması amacıyla, komisyon oranlarının yıl sonuna kadar serbest bırakılacağını açıkladı.

Lisanslama Merkezi-Aracı Kuruluşlar

SPK Başkanı Muhsin Mengütürk, yasa değişikliğiyle SPK'ya lisanslama yetkisi verildiğini hatırlatarak, sermaye piyasasında faaliyette bulunacaklar ile kurum yöneti ve çalışanlarına mesleki yeterlik ve eğitimlerini gösterir sertifika verileceğini söyledi. Lisanslama Şirketi bir ay içinde kurulacak ve çalışanlara yönelik ilk uygulamayı bir yıl içinde uygulayacak. İlk aşamada Lisanslama Şirketi'nin ortakları, yüzde 80 SPK, yüzde 10 İMKB, yüzde 10 Takasbank olacak. Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği kurulduktan sonra SPK'nın payı sembolik düzeye indirilerek bu pay birliğe devredilecek. Merkez, ilk yıl sadece portföy yöneticilerini eğiterek sertifika verecek.

Aracı Kuruluşlar-İzmir Vadeli İşlemler Borsası-Eurex

Eurex (European Exchange) ve CBOT ortaklığıyla, İzmir Vadeli İşlemler Borsası kıtalar arası bir borsa haline gelecek. SPK Başkanı Muhsin Mengütürk, İzmir Vadeli İşlemler Borsası'na Eurex'ten teklif gelmesinin, Türkiye'ye verilen önemin çok önemli bir göstergesi olduğunu belirterek, ‘‘Burası, her türlü sözleşmenin alınıp satıldığı bir dünya borsası olmaya aday’’ dedi.

Aracı Kuruluşlar-İMKB-Geniş Alan Ağı

İMKB üyelerinin kendi bürolarından tam elektronik alım-satım sistemine erişebilmelerini sağlayacak uzaktan erişim ağı, yılsonuna kadar tamamlanacak. İlk aşama olarak Mayıs 2000'de tahvil piyasasında uzaktan erişime başlamayı ve yıl içinde hisse senetlerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi planlanıyor.

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği-Aracı Kuruluşlar-Online Komisyonculuk-ECN Sistemi

SPK, sermaye piyasalarında önemli görevler üstlenecek olan Aracı Kuruluşlar Birliği'nin statüsünü sektörün görüşlerine açtı. Başkan Muhsin Mengütürk, bir geçiş süreci sonunda, birliğin tamamen özerk bir yapıya kavuşturulacağını belirterek, ‘‘Birlik, mesleki ve etik kurallar geliştirmesinin yanısıra, üyelerini de denetleme yetkisine sahip. Bu gelişmeler sonucunda kendi disiplin kuralları ile işleyen yaratıcılığın serbet bırakıldığı piyasa hedefine ulaşılacak’’ dedi.

Entegre Bilgi sistemi

SPK Başkanı Muhsin Mengütürük, kısa adı ECN olan sanal borsaların, gelişmiş piyasalarda hızla yaygınlaştığına dikkat çekerek, bu sistemlerin Türkiye'ye getirilmesinin büyük önem taşıdığını söyledi. Mengütürk, şu değerlendirmeyi yaptı: ‘‘Sanal borsalar ve diğer on-line sistemlerin gelişmesi, piyasaların bölünme tehlikesini de beraberinde getirebilir. Bunun için en etkili çözüm, çeşitli sistemlmerden gelen emirleri bir merkezde toplayan Entegre Bilgi Sistemi'nin kurulmasıdır.’’Bu sistemle, her hisse için, nereden gelirse gelsin en yüksek alış ve en düşük fiyatlı satış emirleri ve gerekli diğer piyasa bilgleri sürekli olarak bütün yatırımcıların bilgisine sunulacak. Alternatif işlem yapmak isteyen aracı kuruluşların böyle bir sistemi topluca kurmaları zorunlu tutulacak. Böylece rekabet sonucunda yatırımcıların en iyi fiyatı seçme olanaığı olacak ve işlem ortamının şeffaflığı ve kalitesi artacak.

Aracı Kuruluşlar-Piyasa Yapıcılığı-Nasdaq Türkiye-Nasdaq International

Türkiye'de NASDAQ benzeri bir model kurulması için başlatılan çalışmalar sürüyor. Piyasa Yapıcılığına dayalı bu sistemde piyasa yapıcılığı görevini üstlenen aracı kurumlar, İMKB'de işlem görmeyen şirketlerin hisse senetlerine, rekabetçi bir ortamda likidite kazandıracak. Nasdaq Türkiye işletmesini Aracı Kuruluşlar Birliği'nin üstlenmesi öngörülüyor.