Esra SAHİCİ
Oluşturulma Tarihi: Ekim 23, 2008 00:00
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Bu kriz inşallah bizi teğet geçecek" derken, ABD Doları, Euro karşısında uluslararası piyasalarda çok güçlendi. Buna hedge fonların varlıklarını satarak Türkiye’den hızla çıkmaya başlaması eklenince para piyasalarını altüst etti.
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın "İnşallah kriz bizi teğet geçecek" derken, ekonominin nabzı olarak görülen piyasalar iyice karıştı. Hedge (serbest) fonların Türkiye’den hızlanan çıkışları doları dün 1.68 YTL’ye fırlattı.
Dolar böylece 28 ayın en yüksek seviyesini gördü. ABD’de kurtarma paketine yönelik iyimserlik doları destekleyen en büyük neden olarak öne çıkarken, hedge fonların nakde dönme çabaları tırmanışta önemli rol oynamaya devam etti.
Doların yükselişe geçmesinde, Avrupa’da Merkez Bankası’nın (ECB) hızlı bir faiz indirimine gideceği beklentisi ve İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mervyn King’in, ’ülkenin çok yakında durgunluğa girebileceği’ uyarısı da etkili oldu. Bu faktörler, doların,
Euro ve
İngiliz Sterlini karşısında hızlı yükselişini tetikledi. Euro karşısında 1.27 seviyesi ile dün son 2 yılın zirvesine çıkan dolar, hedge fonların alımlarıyla gelişmekte olan para birimleri karşısında da yükselişte sınır tanımadı. Dolar karşısında Macaristan, Polonya, Norveç’in para birimleri yüzde 5 değer kaybederken, İsveç, Çek Cumhuriyeti ve Güney Afrika para birimleri ise yüzde 4 düştü.
Hedge fonların dolara yönelmelerinin, ettikleri büyük zararlardan kaynaklandığı belirtiliyor. Küresel olarak yatırım yapan 2 bin 431 fonu takip eden Eurekahedge endeksindeki düşüş, fonların zararlarına yönelik en büyük gösterge olarak kabul ediliyor. Sadece eylül ayında yüzde 4.7 oranında düşen endekste, 9 aylık dönemdeki kayıp ise yüzde 7.9. Bu düşüş endeksin tarihindeki en kötü yıla işaret ediyor.
Michael Huttman’ın fonu
Türkiye’deki doların hızlı yükselişindeki 1 numaralı etken bu hedge fonlar. Ekim ayı başında 1.30 YTL seviyelerinde olan dolar, önceki gün 1.60 YTL’ye dayanmıştı. Bunun nedeni de, Michael Huttman’ın yönetimindeki 15 milyar dolarlık Goldman Millenium Investment’ın, Türkiye’den çıkış kararı almasının ardından 1.5 milyar dolarlık alımı yapması olmuştu. Dün de döviz piyasası alımlarla açılış yapınca dolar, gün içinde 1.68 YTL’ye kadar tırmandı. Dolar, bu seviyeyi 2006 Haziran ayından bu yana ilk kez test etti. Dolar dün akşam saatlerinde bugünkü valörlü işlemlerde 1.70 seviyesine kadar dayandı. Dolar dün serbest piyasada ise günü 1.6490 YTL’den tamamladı.
Faiz yüzde 23’ü gördü
Dövizdeki
hızlı yükseliş, bono piyasasından çıkışı da beraberinde getirdi. YTL’den çıkışlarının etkisiyle gösterge bono bileşik faizi 2 yıl geriye giderek, yüzde 23 seviyesinden işlem gördü.
Finansbank: Mevduata tam garanti gelmeli
YUNANİSTAN’ın en büyük bankası National Bank of Greece’in (NBG) Türkiye iştiraki Finansbank’ın Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ömer Aras, "Mevduata verilecek garanti para yastık altına kaçışını engeller, eğer süreli yapılırsa sistemin kötüye kullanılması engellenebilir" dedi. Gerçek anlamda global bir kriz yaşandığını ve bunun Türkiye ekonomisini etkilemesinin kaçınılmaz olduğunu söyledi.
İMKB dış borsaları izledi yüzde 4.1 düştü
GLOBAL piyasalarda yaşanan tedirginlikle sarsıntı yaşamaya devam eden borsalardaki kan kaybı devam ediyor. İlk seansta satıcılı açılan İMKB Ulusal 100 Endeksi ikinci seansta hızlanan satışlarla kayıplarını artırdı. Endeks, gün sonunda yüzde 4.11’lik düştü ve 25.624’den kapandı. İMKB’nin düşüşünde uluslararası borsalardaki kayıpların etkisi gözlendi. ABD’de Dow Jones endeksi dün yüzde 5.69’luk sert düşüşle kapandı.