Brüksel’de lobiye yüklendi, AB’ye ‘sütü denetle, kapıyı aç’ çağrısı yaptı

DÜNYADA 55 yıldır 21 Mayıs’ta kutlanan Dünya Süt Günü’ne 1991 yılından bu yana eşlik eden Türkiye’de kişi başına süt tüketiminin düşük olması, kayıt dışılık gibi sıkıntılar varken, 12.5 milyon ton üretime karşın ihracatın düşük olması da sektörün sorunları arasında yer alıyor. 94 ülkeye 169 milyon dolarlık süt ve süt ürünleri ihracatı yapan Türkiye, 2001 yılından bu yana Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ihracat yapamıyor. Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Yönetim Kurulu Başkanı Harun Çallı, bu sorunu aşabilmek için Nisan 2010’da Türkiye süt ve süt ürünleri sektörünün AB pazarına girişinin desteklenmesi” projesini başlattıklarını, proje kapsamında Brüksel merkezli bir lobi şirketiyle anlaştıklarını da söyledi.
Denetime davet edilecekler
Harun Çallı, AB üyesi ülkelerin çiğ sütün elde edildiği hayvanların sağlık  kriterlerinin AB sağlık kriterlerini karşılamadığını öne sürerek ihracata izin vermediğini belirterek, proje kapsamında bir yıldır süren çalışmaların yeni bir sürece girdiğini söyledi. Çallı, şöyle konuştu: “Proje, Brüksel’de Avrupa Komisyonu yetkilileriyle de masaya yatırıldı ve yol haritası konusunda kendilerine bilgi verildi. Bundan sonraki aşamada verilen eğitimler ve  dağıtılan dokümanlar çerçevesinde her işletme kendini AB standartlarına uyumlu hale getirecek. Bakanlık yetkililerinin yapacağı ön denetimlerin ardından da  Avrupa Komisyonu yetkilileri nihai denetimler için davet edilecek. İnşallah 2012 Dünya Süt Günü’nde sektörümüz için AB kapılarının açıldığı müjdesini vermek üzere tekrar bir araya geliriz ve bu günü ‘Süt Bayramı’ olarak kutlarız.”
Sanayi sektöre sahip çıkıyor
ASÜD tarafından bu yıl ikincisi hazırlanan ‘2010 Dünya ve Türkiye Süt  Endüstrisi Raporu’nu da açıklayan Harun Çallı, kayıt altına alınmış inek sütünde yüzde 58 gibi bir orana ulaşılmış olmakla birlikte, kayıt dışılığın sektörün en önemli sorunlarından biri olmaya devam ettiğini ifade etti. Çallı, şunları söyledi: “TÜİK verilerine göre entegre süt işletmeleri tarafından 2011’in Ocak,  Şubat ve Mart aylarında sırasıyla yüzde 13.7, yüzde 11 ve yüzde 5.5 oranlarında daha fazla süt toplandı. Mart ayı alımı ise bir önceki ayın yüzde 15 üzerinde gerçekleşti. Satışların düşme eğiliminde olduğu bu aylarda yüksek oranda  alımların devam etmesi, sanayinin sektöre sahip çıktığını göstermesi yanında,  yapılan suçlamalara da anlamlı bir cevap niteliğindedir.”

İç tüketimin artması için ‘Okul Sütü’ başlamalı

ASÜD olarak iç tüketimin ve ihracatın artırılması gerektiğini dile getiren Harun Çallı, “İç tüketimdeki sıkıntımız, içme sütü başta olmak üzere, kişi başına tüketimin düşük olması. Tüketim artışı henüz nüfus artış oranını bile  yakalayabilmiş değil. İç tüketimin artırılması için öncelikle çocuklarımıza  yönelik projeler uygulamalıyız. ‘Okul Sütü’ uygulaması bu konudaki en etkili uygulamadır. Ülkemizde de vakit geçirmeden, birkaç yılı içine alacak şekilde ve  mümkün olduğunca geniş kapsamlı olarak planlanarak uygulamaya geçilmelidir” diye konuştu.

İlk kez süt tozu ihracatı yapıldı

HARUN Çallı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın arz fazlalığı nedeniyle aradaki farkı ödeyerek  yurt dışından gelen 18 bin ton süt tozunun gelmesini önlediğini, buna ilaveten Dış Ticaret Müsteşarlığının süt tozunun yurt dışına ihracatı için destek  verdiğini belirtti. Çallı, “Tarım Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığının verdiği  destekler sayesinde Türkiye ilk defa yurt dışına süt tozu ihracatı yaptı. 10 bin ton civarında ihracat yapıldı. Süt üretimi bundan sonra artacak gibi görünüyor. Bu desteğin bütün süt mamullerine verilmesini istiyoruz. Bu şekilde ihracat 4 katına çıkar.”

Prim desteği bu ay ödenecek

TARIM ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, üreticinin süt primi desteğinin bu ay içinde ödenmiş olacağını, pamukta prim  miktarının da kilogram başına 42 kuruş olarak belirlendiğini açıkladı. Mehdi Eker, 334 milyon  lira süt prim desteği, 250 milyon lira yem desteği ödediklerini belirterek,  “İnek  sütü için önce litre başına 4 kuruş destek primi öngörülüyordu. Fakat daha sonra bu primi yüzde 100 artışla litre başına 8 kuruşa  çıkarttık. Bu destek de bu ay içerisinde üreticiye ödenmiş olacak” dedi.

12.5 milyon ton üretim

Türkiye’de süt üretimi ise yüzde 2.44’lük artışla 12.5 milyon ton oldu. Üretiminin yüzde 92.36’sı inek sütü, yüzde 5.85’i koyun sütü, yüzde 1.53’ü keçi sütü, yüzde 0.26’sı da manda sütünden oluştu.
Türkiye’de içme sütü üretimi 983 bin ton, tereyağ üretimi 35 bin ton, peynir ve lor üretimi 295 bin ton, dondurma üretimi ise 141 bin ton oldu.
Türkiye’de kişi başına süt tüketimi süt eşdeğeri 173 kilo.
Türkiye’de 2 bin 225 süt işletme tesisi bulunuyor. Entegre  süt işletme tesisleri tarafından toplanan süt miktarı da 2010’da 6 milyon 745 bin ton
Türkiye’de çiğ süt fiyatlarında 2009’da yüzde 5.79’luk bir düşüş  yaşanırken, 2010’da yüzde 32.98’lik artış oldu.