Böyle işbirliği dünyada yok İngiltere, Çin’e yaklaşacak
Güncelleme Tarihi:
Ümit ÇETİN-Merve ERDİL/KARS
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 25, 2008 00:00
Türkiye’nin ve yakın coğrafyasının ’doğu batı arasındaki tarihi köprülük’ misyonu için en önemli projelerden biri olan ve Avrupa’dan Çin’e kadar geniş bir coğrafyanın ticaretine ivme kazandıracak Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin Türkiye ayağının yapımına başlandı. Proje tamamlandığında Londra’dan kalkan bir tren Çin’e kadar gidebilecek.
TARİHİ İpek Yolu’nu raylarla canlandırmayı hedefleyen Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demir yolu projesinin en kritik bölümü olan Türkiye ayağının temeli, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Şaakaşvili’nin katılımıyla dün atıldı. Toplam maliyeti 450 milyon dolar olan BTK projesinin üç ülkeyi kapsayan uzunluğu 180 kilometre olacak. Türkiye’nin ve yakın coğrafyasının ’doğu batı arasındaki tarihi köprülük’ misyonu için de çok kritik olan proje Avrupa’dan Çin’e kadar geniş bir coğrafyanın ticaretine ivme kazandıracak. Projenin "Çin’i İngiltere’ye bağlayacak tarihi İpek Yolu"nun, demir yolu ayağı olacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Gül "Hat, sadece üç ülkeyi birbirine bağlamıyor. Çin’i, Londra’ya bağlayan bir demiryolu. Bazıları buna ’hayal’ demişlerdi, bir zamanlar raflara konulmuştu. Raftan indirildi, üç ülke arasında buluşmalar oldu, siyasi iradeler ortaya kondu. Bu üç ülkeye, Kazakistan ve Çin de destek verdi" dedi.
Üç ülkenin iradesi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, üç ülkenin işbirliğiyle tür bölgesel projelerin birbiri ardına hayata geçirildiğini vurguladı ve şöyle konuştu: "Azerbaycan-Türkiye ilişkileri en üst düzeyde. Gürcistan ile ilişkiler memnuniyet verici. Üç ülke arasındaki bu işbirliğinin, bu iradenin dünyada örneği yok. Yakın geçmişte ’efsane’" olarak nitelenen Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı bugün işliyor. Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz hattı da hayata geçirildi. Bugün de BTK demiryolu hattını inşa etme iradesini ortaya koyuyoruz. Bu demiryolu hattı öncelikle Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasındaki ulaşımı, ekonomik ilişkileri güçlendirecek. BTK artık hayal olmaktan çıktı. Biz artık bu dehlizi de aştık."
Sadece demiryolu değil
Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili de, BTK Projesi’nin sadece bir demiryolu projesi olmadığını, ekonomik, kültürel ve tarihi anlamlar taşıdığını vurguladı. Saakaşvili, projenin Gürcistan-Türkiye ile ilişkilerine büyük katkı yapacağını belirterek, "Türkiye ile yeni ulaşım kanalları ve sınır kapıları açılmış olacak. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin gelişmesi de Gürcistan’ın kalkınmasına katkı yapacak. Proje sayesinde Gürcistan da Avrupa’nın bir parçası olacak" dedi.
Çin ve Kazakistan girdi 5’li protokol imzalandı
2006 yılında Astana’da üç ülkenin yanı sıra Kazakistan ve Çin’in de katılımı ile 5’li bir protokol imzalandı. Hattın Gürcistan tarafındaki temel atma töreni Abdullah Gül, Mihail Şaakaşvili ve İlham Aliyev’in katılımı ile 21 Kasım 2007 tarihinde Tiflis yakınlarındaki Marabda istasyonunda gerçekleştirilmişti.
Ermenistan’a ’proje herkese açık’ mesajı
CUMHURBAŞKANI Abdullah Gül, tören nedeniyle Ermenistan’a da mesaj verdi. Gül, "Proje, iyi komşuluk ilişkilerinde olma arzusu gösteren herkese açıktır. İnanıyorum ki, ileride de böyle olacaktır. Projenin hayata geçmesi ile ekonomik faaliyetlerin yanı sıra kültürel faaliyetler de canlanacak" dedi. Üç ülke arasında adı konulmamış bir ekonomik bölgenin ortaya çıktığını belirten Cumhurbaşkanı Gül, bu bölgenin giderek daha da canlanacağını söyledi. Gül, "En önemli unsur, üç ülkenin siyasi iradesidir. Bu devam ettiği sürece bundan halklar faydalanmaktadır. Siyasi irade daha da güçlü devam edecek, yeni projeler hayata geçirilecek" diye konuştu.
Marmaray’la birleşecek ’Avrasya’ kesintisiz olacak
"Demir İpek Yolu", Azerbaycan’ın başkenti Bakü’den başlıyor, Gürcistan’ın başkenti Tiflis ile Ahılkelek kentinden geçerek Kars’a ulaşıyor.
Proje üç etaptan oluşuyor. Türkiye, hattın 76 kilometrelik bölümünün yapımını gerçekleştirecek. Bu bölüm, çift altyapıya uygun tek üst yapı şeklinde inşa edilecek.
Ankara, bu iş için yatırım programına 380 milyon YTL ödenek koydu. Türkiye sınırından Ahılkelek’e kadar 29 kilometrelik hattın yapımını Gürcistan gerçekleştiriyor. Ahılkelek-Tiflis arası mevcut hat da rehabilite edilecek.
Marmaray Projesi’nin 2013 yılında bitmesi ile "demir İpek Yolu" kesintisiz hale gelecek.
İstanbul Boğazı’nın demiryolu ile geçilmesi ardından Uzakdoğu ve Çin, Avrupa ile kesintisiz olarak demiryolu ile bağlanacak.
İlk etapta güzergáhtan yılda 1 milyon yolcu ve 6 milyon 500 bin ton yük taşınacak.
2034 yılında ise ortalama 3 milyon yolcu ve 18 milyon ton yükün taşınması hedefleniyor.
İlk adım 1993’te
Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı gibi Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi’nin gerçekleşmesi de uzun yıllar aldı. Türkiye ile Gürcistan arasında demiryolu hattı kurulması fikri, 993 yılında ortaya çıktı.
Gürcistan ile Türkiye arasında yapılan ulaştırma komisyonu toplantısında Kars ile Gürcistan’ın Tiflis kenti arasında bir demiryolu hattı kurulması üzerinde mutabakata varıldı.
Çalışmalar 2004’ten itibaren hızlanmaya başladı.
O yılın sonunda, Tiflis’te, Azerbaycan’dan da ulaştırma bakanının katılımı ile üç ülkenin dáhil olduğu "Demir İpek Yolu"nun yapımı için somut adımlar atıldı.
Kars Garı’nda tarihi gün yaşandı
BTK Demiryolu Projesi için tören Kars Garı’nda düzenlendi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül saat 10.14’te geldi ve konuklarını beklemeye başladı. Türk, Azerbaycan ve Gürcistan bayraklarının dalgalandığı Kars- Tiflis- Bakü demiryolu hattının temel atma töreni için Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili saat 10.19’da, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de saat 10.21’de alkışlar arasında tören alanına girdi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül sağına Aliyev’i, soluna Şaakaşvili’yi alarak önce basın mensuplarına görüntü verdi. Devlet Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın da hazır bulunduğu tören Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye milli marşlarının çalınmasıyla başladı. Mihail Saakaşvili, ulusal marşları çalınırken sağ elini kalbinin üzerinde tuttu. Törene izlemeye gelen prtokole konuşmalar Türkçe, İngilizce ve Gürcü dillerinde çevriler yapılarak aktarıldı.
Londra’dan kalkan tren Çin’e gidecek
ULAŞTIRMA Bakanı Binali Yıldırım, "Tarihi bir güne, asırlardır insanlığa hizmet eden İpek Yolu’nun ihyasına tanıklık etmek için bir araya geldik" dedi. 21 Kasım 2007’de BTK demiryolu projesinin Gürcistan etabının temelini, Azerbaycan ve Gürcistan cumhurbaşkanları ile birlikte attıklarını hatırlatan Yıldırım, "Türkiye’nin, Azerbaycan ve Gürcistan ile komşuluk, dostluk ve kardeşlik hukuku günden güne gelişiyor. 20 Aralık 2004’de Tiflis’te, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan ulaştırma bakanları olarak bir araya geldik ve projenin yapılmasına karar verdik. Tamamladığmızda Londra’dan kalkacak bir tren kesintisiz olarak Çin’e ulaşabilecek" diye konuştu.
Üç ülkenin iradesi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, üç ülkenin işbirliğiyle tür bölgesel projelerin birbiri ardına hayata geçirildiğini vurguladı ve şöyle konuştu: "Azerbaycan-Türkiye ilişkileri en üst düzeyde. Gürcistan ile ilişkiler memnuniyet verici. Üç ülke arasındaki bu işbirliğinin, bu iradenin dünyada örneği yok. Yakın geçmişte ’efsane’" olarak nitelenen Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı bugün işliyor. Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz hattı da hayata geçirildi. Bugün de BTK demiryolu hattını inşa etme iradesini ortaya koyuyoruz. Bu demiryolu hattı öncelikle Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasındaki ulaşımı, ekonomik ilişkileri güçlendirecek. BTK artık hayal olmaktan çıktı. Biz artık bu dehlizi de aştık."
Sadece demiryolu değil
Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili de, BTK Projesi’nin sadece bir demiryolu projesi olmadığını, ekonomik, kültürel ve tarihi anlamlar taşıdığını vurguladı. Saakaşvili, projenin Gürcistan-Türkiye ile ilişkilerine büyük katkı yapacağını belirterek, "Türkiye ile yeni ulaşım kanalları ve sınır kapıları açılmış olacak. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin gelişmesi de Gürcistan’ın kalkınmasına katkı yapacak. Proje sayesinde Gürcistan da Avrupa’nın bir parçası olacak" dedi.
Çin ve Kazakistan girdi 5’li protokol imzalandı
2006 yılında Astana’da üç ülkenin yanı sıra Kazakistan ve Çin’in de katılımı ile 5’li bir protokol imzalandı. Hattın Gürcistan tarafındaki temel atma töreni Abdullah Gül, Mihail Şaakaşvili ve İlham Aliyev’in katılımı ile 21 Kasım 2007 tarihinde Tiflis yakınlarındaki Marabda istasyonunda gerçekleştirilmişti.
Ermenistan’a ’proje herkese açık’ mesajı
CUMHURBAŞKANI Abdullah Gül, tören nedeniyle Ermenistan’a da mesaj verdi. Gül, "Proje, iyi komşuluk ilişkilerinde olma arzusu gösteren herkese açıktır. İnanıyorum ki, ileride de böyle olacaktır. Projenin hayata geçmesi ile ekonomik faaliyetlerin yanı sıra kültürel faaliyetler de canlanacak" dedi. Üç ülke arasında adı konulmamış bir ekonomik bölgenin ortaya çıktığını belirten Cumhurbaşkanı Gül, bu bölgenin giderek daha da canlanacağını söyledi. Gül, "En önemli unsur, üç ülkenin siyasi iradesidir. Bu devam ettiği sürece bundan halklar faydalanmaktadır. Siyasi irade daha da güçlü devam edecek, yeni projeler hayata geçirilecek" diye konuştu.
Marmaray’la birleşecek ’Avrasya’ kesintisiz olacak
"Demir İpek Yolu", Azerbaycan’ın başkenti Bakü’den başlıyor, Gürcistan’ın başkenti Tiflis ile Ahılkelek kentinden geçerek Kars’a ulaşıyor.
Proje üç etaptan oluşuyor. Türkiye, hattın 76 kilometrelik bölümünün yapımını gerçekleştirecek. Bu bölüm, çift altyapıya uygun tek üst yapı şeklinde inşa edilecek.
Ankara, bu iş için yatırım programına 380 milyon YTL ödenek koydu. Türkiye sınırından Ahılkelek’e kadar 29 kilometrelik hattın yapımını Gürcistan gerçekleştiriyor. Ahılkelek-Tiflis arası mevcut hat da rehabilite edilecek.
Marmaray Projesi’nin 2013 yılında bitmesi ile "demir İpek Yolu" kesintisiz hale gelecek.
İstanbul Boğazı’nın demiryolu ile geçilmesi ardından Uzakdoğu ve Çin, Avrupa ile kesintisiz olarak demiryolu ile bağlanacak.
İlk etapta güzergáhtan yılda 1 milyon yolcu ve 6 milyon 500 bin ton yük taşınacak.
2034 yılında ise ortalama 3 milyon yolcu ve 18 milyon ton yükün taşınması hedefleniyor.
İlk adım 1993’te
Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı gibi Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi’nin gerçekleşmesi de uzun yıllar aldı. Türkiye ile Gürcistan arasında demiryolu hattı kurulması fikri, 993 yılında ortaya çıktı.
Gürcistan ile Türkiye arasında yapılan ulaştırma komisyonu toplantısında Kars ile Gürcistan’ın Tiflis kenti arasında bir demiryolu hattı kurulması üzerinde mutabakata varıldı.
Çalışmalar 2004’ten itibaren hızlanmaya başladı.
O yılın sonunda, Tiflis’te, Azerbaycan’dan da ulaştırma bakanının katılımı ile üç ülkenin dáhil olduğu "Demir İpek Yolu"nun yapımı için somut adımlar atıldı.
Kars Garı’nda tarihi gün yaşandı
BTK Demiryolu Projesi için tören Kars Garı’nda düzenlendi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül saat 10.14’te geldi ve konuklarını beklemeye başladı. Türk, Azerbaycan ve Gürcistan bayraklarının dalgalandığı Kars- Tiflis- Bakü demiryolu hattının temel atma töreni için Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili saat 10.19’da, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de saat 10.21’de alkışlar arasında tören alanına girdi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül sağına Aliyev’i, soluna Şaakaşvili’yi alarak önce basın mensuplarına görüntü verdi. Devlet Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın da hazır bulunduğu tören Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye milli marşlarının çalınmasıyla başladı. Mihail Saakaşvili, ulusal marşları çalınırken sağ elini kalbinin üzerinde tuttu. Törene izlemeye gelen prtokole konuşmalar Türkçe, İngilizce ve Gürcü dillerinde çevriler yapılarak aktarıldı.
Londra’dan kalkan tren Çin’e gidecek
ULAŞTIRMA Bakanı Binali Yıldırım, "Tarihi bir güne, asırlardır insanlığa hizmet eden İpek Yolu’nun ihyasına tanıklık etmek için bir araya geldik" dedi. 21 Kasım 2007’de BTK demiryolu projesinin Gürcistan etabının temelini, Azerbaycan ve Gürcistan cumhurbaşkanları ile birlikte attıklarını hatırlatan Yıldırım, "Türkiye’nin, Azerbaycan ve Gürcistan ile komşuluk, dostluk ve kardeşlik hukuku günden güne gelişiyor. 20 Aralık 2004’de Tiflis’te, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan ulaştırma bakanları olarak bir araya geldik ve projenin yapılmasına karar verdik. Tamamladığmızda Londra’dan kalkacak bir tren kesintisiz olarak Çin’e ulaşabilecek" diye konuştu.