Bor ihracatı 800 milyon dolara yükselecek
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 26, 2002 11:54
Türkiye'de 356 milyar dolarlık bor rezervi olduğu hesaplanırken planlanan yatırımlarla kapasitenin 1 milyon 200 bin tona çıkarılması amaçlanıyor. Böylece bor ihracatı 300 milyon dolardan 800 milyon dolara yükselecek.
Nükleer silahlar ve nükleer reaktörlerden, havacılık sanayiine, tekstilden, ilaç sanayi, elektronik, temizlik malzemeleri, kimya, kağıt üretimi gibi pek çok alanda kullanılan bor ve türevleri açısından Türkiye büyük bir zenginlik arzediyor.
Toplam 1 milyar tonu bulan rezervlerin mali değeri ise 356 milyar dolara ulaşıyor. Borun işlenmesiyle elde edilecek katma değer de gözönüne alındığında, Türkiye'ye katkısı trilyonlarca dolar ediyor.
Yılda 1,5 milyon ton olan ve değeri 1,2 milyar doları bulan dünya pazarında talebin yüzde 70'ten fazlasını Türkiye ve ABD karşılıyor.
Türkiye'nin bor üretimi 1970'de 122 bin ton iken son yıllarda bu rakam 475 bin tona ulaştı. ABD'nin üretimi ise 510 bin-730 bin ton arasında değişiyor.
Dünya toplam bor rezervlerinin yüzde 64'ünün Türkiye'de, yüzde 10'unun ise diğer önemli ülke olan ABD'de bulunduğu dikkate alındığında Türkiye'nin üretim ve ihracatının oldukça yetersiz düzeyde olduğu görülüyor.
Bu çerçevede Eti Holding üretimini ve ihracatını özellikle işlenmiş ürün bazında artırmak amacıyla bir dizi yatırım planladı.
Devam etmekte olan bu yatırımlar sonucunda halen 500 bin ton/yıl civarında olan rafine bor üretim kapasitesi önce 800 bin ton/yıl, daha sonra da 1 milyon 200 bin ton/yıl seviyelerine yükseltilecek.
200 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
Eti Holding'in kendi kaynaklarından sağlayacağı toplam 200 milyon dolarlık kaynakla, Emet Yeni Borik Asit Tesisi, Kırka 3. Bor Türevleri Tesisi, Yeni Sülfürik Asit Tesisi ve Tek Kademede Penta Üretim Tesisi'nden oluşan rafine bor ürünleri yatırımları gerçekleştiriliyor.
Söz konusu yatırımların faaliyete geçmesiyle, yaklaşık 260 bin ton/yıl ilave rafine bor kapasitesi devreye girerken, Eti Holding'in bor satış gelirleri de yılda yaklaşık 100 milyon dolar artacak.
Ayrıca, 240 bin ton/yıl kapasiteli 4. Bor Türevleri Tesisi ile 70 bin ton/yıl kapasiteli Sodyum Perborat Tesisi'ne ilişkin fizibilite çalışmaları da devam ediyor.
Rafine bor ürünleri kapasitesinin önümüzdeki yıllarda 1 milyon 200 bin tona çıkarılması için yapılması planlanan yatırımların hayata geçirilmesiyle Türkiye'nin yıllık bor ihracatı, 250-300 milyon dolardan, yaklaşık 3 kat artırılarak 750-800 milyon dolara çıkarılabilecektir.
Eti Holding bu amaca yönelik olarak 2000 yılında 26,8 trilyon TL, 2001 yılında ise 72 trilyon TL yatırım harcaması gerçekleştirdi.
BOR TÜREVLERİ TESİSİ
Boraks Pentahidrat (Etibor-48) ürününe olan yurtdışı talebin artışına paralel olarak üretim kapasitesinin arttırılması için planlanan 160.000 ton/yıl BPH üretim kapasiteli yeni tesis önümüzdeki günlerde üretime başlayacak.
Sabit yatırım tutarı yaklaşık 30 milyon dolar olarak planlanan tesiste 194 kişilik istihdam sağlanacak ve projenin yıllık döviz getirisi 48 milyon dolar olacak.
YENİ BORİK ASİT TESİSİ
Borik asidin hammaddesi olan kolemanit madenciliğinin yapıldığı Emet/Kütahya'da 100.000 ton/yıl üretim kapasiteyle inşaa edilen Borik Asit Tesisi de yüzde 90 oranında tamamlandı.
Yan ve yardımcı tesislerden atık barajı, enerji santralı, proses suyu ve enerji hatları ile ilgili çalışmaların sürdürüldüğü projenin 2003 yılı ilk çeyreğinde tamamlanarak üretime geçilmesi hedeflendi.
Yatırım tutarı yaklaşık 80 milyon dolar olan tesisler 2003 yılında devreye alındığında 213 kişilik istihdam kapasitesi ve yıllık 40 milyon dolar döviz getirisi sağlanacak.
TEK KADEMEDE PENTA ÜRETİMİ
Proje ile Kırka Bor İşletmesinde iki kademede üretilen boraks pentahidratın üretim verimini arttırmak, maliyetini ve çevre sorunlarını azaltmak için tüvenan tinkalden direkt boraks pentahidrat üretimi amaçlanıyor.
Herbiri 50 ton/saat kapasiteli tesislerin yatırım tutarı 10 milyon doları bulurken, proje sonucunda takriben yüzde 13 verim artışı hedefleniyor.
Birinci kademesi 2001 yılında devreye alınan tesislerin ikinci ünitesinin yapımına başlandı.
SÜLFÜRİK ASİT TESİSİ
Önemli ihraç ürünlerinden borik asidin üretiminde ana girdi olan sülfürik asidin üretimi için Bandırma'da mevcut eski tesisin yerine 240.000 ton/yıl kapasiteli yeni bir Sülfürik Asit Tesisi inşaa edilecek.
Yatırım tutarı 76 milyon dolar olan tesisin 2003 yılının başında üretime alınması hedefleniyor.
SENTETİK ZEOLİT TESİSİ
Seydişehir Alüminyum Tesislerinde üretilmekte olan alümina çözeltisine dayalı olarak deterjan tipi Sentetik Zeolitin yeni çeşitlerini üretmek ve pazarlamak amacıyla 50.000 ton/yıl kapasiteli Sentetik Zeolit Tesisi kurulması çalışmaları da sürüyor.
Eti Holding'in yüzde 85 oranında katılımı ile gerçekleştirilecek yaklaşık 25 milyon dolar tutarlı yatırımın 2003 yılı sonlarında realize edilmesi planlanıyor.
Toplam 1 milyar tonu bulan rezervlerin mali değeri ise 356 milyar dolara ulaşıyor. Borun işlenmesiyle elde edilecek katma değer de gözönüne alındığında, Türkiye'ye katkısı trilyonlarca dolar ediyor.
Yılda 1,5 milyon ton olan ve değeri 1,2 milyar doları bulan dünya pazarında talebin yüzde 70'ten fazlasını Türkiye ve ABD karşılıyor.
Türkiye'nin bor üretimi 1970'de 122 bin ton iken son yıllarda bu rakam 475 bin tona ulaştı. ABD'nin üretimi ise 510 bin-730 bin ton arasında değişiyor.
Dünya toplam bor rezervlerinin yüzde 64'ünün Türkiye'de, yüzde 10'unun ise diğer önemli ülke olan ABD'de bulunduğu dikkate alındığında Türkiye'nin üretim ve ihracatının oldukça yetersiz düzeyde olduğu görülüyor.
Bu çerçevede Eti Holding üretimini ve ihracatını özellikle işlenmiş ürün bazında artırmak amacıyla bir dizi yatırım planladı.
Devam etmekte olan bu yatırımlar sonucunda halen 500 bin ton/yıl civarında olan rafine bor üretim kapasitesi önce 800 bin ton/yıl, daha sonra da 1 milyon 200 bin ton/yıl seviyelerine yükseltilecek.
200 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
Eti Holding'in kendi kaynaklarından sağlayacağı toplam 200 milyon dolarlık kaynakla, Emet Yeni Borik Asit Tesisi, Kırka 3. Bor Türevleri Tesisi, Yeni Sülfürik Asit Tesisi ve Tek Kademede Penta Üretim Tesisi'nden oluşan rafine bor ürünleri yatırımları gerçekleştiriliyor.
Söz konusu yatırımların faaliyete geçmesiyle, yaklaşık 260 bin ton/yıl ilave rafine bor kapasitesi devreye girerken, Eti Holding'in bor satış gelirleri de yılda yaklaşık 100 milyon dolar artacak.
Ayrıca, 240 bin ton/yıl kapasiteli 4. Bor Türevleri Tesisi ile 70 bin ton/yıl kapasiteli Sodyum Perborat Tesisi'ne ilişkin fizibilite çalışmaları da devam ediyor.
Rafine bor ürünleri kapasitesinin önümüzdeki yıllarda 1 milyon 200 bin tona çıkarılması için yapılması planlanan yatırımların hayata geçirilmesiyle Türkiye'nin yıllık bor ihracatı, 250-300 milyon dolardan, yaklaşık 3 kat artırılarak 750-800 milyon dolara çıkarılabilecektir.
Eti Holding bu amaca yönelik olarak 2000 yılında 26,8 trilyon TL, 2001 yılında ise 72 trilyon TL yatırım harcaması gerçekleştirdi.
BOR TÜREVLERİ TESİSİ
Boraks Pentahidrat (Etibor-48) ürününe olan yurtdışı talebin artışına paralel olarak üretim kapasitesinin arttırılması için planlanan 160.000 ton/yıl BPH üretim kapasiteli yeni tesis önümüzdeki günlerde üretime başlayacak.
Sabit yatırım tutarı yaklaşık 30 milyon dolar olarak planlanan tesiste 194 kişilik istihdam sağlanacak ve projenin yıllık döviz getirisi 48 milyon dolar olacak.
YENİ BORİK ASİT TESİSİ
Borik asidin hammaddesi olan kolemanit madenciliğinin yapıldığı Emet/Kütahya'da 100.000 ton/yıl üretim kapasiteyle inşaa edilen Borik Asit Tesisi de yüzde 90 oranında tamamlandı.
Yan ve yardımcı tesislerden atık barajı, enerji santralı, proses suyu ve enerji hatları ile ilgili çalışmaların sürdürüldüğü projenin 2003 yılı ilk çeyreğinde tamamlanarak üretime geçilmesi hedeflendi.
Yatırım tutarı yaklaşık 80 milyon dolar olan tesisler 2003 yılında devreye alındığında 213 kişilik istihdam kapasitesi ve yıllık 40 milyon dolar döviz getirisi sağlanacak.
TEK KADEMEDE PENTA ÜRETİMİ
Proje ile Kırka Bor İşletmesinde iki kademede üretilen boraks pentahidratın üretim verimini arttırmak, maliyetini ve çevre sorunlarını azaltmak için tüvenan tinkalden direkt boraks pentahidrat üretimi amaçlanıyor.
Herbiri 50 ton/saat kapasiteli tesislerin yatırım tutarı 10 milyon doları bulurken, proje sonucunda takriben yüzde 13 verim artışı hedefleniyor.
Birinci kademesi 2001 yılında devreye alınan tesislerin ikinci ünitesinin yapımına başlandı.
SÜLFÜRİK ASİT TESİSİ
Önemli ihraç ürünlerinden borik asidin üretiminde ana girdi olan sülfürik asidin üretimi için Bandırma'da mevcut eski tesisin yerine 240.000 ton/yıl kapasiteli yeni bir Sülfürik Asit Tesisi inşaa edilecek.
Yatırım tutarı 76 milyon dolar olan tesisin 2003 yılının başında üretime alınması hedefleniyor.
SENTETİK ZEOLİT TESİSİ
Seydişehir Alüminyum Tesislerinde üretilmekte olan alümina çözeltisine dayalı olarak deterjan tipi Sentetik Zeolitin yeni çeşitlerini üretmek ve pazarlamak amacıyla 50.000 ton/yıl kapasiteli Sentetik Zeolit Tesisi kurulması çalışmaları da sürüyor.
Eti Holding'in yüzde 85 oranında katılımı ile gerçekleştirilecek yaklaşık 25 milyon dolar tutarlı yatırımın 2003 yılı sonlarında realize edilmesi planlanıyor.