Biz adını bile bilmiyoruz, o dünyayı yönetmek istiyor

"Silikon Vadisi'nin örümceği" olarak da bilinen Divesh Makan ismini birçoğumuz ilk defa duyuyoruz belki ama o dünyanın en etkili insanlarından biri. Mesleği "yatırımcılık" diye geçiyor ama toplam servetini kimse bilmiyor. "Silikon Vadisi'nin en zor girilen kulübü" diye bilinen Iconiq Capital'ın patronu. 

Telefon rehberinde ve portföyünde Zuckerberg'den Tom Hanks'e çok geniş yelpazede ünlü ve zengin insanlar bulunuyor. Birlikte çalışacağı kişilerde aradığı en önemli özellik ise ağzı sıkı olmak. Müşteri ağını sürekli bir adım ileriye taşımaya çalışan Makan, bu kritere uymayan kişileri ise servetleri ve ünleri ne olursa olsun elinin tersiyle itmesiyle ünlü. Bu listeye en son Kanye West eklendi.

Hayatının neredeyse her anını kameralar önünde yaşayan, yaptıklarının ve söylediklerinin sınırı olmayan rap'çi Kanye West, tanışma görüşmesinde Makan'ı etkilemeyi başaramadı. Bütün zenginliğine karşın, tabloid gazetelerde boy boy haberlerinin çıkması ve sık sık tartışmaların kıyılarında dolaşması, Makan'ın gözünde West'in hanesine eksi puan olarak yazıldı.

Bu detaylar, ABD merkezli haber sitesi Insider'ın Makan ve şirketi Iconiq Capital'a dair hazırladığı kapsamlı dosyadan bazı satır başları. Dosyanın ayrıntıları ise okuyana "Vay canına" dedirtecek cinsten.

SADECE 10 YILDA İNANILMAZ BİR AĞ KURDU

En baştan başlayalım... Güney Afrika doğumlu bir iş insanı olan Makan'ın ve Iconiq'in hikayesi çok eskilerde değil, bundan aşağı yukarı 10 yıl öncesinde başlıyor. Morgan Stanley'de yıldızı parlayan bir varlık yöneticisiyken bir anda milyarderlerin bağımsız danışmanı haline gelen Makan, bugün 40 milyar dolar değerinde fonu yönetiyor. Hızla büyüyen ününü Facebook kurucularının hesaplarını da yönetmesiyle kazanan Makan, bu nedenle ABD basınında "Zuckerberg'in bankacısı" olarak anılıyor. 10 yıl içinde el atmadığı yatırım alanı kalmayan Iconiq Capital'ın portföyünde emlaktan risk sermayesine yok yok...

Ancak yukarıda da dediğimiz gibi bu şirketten hizmet almak o kadar kolay değil. Makan müşterilerini çok ama çok dikkatle seçiyor. Zira Makan'ın birlikte çalışmayı uygun gördüğü kişiler akla gelmeyecek özel avantajlar dünyasına adım atıyor, çok uzak görünen iş bağlantılarını kolayca elde edebiliyor. Müşterilerin artan gücü Iconiq Capital'ı da güçlendiriyor ve Makan'a yeni isimlerle çalışmanın yolunu açıyor.

Eski iş arkadaşlarından biri Makan hakkında Insider'a, "Dünyadaki en nüfuzlu insan olmak istiyor. 'Oz Büyücüsü'nü düşünürseniz, perdenin arkasındaki kimsenin görmediği adam olmak istiyor. Parçaları yöneten kişi..." diyor.

Bunun gibi ondan fazla kişinin açıklamaları, sektörün diğer ileri gelenlerinin yorumları, Insider'ın ele geçirdiği gizli fon belgeleri ve kamuya açık bildirimlerin ayrıntılarının bir araya gelmesiyle Iconiq Capital'ın milyarlarca dolar parayı nasıl kazandığına dair çok çarpıcı bir tablo ortaya çıkıyor. Şirket yetkililerinin haberle ilgili resmi ve açık bir yorum vermeyi reddetmesi de bir başka dikkat çekici detay.

'ICON'LARDAN MISIN 'IQ'LARDAN MI?

Insider'a göre Iconiq'in müşterileri iki gruba ayrılıyor: Icon'lar ve IQ'lar. Nitekim şirketin ismi de buradan geliyor. Icon'lar endüstri devleri ve kendi alanlarının vizyonerleri olarak biliniyor. Bu grup genelde milyarderler olarak kabul ediliyor. IQ'lar ise bu milyarderlerin bir kademe altında yer alan kişiler. Aralarında büyük teknoloji şirketlerinin tepe yöneticileri, nispeten daha ufak startup'ların kurucuları, sektörün çevresi genişleri ve gelecekte bir dev olma potansiyeli olan kişiler yer alıyor. (Örneğin Apple'ın internet yazılım ve hizmetlerinden sorumlu başkan yardımcısı Eddy Cue, çevresi geniş bir IQ olarak kabul ediliyor.)

Kaynaklardan biri, Insider'a, böyle bir resmi ayrım olmadığını ya da bu gruplarda yer alan kişilerin farklı muamele görmediğini belirtse de şirketin eski bir çalışanı iç yazışmalarda zaman zaman müşterilerden sınıflandırmalarına göre bahsedildiğini öne sürüyor.

Yukarıda da dediğimiz gibi Iconiq'in müşterilerinin kimlikleri oldukça gizli tutuluyor. Facebook CEO'su Mark Zuckerberg ve COO'su Sheryl Sandberg gibi isimler ise geçmişte ortaya çıkarılmış isimlerden. Facebook kurucularından ve Asana CEO'su Dustin Moskovitz, eski Facebook'çu yeni yatırımcı Chamath Palihapitiya bir başka önemli müşteri. Uber'in eski CEO'su Ryan Graves, Nextdoor CEO'su Sarah Friar ve LinkedIn İdari başkanı Jeff Weiner da Iconic Capital müşterilerinden.

Palihapitiya, Makan'la çalışmaya nasıl başladığını şu sözlerle anlatıyor: "Divesh'le 2006'da Facebook'ta kapımızı çalıp Zuck, Dustin, ben ve birkaç kişiyi daha planlama yapmaya, vergilerimizi zamanında ödemeye ve bu esnada iyi vakit geçirmeye ikna ettiği zamandan beri beraberiz. Harika bir tavsiye verdi. İşinin en iyisi. Şirketi en üst kalite ve onlara tamamen güveniyorum."

YEMEK MASASINDA İLGİNÇ HİKAYELER ANLATAN STARLAR

Iconiq'in müşterileri arasında son yıllarda bir de Hollywood'un en tanınmış isimleri katıldı.

Şirketin müşteri ağına dahil olduğu bilinen starlar arasında Tom Hanks-Rita Wilson çifti, Ryan Reynolds-Blake Lively çifti, Justin Timberlake, Will Smith, J.J. Abrams ve Ashton Kutcher öne çıkıyor. Eski bir çalışan bu gelişmeyi, "Teknolojinin harika çocuklarına kıyasla portföyleri küçük olabilir ama yuvarlak masa toplantılarında ilginç hikayeler anlatabiliyorlar ve akşam yemekleri için ilginç misafirler oluyorlar" sözleriyle açıklıyor.

Teknoloji ve Hollywood dünyasının dışında Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın kardeşi yatırımcı Joshua Kushner, İngiliz medya patronu Rupert Murdoch'ın oğlu James Murdoch gibi isimler de Iconiq müşterileri arasında öne çıkıyor. Şirketin toplam 225 müşterisi bulunuyor. Iconiq ayrıca 26 hayır kuruluşunun da yatırımlarını yönetiyor.

Ancak her müşterinin şirketle ilişkisi aynı seviyede değil. Bazıları bütün varlıklarını Iconiq Capital'a emanet ederken bazıları da portföylerinin belli bölümlerinin yönetimini Makan ve ekibine bırakıyor.

Ancak Makan'ın görüştüğü herkesin Iconiq'in müşterisi olduğunu söylemek de mümkün değil. Yukarıda bahsettiğimiz Kanye West gibi örnekler dışında bir süre Makan'la çalışıp sonra hizmet almayı kesenler de var. Bunlardan bir tanesi Twitter CEO'su Jack Dorsey. Aynı şekilde Instagram kurucularından Mike Krieger ve Dropbox kurucularından Arash Ferodwsi de sessiz sedasız Iconiq Capital'dan ayrılanlardan.

DİKKAT ÇEKMEYEN ETKİLEYİCİ BİR ADAM

Peki kim bu Makan? Tam adı Divesh Kanthylal Makan olan iş adamı 47 yaşında genç, dinamik, sıcakkanlı, kelimelerini tartarak konuşan, ilgili, güler yüzlü bir insan olarak biliniyor. Pandemiden önce hayatının neredeyse tamamını uçaklarda geçiren Makan, 12 saatlik kıtalararası uçuşların aralarında nefes bile almadan müşterileriyle görüşecek kadar da işini sahiplenen bir insan. Eski bir çalışma arkadaşı Makan'ın kararlılığını ve bu anlamda performansını profesyonel atletlerle kıyaslıyor.

Güney Afrika'da Natal Üniversitesi'nden lisans derecesi bulunan Makan, Pennsylvania Üniversitesi Wharton İşletme Okulu'nda da MBA yaptı. Danışmanlık şirketi Accenture'ın ardından 2001'de Goldman Sachs'a katılan Makan, burada Mark Zuckerberg'le tanıştı ve kısa sürede beğenisini toplamayı başardı. (Eski bir Iconiq yöneticisine göre Zuckerberg'in şirket üzerinde mutlak kontrolünü korumasını sağlayan ikili hisse yapısı da Makan'ın elinden çıkma.)

2011'de, 3 yıldır çalışmakta olduğu Morgan Stanley'den ayrıldı ve Will Griffith, Chad Boeding ve Michael Anders ile birilkte Iconiq Capital'ı kurdu. Zuckerberg gibi müşterilerini de yanında götüren Makan, bu sayede güçlü bir altyapı kurmayı başardı.

En başta dediğimiz gibi Makan'ın müşterilerinde aradığı en önemli özelliklerden biri ağzı sıkılık zira kendisi de müşterilerine bunu sağlıyor. Çılgın partilere gitmiyor, sefahat içinde yaşamıyor, sıradan kıyafetler giyiyor, hatta bir Wikipedia sayfası bile bulunmuyor. Zuckerberg'le alakalı bir davada Iconiq e-postaları ortaya çıktığından beri, çalışanların çok önemli ya da hassas detayları e-posta üzerinden paylaşmasına izin vermiyor. 20 yıllık kariyerinde kayda geçmiş sadece bir adet müşteri anlaşmazlığı görünüyor, o da yargıya bile taşınmamış.

Eski bir iş arkadaşı, "Ona asla hayır diyemezsiniz, o da asla bir müşteriye hayır demez" derken Makan'ın oldukça etkileyici bir adam olduğunu anlatıyor. Dört asistanla çalışıyor. Tarzını çok iyi bilen asistanları zaman zaman e-postalarını onun adına yazıp yollayabiliyor.

San Francisco'da yaşıyor, evli ve 3 kız babası. Eşi Diksha Makan da Iconiq bünyesinde çalışıyor, şirketin mühendislik girişimlerini yürütüyor. Müzik ve sanat merkezi SFJazz'a ve bilim müzesinde hayır işleri yapıyor. Toplam servetinin ne kadar olduğu net değil ama büyük olduğuna şüphe yok.

Divesh Makan, CEO of ICONIQ Capital, the Zuckerberg-linked investor who handles the fortunes of tech billionaires like Reid Hoffman (also here in Turin). Makan, known as "the spider of silicon valley", is arriving at #Bilderberg 2018 with "the git of Stanford", Niall Ferguson pic.twitter.com/jKrWWTGTfV

— Charlie Skelton (@deYook) June 8, 2018

ICONIQ CAPITAL'IN FARKI NE?

Peki Iconiq Capital'ı diğer yatırım danışmanlığı şirketlerinden ayıran ne var? Birincisi müşterilerinin her türlü ihtiyacına cevap verebileceklerine dair ünleri. Özellikle emlak yatırımları söz konusu olduğunda gizli kalmak isteyen müşterilerine verdikleri hizmetler sayesinde, Iconiq'in hukuk müşaviri "bölgede en fazla ev alımı yapan kişi" gibi esprili bir unvana bile kavuşmuş.

İkincisi de yukarıda bahsettiğimiz müşteriler arası kulüp havası. Iconiq'le çalışmaya başlayanlar diğer varlıklı ve prestijli müşterilerle de görüşebildikleri, sohbet edip yatırım fikirlerini değerlendirebildikleri elit bir kulübe katılmış oluyor. Bu bağlantılar profesyonel işlerin yanında kişisel işler için de kullanılabiliyor. Örneğin bu bağlar sayesinde Apple yöneticisi Eddy Cue, bir müşterisinin çocuğuyla Star Wars oyuncuları arasında bir görüşme ayarlayabiliyor.

Sonuç olarak kulüpteki birinin kazancı herkesin kazanç hanesine yayılıyor, müşterilerin hepsi zenginleşmiş oluyor.

Ancak hiçbir şey mükemmel olmadığı gibi Iconiq Capital da mükemmel değil. Şirketin kurucu ortaklarından Chad Boeding, Mayıs 2018'de Epiq Capital Group adlı rakip şirketini kurmak için Iconiq'ten ayrıldı. Ayrılık süreci oldukça nazik ve profesyoneldi ama Boeding'in yaptığı açıklamada işaret ettiği çıkar çatışmaları dikkat çekiciydi.

Kısaca söylemek gerekirse, Iconiq Capital, müşterilerinin varlıklarını yine müşterisi olan başka şirketlere yatırım yapmak için kullanıyor. Diğer yandan müşterilere tavsiye olarak sunulan yatırımların bazılarından Iconiq Capital da faydalanıyor. Aslına bakılırsa Iconiq bu çıkar çatışmalarını saklamaya çalışmıyor, hatta çeşitli kurumsal belgelerde açık açık ortaya koyuyor. Öte yandan söz konusu çıkar çatışmaları ultra zenginlere hizmet eden başka özel bankalarda da var.

REKABET YIPRATMADI AMA ASIL SINAV DA DAHA YAŞANMADI

Insider'a konuşan bir rakip, "Çok büyük çıkar çatışmaları olduğuna şüphe yok. Ancak bu çıkar çatışmalarının büyümelerine ve müşterilerine çok para kazandırmalarına engel olmadığına da şüphe yok" diye konuşuyor.

Makan'ın ardından giden bir diğer eski iş arkadaşı da Frank Ghali. Ghali, 2017 yılında 16 yıl çalıştığı Goldman Sachs'tan ayrılıp kendi şirketi Jordan Park Group'u kurdu. Şirket kısa süre içinde Iconiq'ten çok sayıda eleman transfer etti. Boeding de ayrılırken çok sayıda müşteriyi yanında götürdü ama kaynaklar, bunların Iconiq'in küçük müşterileri olduğunu ve Makan'ın bunları bir tehdit olarak görmediğini de ifade ediyor.

Ancak uzmanlar Iconiq'in asıl sınavının henüz yaşanmadığını da savunuyor. Covid-19 pandemisi esnasında Amerikan ekonomisindeki duraklamaya rağmen büyümeye devam eden Iconiq, 10 yıllık tarihinde henüz büyük bir ekonomik krizden ya da resesyondan geçmiş değil. Bu başarı hikayesinin ekonominin ibresinin aşağı döndüğü dönemlerde de devam etmesi de büyük beceri gerektiriyor.

Not: Bu haber Insider'ın 12 Mart tarihli "Inside Iconiq: How Mark Zuckerberg's banker built a secret Silicon Valley empire and made billions" haberinden derlenmiştir.