Güncelleme Tarihi:
ABD'nin Florida eyaletinde bir süredir devam eden ve ilk bakışta oldukça sıradan ve sıkıcı görünen bir dava var. Davanın tarafları ölmüş bir adamın ailesi ile eski ortağı, amacı ise ölüm nedeniyle biten ortaklığa ait varlıkların kimin olacağını belirlemek. Ancak bu fazlasıyla sıradan görünen dava, çağımızın en büyük sırlarından birinin çözülmesini sağlayabilir.
Davaya konu olan varlıklar bugünkü değeri 64 milyar dolar civarında olan 1 milyon bitcoinlik bir hesap. Hesabın sahibi ise Bitcoin'in Satoshi Nakamoto takma adıyla tanınan yaratıcısından başkası değil.
Davayı açan aile, ölen kişi ile eski ortağının bir araya gelerek Bitcoin'i yarattığını, dolayısıyla Satoshi Nakamoto karakterinin yarısının da ölen babaları olduğunu öne sürüyor. Bunun sonucunda da aile, Nakamoto'nun varlığının yarısı üzerinde hak iddia ediyor.
Satoshi Nakamoto'nun kimliği, günümüzde finans dünyasının en büyük sırlarından biri. Nakamoto tek bir kişi mi yoksa birkaç kişiden oluşan bir grup mu? Ve daha da önemlisi bu kişi ya da kişiler milyarlarca dolar değerindeki bu servetin neden bir kuruşuna bile dokunmadı? Bu soruların cevapları hem Florida'da görülen davanın temelini hem de Bitcoin'le ilgili tartışmaların zeminini oluşturuyor.
BITCOIN'İ KİM, NEDEN YARATTI?
Bugün Bitcoin, trilyonlarca dolar değerinde bir piyasa haline gelmiş durumda. Bazı hükümetler bu kripto para biriminin piyasalarını düzenleyebilmek için adımlar atarken, bazı ülkeler Bitcoin'i resmi para birimi kabul ettiklerini duyuruyor. Bazıları Bitcoin'in arka planında çalışan teknolojinin, küresel finans sisteminin kurallarının baştan yazılması anlamına geldiğini söylüyor. Ne var ki, Bitcoin'in kim tarafından ve neden yaratıldığıyla ilgili sorulara halen yanıt bulunabilmiş değil.
Durum böyle olunca dünyanın en büyük kişisel servetlerinden birini kimin yöneteceği konusu da çok büyük bir mesele haline geliyor. Dolayısıyla Florida'daki davanın jürisini oldukça zor günler bekliyor.
Wall Street Journal'ın aktardığına göre, davayı açan taraf merhum David Kleiman'ın ailesi, davalı ise Londra'da yaşayan 51 yaşındaki Avustralyalı yazılımcı Craig Wright.
TEK KİŞİ Mİ, ORTAKLIK MI?
Wright, Bitcoin'i yakından takip edenlerin pek yabancı olmadığı bir isim. 2016 yılından bu yana Bitcoin'in yaratıcısı olduğunu her fırsatta dile getiren Wright'ın bu iddiasının Bitcoin topluluğu tarafından kabul edildiğini söylemek güç.
Kleiman'ın ailesi ise iki ortağın Bitcoin'in yaratımı ve madenciliği üzerinde birlikte çalıştığını, dolayısıyla yarım milyon Bitcoin'in kendilerine kalması gerektiğini savunuyor.
Kleiman ailesinin avukatlarından Vel Freedman, Wall Street Journal'a yaptığı açıklamada, "Delillerin 1 milyon Bitcoin'in yaratımı ve madenciliğinin bir ortaklık sonucu gerçekleştiğini gösterdiğine inanıyoruz" dedi. Aile, Kleiman ve Wright'ın Bitcoin'in ortaya çıkışından itibaren birlikte çalıştığına işaret edecek deliller sunmaya hazırlanıyor.
EN ÖNEMLİ DELİL OLAN HESABIN ANAHTARI KİMDE?
Davayı izleyen bir avukat olan Tibor Nagy de gazeteye yaptığı açıklamada, "Davanın özünde aralarında ortaklık da bulunan iki arkadaş ve bu arkadaşlardan birinin diğeri öldükten sonra her şeyi kendine alması yatıyor" ifadelerini kullandı.
Savunma makamı ise elde Wright'ın Bitcoin'i tek başına yarattığını ve Kleiman'ın süreçte hiç rolü olmadığını gösterecek deliller bulunduğunu belirtiyor. Wright'ın avukatı Andres Rivero, yaptığı açıklamada, "Mahkemenin ortada bir ortaklık olduğuna dair hiçbir işaret ya da kayıt olmadığına hükmedeceğine inanıyoruz" dedi.
Bitcoin meraklıları için ise Satoshi Nakamoto'nun kimliğini kesin olarak gösterecek sadece bir delil bulunuyor: Nakamoto'nun 1 milyon Bitcoin'i sakladığı hesabı kontrol eden özel anahtar. Satoshi Nakamoto olduğunu iddia eden kişinin, bu iddiasını kanıtlayabilmesi için, bu hesaptan 1 Bitcoin bile olsa transfer edebilmesi şart görülüyor.
HER ŞEY 13 YIL ÖNCE BAŞLADI
Satoshi Nakamoto'nun esrarı, Bitcoin'le ilgili en fazla merak edilen konuların başında geliyor. Nakamoto ilk kez 31 Ekim 2008'de var oldu.
O tarihte bu ismi kullanan bir kişi tarafından bir grup kriptografa gönderilen 9 sayfalık bir metinde, insanların bir bankaya ya da başka bir şahsa ihtiyaç duymadan değer alışverişi yapabilecekleri bir "elektronik nakit" sisteminin ayrıntıları anlatılıyordu. Birkaç ay içinde Bitcoin ağı canlıya çıktı ve Nakamoto ilk bir yılda 1 milyon Bitcoin biriktirdi.
Kleiman'ın ailesine göre, Wright, 2008 yılının başlarında ortağından, nihayetinde o 9 sayfalık metinde anlatılacak sistemi oluşturmak için yardım istedi. İkili önce teorik çerçeveyi çizdi, ardından da birlikte Bitcoin'i hayata geçirdi.
HER ŞEY BLOK ZİNCİRİNE KAYITLI
Bitcoin, şifreleme, kriptografi, dağıtık hesaplama ve oyun teorisini bir araya getiriyor. Bitcoin sayesinde dünyanın herhangi bir yerinde internet bağlantısına sahip iki insan, bir aracı olmaksızın dakikalar içinde finansal işlemler gerçekleştirebiliyor.
Sayısı 650 milyondan fazla olan bu işlemlerin her birinin kaydı "block chain" (blok zinciri) adı verilen ve herkese açık bir defterde tutuluyor.
Dijital paranın hareketini kontrol etmek için iki sıra dizisi bulunuyor. Bunların biri herkese açık bir anahtar, diğeri de bir özel anahtar. Açık olan anahtarı, isteyen herkesin para gönderebileceği bir tür IBAN numarası olarak düşünmek mümkün. Özel olan anahtar ise sadece o hesabı kontrol eden kişide yani Bitcoin'in sahibinde bulunuyor.
Kleiman (sağda), 2013'te öldükten üç yıl sonra Wright, Bitcoin'in yaratıcısı olduğu iddiasıyla gündeme geldi ancak kripto paranın yatırımcıları bu iddiayı kabul etmedi.
Kleiman (sağda), 2013'te öldükten üç yıl sonra Wright, Bitcoin'in yaratıcısı olduğu iddiasıyla gündeme geldi ancak kripto paranın yatırımcıları bu iddiayı kabul etmedi.
NAKAMOTO BİR ANDA ORTADAN KAYBOLDU
Bitcoin'in ilk zamanları hiç kimse Nakamoto'nun kimliğiyle ilgilenmiyordu. O zamanlar Bitcoin'in elle tutulur bir değeri yoktu, destekçilerinin sayısı ise bir elin parmaklarını geçmiyordu. Nakamoto aşağı yukarı iki yıl boyunca Bitcoin'in geliştirme çalışmalarını sürdürdü. O dönemde çeşitli mesaj tahtalarına yorumlar bırakıyor, geliştiricilerle yazışıyordu.
İki e-posta adresi kullanıyordu ve kayıtlı bir internet sitesi bulunuyordu. Ancak Aralık 2010'da Nakamoto bir anda tüm yazışmalara son vererek adeta ortadan kayboldu.
Dünya üzerinde Bitcoin'i yaratabilecek uzmanlık seviyesine sahip insanların sayısı oldukça sınırlı. Bu kişilerin birçoğu hakkında geçtiğimiz yıllarda Nakamoto olabileceklerine dair iddialar ortaya atıldı. Söz konusu kişilerin tamamı iddiaları reddederken Bitcoin'in yaratım sürecine dair kesin bir delil de ortaya çıkmadı.
"BEN DORIAN NAKAMOTO DEĞİLİM"
Diğer yandan Kleiman, 2011 yılında W&K Info Defense Research isimli bir şirketi ABD'nin Florida eyaletinde tescil ettirdi. Kleiman'ın ailesi bu şirketin bir ortaklık olduğunu ancak Wright'ın daha sonra şirketin yüzde 100'ü üzerinde hak iddia ettiğini öne sürüyor. Savunma ise ortada bir ortaklık olmadığını belirtiyor.
Kleiman, 26 Aralık 2013'te hayatını kaybetti.
Bir yıl sonra Newsweek dergisi, Satoshi ile aynı soyada sahip Dorian Nakamoto isimli bir kişinin Bitcoin'in yaratıcısı olduğunu yazdı. Dorian Nakamoto iddiayı yalanladı. Satoshi Nakamoto tarafından kullanıldığı bilinen bir hesap tarafından da bir mesaj tahtasına tek cümlelik bir onaylama mesajı yazıldı. "Ben Dorian Nakomoto değilim" diyen bu mesaj Satoshi Nakamoto'nun bilinen son halka açık yazışması oldu.
WRIGHT İDDİA ETTİ, SONRA İDDİASINI GERİ ÇEKTİ
Mayıs 2016'da Wright, Bitcoin'in yaratıcısı olduğunu ilan etti. Bitcoin'in erken dönem yatırımcılarından birçoğuyla toplantılar yapan Wright, üç medya kuruluşuna özel röportajlar verdi, bir internet sitesini kendi yazdığı kriptografi ve Bitcoin'le alakalı makalelerle doldurdu.
Üç gün sonra eleştiriler karşısında geri adım atan Wright, Bitcoin'in yaratıcısı olduğu iddiasını geri çekti. İnternet sitesindeki tüm makaleleri kaldırdı an Wright onun yerine dört paragraflık bir özür mesajı yayımladı. Mesajda, "Kırıldım. Cesaretim yok. Yapamam" diyordu. Ancak ilerleyen zamanda Bitcoin'in yaratıcısı olduğu yönündeki ısrarlarını yeniledi.
BUNU YAPMIŞ OLABİLİRLER Mİ?
Wright'ın ya da Kleiman'ın Bitcoin'i yaratmak için gerekli bilgiye sahip olup olmadığı konusu da oldukça şüpheli.
Wright'ı en sert dille eleştiren Bitcoin yatırımcılarından biri olan Arthur Van Pelt, "Wright'ın insanları kandırıp dolandırdığını ve güven oyunu oynadığını" belirterek "Ortada hiçbir şekilde hakiki, bağımsız ve güvenilir bir kanıt bulunmuyor" dedi.
Ancak Kleiman'ın hesaplama konusundaki uzmanlığının kapsamlı olduğu da söyleniyor. Ava Labs'in kurucusu Emin Gün Sirer, Kleiman'ın Bitcoin'i yaratmış olabileceğini ancak emin olunabilecek kadar çok bilgi olmadığını söyledi. Sirer, "Bu açık bir soru" ifadesini kullandı.
The Wall Street Journal'da yayımlanan "Bitcoin Creator Satoshi Nakamoto Could Be Unmasked at Florida Trial" başlıkı haberden derlenmiştir. Fotoğraflar: Alamy, www.davekleiman.com