Bitcoin ama kurallı

TÜRKİYE Finans Forumu’nun dördüncü oturumu Bankacılık Oturumu’nda “Dijital Dönüşüm, Ödeme Sistemleri ve Finans Sektörü İçin Nasıl Fırsat ve Tehditler Barındırıyor? 2018 Beklentileri” tartışıldı. Hürriyet Yazarı Erdal Sağlam’ın moderatörlüğünde geçen oturuma, Yapı Kredi Genel Müdürü Faik Açıkalın, Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, Şekerbank Genel Müdürü Servet Taze, Turkcell Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri AŞ Genel Müdürü Melike Kara ve Katılım Bankaları Birliği Genel Sekreteri Osman Akyüz katıldı. Dijital para Bitcoin’in gündeme geldiği oturumda bankacılar, başkalarının yatırım yapması ümidiyle değeri yükselen bir enstrüman almanın çok da ekonomi kurallarına uygun gelmediği ve durdurulamayacağı dile getirildi.

DÜKKÂNI İNTERNETE TAŞIMAYAN YANDI

YAPI Kredi Genel Müdürü Faik Açıkalın, internet penetrasyonunun yüzde 58’e çıktığını ve 46.2 milyon internet kullanıcısı bulunduğunu belirterek “İnternetten yapılan kartlı ödeme sistemi 2017 Eylül ayında 71 milyar TL oldu, 2017 Eylül ayı itibariyle 32 milyon dijital bankacılık işlemi yapıldı. Mobil bankacılık sayısı 27 milyona ulaştı işlem adedi 239 milyona ulaştı.” Açıkalın şöyle konuştu: “Dükkanını internete taşımayanın önümüzdeki dönemde çok işi var demek. Bankalar bu konuda başı çekiyor. Ekiplerimizin donanımlı olması ve müşteri talebi bizi buraya sürükledi. Maliyet tarafı da var. Dünya buraya gidiyor. Bankacılık dünyada da dijitalleşmeye en hızlı adapte olan sektör. Dijital stratejiler belirleniyor. Faaliyet modelleri var. İş ve sosyal dünyaya etkisi neler getirecek ona bakmalı. Tüm yapmaya çalıştığımız daha atik olmak ve kültürel olarak değişmek. Müşterinin istediği zaman istediği kanaldan  ulaşmasını sağlamak. Oyunun kuralları değişirken yasal düzenlemeler geliyor. Bir taraftan da eleman ihtiyacı azalıyor. Fırsatlar aynı zamanda tehditler midir? Dijital eşitsizlik sosyal eşitsizliğe yol açacak mı? Yenilikler avantajlı iken dezavantajda oluyor mu?” gibi sorular önemli.

Dünyada dijital para birimleriyle ilgili bilgi veren Açıkalın, şu değerlendirmeyi yaptı: “Ben bu olaya tamamen geleneksel bir bankacı gözüyle bakıyorum.      Başka birisinin satın   alması ümidiyle değeri yükselen bir enstrümanı almak çok da ekonomi kuralları içinde gelmiyor bana. Bu konuda biraz daha beklemek gerektiğini düşünüyorum” dedi.

SEKTÖRDE ÖNEMLİ KAPASİTE VAR

ŞEKERBANK Genel Müdürü Servet Taze, insanlığın varlığından beri olan tarım sektöründe öne çıktıklarını dile getirerek “Dünyada da bu alanda nasıl kuvvetlendiririz diye bir gayret var. 7.3 milyar olan nüfus büyüklüğünün her yıl Türkiye kadar büyüyor. 2050 yılında 9 küsür milyar olacağı belirtiliyor. Kaynaklar daralıyor. Nüfus büyüyor. Bu kaynakların etkin kullanımı ile ilgili planlar hayata geçiriliyor. Bundan da son 10 yıldır ciddi bir gayret var. Tarıma tüm bankaların ilgisi yoğunlaşmış durumda. 10 yıldır finansal sektörün büyümesi yüzde 21 iken, tarımın büyümesi yüzde 25 olmuş. Tarım yükselen bir değer. Bizim toplam krediler içerisinde tarımın payı yüzde 11 seviyesinde. Bizim genlerimizde olan bir sektör. Aile çiftçiliği için bankacılık çok önemli. Üç yıldır var bizde 82 bin çiftçiye ulaştık. 5 milyar lira destek sağladık. Bu desteğin devam etmesini bekliyoruz. KOBİ’de de çok benzer bir yapı var. Krediler içindeki payı onların yüzde 25 civarında. Bunu büyütmek için çalışıyoruz.” Taze, 2018 için şunları söyledi:  “Likiditeyi bulabilirsek çok iyi olacak ve bunu yapacak kapasitemiz var. Türkiye’yi cazibe merkezi haline getirip, üretimin ve ihracatın öncelikli olmasıyla 2018’in iyi geçeceğine inanıyorum.”

DOĞRULAMAYI YAPAN KAZANIR

TURKCELL Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri AŞ Genel Müdürü Melike Kara da mobil finans kullanıcı sayısının 2020 yılına kadar 4.8 milyar kişiye ulaşmasının beklendiğini belirterek “Fintech dünyasında çok alan var. Milyonlarca yatırım yapılan alan var. 22.3 milyar dolar oldu FinTech yatırımları.  Ödeme sistemleri ve krediye yatırım yapılmış. Kenya’daki para transferi de Amerika’daki Apple işlemi de Fintech diye anlatılıyor. Artık hepsi bankacılık sistemleri üzerinde işlem yapıyor. Ülkenin ihtiyacına göre şekilleniyor bu sektör. GSM firmaları bu işin neresinde diye bakacak olursak, teknoloji müşteri erişimi ile iş ortağı olarak yer alıyor.” 2018 beklentileri hakkında bilgi veren Kara, şöyle konuştu: “Mobil ödemedeki artışın büyüyeceğine inanıyorum. Çünkü bu bir ihtiyaç olarak görülüyor. Online dünyada ödeme sistemlerinin kimlik doğrulama konusunda çalışmaları var ama bu alan çok öne çıkacak. Müşterilerin bu konuda yaşadığı zorluklar var. Buna çözüm bulan firmaların ciddi şekilde öne çıkacağına inanıyorum.”

DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜN DIŞINDA KALAMAYIZ

TEKNOLOJİK yeniliklere katılım bankalarının uyumunu değerlendiren Katılım Bankaları Birliği Genel Sekreteri Osman Akyüz, “Ciddi bir yarış ve rekabet var. Biz de yeni teknolojileri burada uyguluyoruz” dedi. Osman Akyüz, dijital dönüşüm ile ilgili şöyle konuştu: “Çok ciddi rakipler var sektörde. Artık farklı şirketler de finans hizmeti sunuyor. Dijital bankacılığa uyum sağlamamız lazım. Bundan da öte sürdürülebilir olmalı. Rekabet etmek için de sektörde işbirlikleri yapmalı. Yani hem rekabet edecek hem de hizmet sunarken işbirliği yapacak. Biz de katılım bankaları olarak finansal hizmet üretiyoruz. Yarıştan kopmamak için bu sektörde varız. Artık bankalar dijital dönüşümün dışında kalamazlar. Çalışanları da bu dönüşüme inandırmalıyız. Onlara yeni roller öğretmek zorundayız. Sistemin çok da dışında değiliz.” 2018 beklentileri hakkında bilgi veren Akyüz, “2017 performansımız çok iyiydi. 2018’den de çok umutluyuz. Enflasyon yükseliyor ama büyüme performansımız çok iyi. Biz bu yılı iyi geçirdik. Sektör de büyüme ve kârlılık anlamında iyi geçiriyor. Finansal kuruluşların para kazanması lazım. Bunun için de teknolojik gelişmelere ayak uydurmak ve yeni ürünler piyasaya sürmemiz gerekiyor. 2018’in çok iyi olacağını düşünüyoruz” dedi.

YENİ DOLAR BITCOIN

DENİZBANK Genel Müdürü Hakan Ateş de bankacılığın bu tür yıkıcı teknolojilerden ilk etkilenen sektörlerden olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Bu iş güzel başladı Türkiye’de. Dört yıldır gözlediğim konu çok iyiydik fena değiliz oldu şimdi adamlar bizi geçiyor. Biz biraz burada patinaj yapıyoruz. Yıkıcı teknolojileri tartışıyoruz ama amaç daha fazla ürün satmak. Tüm sektörün amacı bu. Eskiden 4P’si vardı pazarlamanın. Çağ değişiminin arifesindeyiz. Beklentiler yıkıcı teknolojiler, dünyanın ilk 12 ekonomisinin önümüzdeki 2 yılda gelirlerini ikiye katlamasına yol açacak. Dünya şu an büyüme trendinde ama yıkıcı teknolojiler nedeniyle büyükler daha da büyüyecek. Sanayi devrimlerinden sonra savaşlar oldu. Biz de artık şube açalım mı açmayalım mı? Bunlara bakıyoruz. Sanayi farklılaşıyor, ürün farklılaşıyor, her şey farklı. Biz organize piyasalarız ama bir de dünyada FinTech’ler var. Bitcoin’de bugün günde 300 bin işlem oluyor. Bitcoin 12 bin 500 dolar. Nereye gidiyor ayrı bir konu. Bundan artık kaçış yok. Amerika biraz uyanıklık yapıyor. Liberal girdi sisteme. ‘Herkese bırakın’ dedi. Regüle etmeden bıraktı. Çin ‘Bitcoin’i nasıl kontrol altına alırız’ diyor. Dünyada birçok ülke bu konuda çalışma yapıyor. Benim
beklentim 4’üncü sanayi devriminde yeni dolar Bitcoin… Farklı çekişmeler de olacak ama gittiğimiz yol orası. Biz ne yaptık? Mobil cüzdan var biz daha ulusal cüzdanımızı yapamadık. En önemli konu data. Buna sahip olan kazanıyor. Bizim bunu tutmamız gerekiyor. Dijitalleşmeye de sadece bankacılıkta değil bütününde evet dememiz lazım. Dünya hızlı gidiyor biz biraz geri kalıyoruz.”

Dijital para birimleriyle ilgili olarak hükümetlerin bu işin içine gireceğini dile getiren Hakan Ateş, şöyle devam etti: “Eninde sonunda devletler bu işe girecek. Bu parayı her yerde kullanabilirsiniz. Ama anonim bir para… İzleyebiliyorsunuz ama kimin olduğunu bilmiyorsunuz. Adam  kendi parasını üretiyor. Yakında en büyük batışlar burada olabilir  ama durdurulamaz ve devletler buna sahip çıkmalı.”